Okul Çağı Beslenme, Okul Çağı Çocuk Beslenmesi
Bu konunun iki yönü vardır.
1) Okullarda öğle yemekleri ve ilave kahvaltılar,
2) Yatılı okullarda bütün günün yemeklerinin verilmesi.
1- Okullarda öğle yemekleri ve ilave kahvaltılar: Okulda çocuğa ilave yiyecek vermenin yararları:
a) Çocuklar, evlerinde yeteri kadar beslenmeyebilirler.
b) İhmal yüzünden özellikle sabah kahvaltısı yapılmayabilir.
c) Öğleyin çocuklar evlerine gidemez, besleyici değeri düşük yiyeceklerle yetinebilirler.
Bu bakımdan okulda öğle yemeği veya ilave yemek vermekle:
a) Evdeki diyetin eksikliği karşılanabilir.
b) İyi beslenme alışkanlığı kazandırılır.
c) Çocukların sosyal gelişmelerine yardımcı olunur.
d) Beslenme bilgilerinin çocuklar yolu ile ailelerine duyurulması sağlanır. Eğer okulda öğle yemeği veriliyorsa, yiyeceklerin miktarı asgari çocuğun günlük gereksinmesinin beşte ikisini karşılayabilmelidir. Ayrıca yemek fiyatlarının ucuz olması, kolayca hazırlanıp pişirilen, aynı zamanda çocukların sevdikleri yiyeceklerden olması; yiyeceklerin mümkün olduğu kadar besin değerlerini kaybetmeden, temizlik kuralları gözönüne alınarak, sağlıklı ve lezzetli olarak hazırlanması gereklidir.
Öğle yemeğinde 1 etli veya kuru baklagilli veya yumurtalı yemek yanına pilav veya makarna ile sebze garnitürü verilir. İçecek olarak süt veya ayran kullanılır.
Öğle yemeği verilmezse, kuşluk kahvaltısı verilebilir. Kahvaltıda 1 bardak ayran veya süt, sandviç, meyve vb. en kolay verilebilen yiyeceklerdir. Sandviç içine peynir, köfte, et, yumurta, ceviz içi, fındık içi gibi besinlerden biri konur. Böyle bir sandviç yanında meyve ya da havuç, salatalık, domates, marul gibi sebzelerden biri ve ayranla dengeli bir öğün oluşturulabilir.
Öğle yemekleri ve kahvaltılar çocuklara beslenme bilgisi öğretmek için, birer uygulama olarak ele alınmalıdır. Konu ile ilgili öğretmen, yemek saatlerinde öğrencilerle beraber bulunup yiyeceklerin besin değerleri hakkında öğrencileri sürekli uyarmalıdırlar. Gereğinde aile bilgisi, ev işi, sağlıklı bilgisi derslerinde menüler öğrencilerle birlikte yapılıp, uygulanması için de beraber çalışılmalıdır. Unutmamalı ki en iyi öğrenme, yaparak, yaşayarak öğrenmedir.
2- Yatılı okullarda beslenme: Sağlık bilgisi ve ev işleri dersleri, okuldaki çocukların iyi bir beslenme alışkanlığı kazanmalarını hedef almalıdır. Çocuklara beslenme ilkeleri öğretilip yemek listelerinin hazırlanmasında fikirlerinin alınması, artıkları önler. Verilen yemekler, çocukların gereksinmelerini karşılayacak miktar ve nitelikte olmalıdır.
Dengeli ve yeterli yemek planlama ancak beslenme ve besin bilgisi olan kişiler tarafından yapılabilir. Beslenme ile ilgili öğretmen, bu hususta önderlik etmeli, gereğinde yemek planlama sorumluluğunu üzerine almalıdır. Yatılı okullarda çocukların çoğunlukla sebze yemeklerini sevmedikleri görülmektedir. Bunun nedeni, öğrencilerin yiyeceklerin besin değerleri ve vücudun çeşitli besin öğelerine olan gereksinmesini bilmemeleridir. Ayrıca, yiyeceklerin temiz olarak hazırlanmaması, dikkatsiz pişirme ile renklerin hoşa gitmeyecek durum alması da öğrencilerin yemekleri sevmemelerinin nedenleri arasındadır. Aynı tip yiyecekleri hergün vermenin de artıkları artırdığı bilinmektedir. Artıkların önlenmesi için beslenme eğitimi ve yemeklerin iyi planlanıp hazırlanması zorunludur. Çocuğun büyüme ve gelişme ve öğrenim başarısı üzerinde beslenme etkili olur.