B1 Vitamini, B 1 Vitamini İçeren Besinler Yiyecekler
B 1 Vitamininin Eş anlamlısı: Tiamin, antiberiberi vitamini, aneurin
Özellikleri: Su ve alkolde erir. Hafif asite dirençli, ısıya ve alkalilere dayanıksızdır.
Biyokimyasal etkileri: B1 vitamini enerji metabolizmasında enzimlere yardımcıdır.
B1 Vitamini Eksikliği; Beriberi denilen hastalık gelişir. Beriberi: sinir sistemi, kalp damar sistemi ve mide barsak sisteminde rahatsızlıklarla kendini gösterir
B1 Vitamini Fazlalığı: yan etkileri gözlenmez.
B1 Vitamini Besin Kaynakları: Hayvansal olarak karaciğer, et, süt, bitki olarak; bütünlüğü bozulmamış olan tahılların, özellikle buğdayın dış kısmında ve çekirdeğinde (embriyosunda), baklagiller, kabuklu fındık gibi yemişler, zenginleştirilmiş tahıllarda yer alır. Yiyeceklerin pişme suyuna geçer. Beyaz ekmek yemek için unun kepeğinden ayrılması işlemi sırasında B1 vitamini kayıpları olmaktadır. Ayrıca B1 vitamini normal pişirmeye dayanabilirken, fazla miktarda pişirme nedeniyle B1 vitamininde kayıplar artmaktadır. Buna karşın, kepekli ekmekte zengindir. Ayrıca buğdayın tümünden yapılan yiyeceklerde bulunur.
Bulgur pilavı, keşkek, aşure ve tuzlama, buğday kullanılan geleneksel yemeklerimizdendir. Bulgurda kepek olmasa bile, hazırlama suyundaki vitamin bulgur tarafından emilmektedir. B1 vitamini suda eridiğinden, pişirme sırasında suya geçeceği için, yemekler süzülürse, yemek suyu ile atılacaktır. Bu nedenle yemek suları, haşlama suları atılmamalıdır. Makarna suda haşlanır, süzülür, hatta su ile yıkanırsa, B vitaminlerinde kayıp oldukça artar. Bu nedenle makarna süzülmeden pişirme suyu yenilmelidir. Haşlama suyu fazla olmaz ise, makarnanın suyunun çekmesi sağlanarak yenilebilir. Kısaca makarna da pilav gibi pişirilmelidir. Çin usulü pilav pişirildiğinde, pilav suda haşlanmakta ve sonra süzülmektedir. Bu yanlış bir uygulamadır. Etlerin pişirme sırasında az su kullanılması ve yemek sularının dökülmeyip, tüketilmesi bu vitaminin kaybını önleyecektir. Yemek suları fazla olduğu durumda kaşıkla yenilmelidir. Kırsal kesimde yemek sularına ekmek banarak yemek alışkanlığı vardır. Yemek sularının dökülmesine fırsat vermemek açısından çok su kullanılmaması önerilebilir. Ayrıca, patates, havuç gibi tüm besinler soyulduktan sonra suda bekletilmemelidir.
Günlük B1 Vitamini İhtiyacı: 0.3-1.5 mg, (Alınan her 1000 Kalori için 0.4 mg)