Laringoskop Nedir, laringoskop Seti
Doğrudan larinksin görülmesi ve endotrakeal tüpün trakeaya yerleştirilebilmesi için gerekli olan araçlardır. Sap (handle) ve bleyd (blade) adı verilen iki parçadan oluşur. Basit larin-goskoplarda sap içine yerleştirilen piller, sap ve bleyd doğru takıldığı zaman bleyd üzerindeki ampulün yanmasını sağlar. Kabaca bleydin şekline (Macin-tosh-eğri ve Miller-düz) ve ışık kaynağına (pilli, fiberoptik) göre sınıflandırılırlar. Erişkin ve çocuklar için çeşitli boylarda bleydler vardır. Güç entübas-yonda kullanılmak üzere yapılmış ucu çeşitli şekillerde açılandırılabilen bleydler de vardır.
Fleksibl Fiberoptik Bronkoskop ve Fiberoptik Laringoskop
Solunum yollan patolojilerinin değerlendirilmesi için kullanılmakta olan fleksibl fiberoptik bronkoskoplar endotrakeal entübasyonda yararlı olabileceği gösterildikten sonra zor entübasyon olgularında kullanılmak üzere anestezi pratiğine girmiştir. Alet ışık kaynağı, ışık ileten fiberoptik kablo, görme ape-reyi ve trakeaya gi-ren bronkoskoptan oluşur.
Endotrakeal Tup
Endotrakeal Tüp
Trakeal entübasyon genellikle hayat kurtarıcı bir uygulama olmasına karşın, hem tüplere hem de tekniğe bağlı bazı komplikasyoniar gelişebilir. Bu nedenle tüplerin ve entübasyon tekniğinin iyi bilinmesi gereklidir.
Endotrakeal tüp hastaya solutulmak istenen gaz karışımının doğrudan trakea içine verilmesini sağlar. Amerikan Ulusal Standartlar Enstitüsü tarafından saptanan testlere uygun materyallerden (İT veya Z-79 işaretlidir) ve bu kurum tarafından saptanan boy ve çaplarda üretilirler. Polivinilklorid, kırmızı kauçuk veya silikon-kauçuktan üretilen tüpler iç ve dış çaplarına (mm) ve uzunluklarına (cm) göre kalibre edilirler. Tüp çapı genellikle iç çapı ifade ederken, bazen Fransız Skalası'na göre dış çapın 3 katını ifade eder. Havayolu direncini ve ölü mesafeyi artırırlar. Havayolu direncin-deki artışın çok fazla olmaması için tüp-ler keskin açılı veya kıvrımlı olmamalı-dır.Tüpün üst ucunda anestezi makinesi veya el ventilatörü ile bağlantıyı sağlayan 15 mm'lik standart parçaya konnek-tör veya aiutai denir.
Endotrakeal Entübasyon
Genellikle erişkinlerde kullanılan tüplerde, 2-3 cm uzunluğunda, tüpün distal ucundan 1 cm yukarıda sonlanan kaf (veya balon) yer alır. Kaflı tüplerde kafi şişirmek için valvli bir pilot tüp ve balon yer alır. Kaf, trakea duvarı ile tüp arasından sıvı ve gaz kaçışını önleyerek pozitif ba-sınçlı ventilasyona olanak sağlarken, mirle içeriği veya orofarinksteki kan ve sekresyonların trakeaya geçişine engel olur ve tüpün tespitine yardımcı olur. Pilot balon kaf basıncı hakkında kaba bir fikir verir. Kaf pratik uygulamada trakeadan kaçak sesi kesilecek kadar şi-şirilmeli ve eğer kaf basıncı ölçeri varsa kaf içindeki basınç 25-35 cmH20 olmazlıdır. (endotrakeal tüp bakımı)
Trakeal entübasyon genellikle hayat kurtarıcı bir uygulama olmasına karşın, hem tüplere hem de tekniğe bağlı bazı komplikasyoniar gelişebilir. Bu nedenle tüplerin ve entübasyon tekniğinin iyi bilinmesi gereklidir.
Endotrakeal tüp hastaya solutulmak istenen gaz karışımının doğrudan trakea içine verilmesini sağlar. Amerikan Ulusal Standartlar Enstitüsü tarafından saptanan testlere uygun materyallerden (İT veya Z-79 işaretlidir) ve bu kurum tarafından saptanan boy ve çaplarda üretilirler. Polivinilklorid, kırmızı kauçuk veya silikon-kauçuktan üretilen tüpler iç ve dış çaplarına (mm) ve uzunluklarına (cm) göre kalibre edilirler. Tüp çapı genellikle iç çapı ifade ederken, bazen Fransız Skalası'na göre dış çapın 3 katını ifade eder. Havayolu direncini ve ölü mesafeyi artırırlar. Havayolu direncin-deki artışın çok fazla olmaması için tüp-ler keskin açılı veya kıvrımlı olmamalı-dır.Tüpün üst ucunda anestezi makinesi veya el ventilatörü ile bağlantıyı sağlayan 15 mm'lik standart parçaya konnek-tör veya aiutai denir.
Endotrakeal Entübasyon
Genellikle erişkinlerde kullanılan tüplerde, 2-3 cm uzunluğunda, tüpün distal ucundan 1 cm yukarıda sonlanan kaf (veya balon) yer alır. Kaflı tüplerde kafi şişirmek için valvli bir pilot tüp ve balon yer alır. Kaf, trakea duvarı ile tüp arasından sıvı ve gaz kaçışını önleyerek pozitif ba-sınçlı ventilasyona olanak sağlarken, mirle içeriği veya orofarinksteki kan ve sekresyonların trakeaya geçişine engel olur ve tüpün tespitine yardımcı olur. Pilot balon kaf basıncı hakkında kaba bir fikir verir. Kaf pratik uygulamada trakeadan kaçak sesi kesilecek kadar şi-şirilmeli ve eğer kaf basıncı ölçeri varsa kaf içindeki basınç 25-35 cmH20 olmazlıdır. (endotrakeal tüp bakımı)
Laringeal Maske
Laringeal Maske
LMA proksimal ucu standart 15
mm'lik konnektör ile el ventilatörü ya da solunum devresine bağlanabilen geniş bir tüp ve distal ucu pilot tüp aracılığı ile şişirilebilen, laringeal açıklığı kapatacak şekilde dizayn edilmiş eliptik bir kaftan oluşur. Eliptik kafin konkav kısmına açılan üç pencereli açıklık epi-glotun düşmesini ve lümenin kapanmasını engeller. Arka yüzeyi boyunca orta hatta oryantasyonu sağlayan siyah bir çizgi bulunan tüp ile eliptik kaf 30°'lik açı ile birleşir.
Yerleştirme sırasında, hastada derin bir şuursuzluk gerektirir. Uygun boyda bir LMA seçilerek kaf tamamen indirilir, larinksle temas etmeyecek yüzeye, kaf üzerine kaygmlaştırıcı jel sürülür. Hasta supin pozisyonda, baş ve boyun orta hatta olmalıdır. İdeal olarak boyun hafif fleksiyonda ve baş hafif ekstansi-yonda iken yerleştirilir, ancak servikal omur travması şüphesi varsa bu hareketler yapılmamalıdır. Tüp, kalem gibi ve distal kısmın yüzü hastanın dişlerine bakacak şekilde tutulmalıdır. Kafin ucu üst kesicilerin arkasına ve kafin üst yüzü damağa değecek şekilde posterior fa-ringeal duvara ulaşıncaya kadar itilme-lidir. Daha sonra maske aşağıya ve arkaya doğru bastırılarak hipofarinksin arkasına yerleşme hissi oluşturan direnç alınıncaya kadar itilmeli hava ile şişirilmelidir. Bu sırada tüp ağızdan 1-2 cm dışarıya doğru çıkar ve larinks öne doğru itilir. Yerleştirildikten sonra tüpün yanına, hastanın ısırmasını önleyecek ve LMA'nin açıklığını garantileyecek rulo bandaj yerleştirilir. LMA yüz maskesine göre daha kolay ve güvenli havayolu sağlarken, endotrakeal entübasyonun bazı dezavantajlarını da önler.
LMA proksimal ucu standart 15
mm'lik konnektör ile el ventilatörü ya da solunum devresine bağlanabilen geniş bir tüp ve distal ucu pilot tüp aracılığı ile şişirilebilen, laringeal açıklığı kapatacak şekilde dizayn edilmiş eliptik bir kaftan oluşur. Eliptik kafin konkav kısmına açılan üç pencereli açıklık epi-glotun düşmesini ve lümenin kapanmasını engeller. Arka yüzeyi boyunca orta hatta oryantasyonu sağlayan siyah bir çizgi bulunan tüp ile eliptik kaf 30°'lik açı ile birleşir.
Yerleştirme sırasında, hastada derin bir şuursuzluk gerektirir. Uygun boyda bir LMA seçilerek kaf tamamen indirilir, larinksle temas etmeyecek yüzeye, kaf üzerine kaygmlaştırıcı jel sürülür. Hasta supin pozisyonda, baş ve boyun orta hatta olmalıdır. İdeal olarak boyun hafif fleksiyonda ve baş hafif ekstansi-yonda iken yerleştirilir, ancak servikal omur travması şüphesi varsa bu hareketler yapılmamalıdır. Tüp, kalem gibi ve distal kısmın yüzü hastanın dişlerine bakacak şekilde tutulmalıdır. Kafin ucu üst kesicilerin arkasına ve kafin üst yüzü damağa değecek şekilde posterior fa-ringeal duvara ulaşıncaya kadar itilme-lidir. Daha sonra maske aşağıya ve arkaya doğru bastırılarak hipofarinksin arkasına yerleşme hissi oluşturan direnç alınıncaya kadar itilmeli hava ile şişirilmelidir. Bu sırada tüp ağızdan 1-2 cm dışarıya doğru çıkar ve larinks öne doğru itilir. Yerleştirildikten sonra tüpün yanına, hastanın ısırmasını önleyecek ve LMA'nin açıklığını garantileyecek rulo bandaj yerleştirilir. LMA yüz maskesine göre daha kolay ve güvenli havayolu sağlarken, endotrakeal entübasyonun bazı dezavantajlarını da önler.
El Ventilatoru
El Ventilatörü
El ventilatörü; yüz maskesi, kaflı orofaringeal havayolu (COPA), laringe-al maske (LMA), kombi tüp veya endo-trakeal tüpe konnekte edilerek kullanılır (Şekil 4). Kese sıkıştırılarak içerik hastanın akciğerlerine verilir ve bırakıldığı zaman ekspirasyon havası tek yönlü valv ile atmosfere yönlendirilir, takiben kese kendiliğinden otomatik olarak dolar. Normal koşullarda oda havası ile ventilasyon yapılırken, 5-6 L/dk oksijen (02) akımı sağlayan hortum bağlandığı zaman 02 oranı %45 civarında olur. Eğer rezervuar sistem varsa ve 02 akımı 10 L/dk'ya artırılırsa inspire ettirilen O, konsantrasyonu %85'e kadar çıkabilir.
Yüz maskesi ile kullanıldığı zaman bir el ile keseyi sıkarken, diğer el ile baş ve boynu aynı düzlemde tutarak jaw thrust manevrasını yapmak ve bu sırada maske ile yüz arasından hava kaçağını engellemek oldukça zordur, kullanıcının deneyimli olması gerekir. Hava kaçağı olursa hipoventilasyona yol açabilir. Kaçağı kompanse etmek için genellikle kese daha fazla sıkılır, ancak bu, sadece mideye gaz geçişini artırır. Sonuçta ventilasyon giderek azalır, re-gürjitasyon ve aspirasyon riski artar.
El ventilatörü ve yüz maskesi venti-lasyonunda tek kişi ile ventilasyon başarısız ise iki kişi tekniği tercih edilebilir.
El ventilatörü; yüz maskesi, kaflı orofaringeal havayolu (COPA), laringe-al maske (LMA), kombi tüp veya endo-trakeal tüpe konnekte edilerek kullanılır (Şekil 4). Kese sıkıştırılarak içerik hastanın akciğerlerine verilir ve bırakıldığı zaman ekspirasyon havası tek yönlü valv ile atmosfere yönlendirilir, takiben kese kendiliğinden otomatik olarak dolar. Normal koşullarda oda havası ile ventilasyon yapılırken, 5-6 L/dk oksijen (02) akımı sağlayan hortum bağlandığı zaman 02 oranı %45 civarında olur. Eğer rezervuar sistem varsa ve 02 akımı 10 L/dk'ya artırılırsa inspire ettirilen O, konsantrasyonu %85'e kadar çıkabilir.
Yüz maskesi ile kullanıldığı zaman bir el ile keseyi sıkarken, diğer el ile baş ve boynu aynı düzlemde tutarak jaw thrust manevrasını yapmak ve bu sırada maske ile yüz arasından hava kaçağını engellemek oldukça zordur, kullanıcının deneyimli olması gerekir. Hava kaçağı olursa hipoventilasyona yol açabilir. Kaçağı kompanse etmek için genellikle kese daha fazla sıkılır, ancak bu, sadece mideye gaz geçişini artırır. Sonuçta ventilasyon giderek azalır, re-gürjitasyon ve aspirasyon riski artar.
El ventilatörü ve yüz maskesi venti-lasyonunda tek kişi ile ventilasyon başarısız ise iki kişi tekniği tercih edilebilir.