B. Kontakt Lensler (Temas Camı), Kontak Lens
Kontak Lensler, Gözlük yerine kullanılan, gözün korneası üzerine yerleştirilen camsı maddelerden yapılmış araçlardır. Leonardo da Vinci tarafından düşünülmüş ve 1887'de ilk cam kontakt lens Albert C. Müller tarafından üretilmiştir. Gözyaşı filmi üzerinde yüzer ve kapakla birlikte hareket ederler.
I. Optik amaçlı (gözlük camı yerine)
II. Tedaviye yardımcı (bandaj lens - terapötik lens)
III. Kozmetik (göz renginin değiştirilmesi (estetik) veya görüntü bozukluğunun maskelenmesi (kozmetik)) amaçlarla kullanılır.
Gözlüğün eksikliklerini ortadan kaldırır. Kendine güven, daha net görme, daha geniş görme alanı, sportif olaylara katılım gibi avantajları vardır. Bugün gözlük kullananlardan ABD'de 10 kişiden 8'i, Türkiye'de ise 10 kişiden l'i kontakt lens kullanmaktadır. Tüm kırılma kusurlarını düzeltebilir ve kullanımdaki önemli bir sakıncası havadaki oksijenin %10'dan daha az olduğu tozlu, dumanlı ortamlardır.
Kontakt Lens Çeşitleri
1. Optik Amaçlı:
A) Yapım Malzemelerine Göre
Katlandığında iki kenarı birbirine değiyor ise yumuşak (kornea çapından büyük) değmiyor ise sert (kornea çapından küçük)
B) Kullanım Sürelerine Göre
1. Günlük lensler: Sabah takılıp akşam çıkarılan lenslerdir. Sert ve gaz geçirgen lensler böyledir. Ortalama 1-1.5 yıl dayanır. Temizlik ve bakım gerektirir.
2. Kullan-at lensler: Yumuşak lenslerin çoğu böyledir. Gözün reaksiyonuna göre 3 gün ile I ay arasında gözde takılı kalabilir. Temizlik gerektirmez. Kirlenince atılır.
II. Tedaviye Yardımcı Lensler (Bandaj veya terapötik lensler)
Yüksek oksijen geçiren HEMA grubu çok ince yumuşak lenslerdir. Nüks edici, korneal erozyon, biillöz keratopati, kornea ülserleri, termal ve kimyasal korneal yanıklar, kornea perforasyonu ve özellikle son dönemlerde refraktif laser cerrahisinde epitelin iyileşmesini hızlandırması ve devamlı ilaç uygulanmasında (glokomlu hastalarda, pilokarpin deposu şeklinde) kullanlır.
III. Estetik veya Kozmetik Kontakt Lensler
Göz renginin değiştirilmesi için kullanılabildiği gibi göz bebeği büyük, aniridik veya geniş iridektomili kısacası aşırı ışıktan etkilenen durumlarda filtre görevi görmesi ve kornea lekesinin ortadan kaldırılması için de kullanılır.
Kontakt Lens Komplikasyonları
Sert lens komplikasyonları: Sık düşme riskinin yanı sıra altına toz kaçması sonucu travmatik keratit ve kornea ülserine neden olabilir (kırık çizgi veya alan halinde boyanma
Yumuşak lens komplikasyonları: Temizlik ve bakım şartlarına uyulmadığı takdirde mantar enfeksiyonu (acanthonema keratiti) sonucu keratit ve ülser görülebilir. Özellikle göz makyajı bu riski arttırır. Son zamanlarda geliştirilen kullan-at tipi lenslerle bu risk ortadan kaldırılmaya çalışılmıştır. Diğer taraftan lens yapımında kullanılan maddeye karşı allerjik reaksiyon ortaya çıkabilir (dev papiller konjonktivit).