İşitme Organımız Kulak, Duyu Organimiz Kulak
Kulaklarımız
Kulaklar dışta kulak kepçeleri ve dış kulak yoluyla başlar. Bu bölüme dış kulak denir. Daha sonra içerisinde işitme kemikçikleri (çekiç, örs, üzengi kemiklerinin yer aldığı orta kulak gelir. Dış kulak ve orta kulak, kulak zan ile ayrılır. Çekiç, ört ve üzengi kemikleri kulak zan ile iç kulağa açılan oval pencere arasında bir titreşim zinciri meydana getirirler. Orta kulakla dış ortam arasındaki havanın dengelenmesi östaki borusu aracılığı ile sağlanır. Uçak kalkarken meydana gelen basınç değişikliklerinin neden olduğu baskıyı kaldırabilmek için yutkunma ve sakız çiğneme gibi uygulamalar östaki borusunun etkinliğini arttırmak içindir.
İç kulakta iki ayrı bölüm vardır. Yarım daire kanalları işitme ile ilgili değil denge ile ilgilidir.
İç kulağın işitme ile ilgili bölümüne kohlea denir. (Salyangoz gibi kıvrımlı bir dolambaç yapı) . Bunun içerisi bir sıvı ile doludur ve sıvının içerisinde işitme sinirinin uçları yer alır. İşitme sinir kulağı beyine bağlar. Titreşimler dış kulak, kulak zarı, orta kulak kemikçik zinciri ve oval pencere aracılığı ile kohleaya ve sıvıya ulaşır. Sıvının titreşimleri ise sinir uçlarının ses dalgalarını algılamasını sağlar.
Her iki kulağa gelen seslerin ton farkından ve seslerin kulaklara ulaşması arasındaki zaman farkı ile sesin yönünü belirleriz.
Kulaklarda dış kulak yolunun salgısı olan kulak kiri veya kulak yağı denilen madde zamanla birikip sertleşerek iletim tipinde işitme azlığına neden olabilir. Hiç bir zaman kulak kiri sert cisimlerle karıştırılarak temizlenmeye çalışılmamalıdır. Bu dış kulak yolunun iltihaplanmasına neden olabilir. Yüzme vb gibi nedenlerle orta kulak ve dış kulak yolu iltihaplan olabilir. Su altında yüzerken hafif olarak kulaklara doğru basınç yapmayı unutmamak gerekir. Kulak kemikçikleri arasındaki yapışıklıklar, zarın zedelenmesi yada delinmesi, kulak kemiklerinin birbirine yapışması işitme kayıplarına neden olabilir. İşitme sinirinin haraplanması ayrı bir sağırlık nedenidir. Sigara, alkol gibi bazı maddeler görme sinirine olduğu kadar işitme sinirine de zarar verebilir. Yersiz ve gereksiz miktarda dikkatsiz kullanılan ilaçlar da işitme kaybına neden olabilir. Kulakların işitme etkinliği işitme testleri (odyometri) ile belirlenir. Basit bir diyapazonla yapılan işitme testleri de vardır.
Bazı tip işitme kayıplarında işitme araçlarından bazılarında ise özel bazı ameliyatlardan yararlanılır.
Kulaklarımızı korumak için nelere dikkat etmeliyiz?
1. Kulaklar hiç bir zaman sert cisimlerle karıştırılmamalıdır (Piyasada satılan ve uçlarına pamuk sarılmış naylon çubuklar dahil)
2. Kulak üzerine sert darbe vurulmamalıdır.
3. Yüzme sırasında suya dalındığında kulağa doğru daha doğrusu burna doğru hafif şekilde hava basıncı yapmalıdır.
4. Kulak zan delik olanlar suya girerken ve yıkanırken kulaklarının deliğine mutlaka vazeline bulanmış pamuk koymalıdır.
5. Basit kulak iltihapları bile zamanında tedavi edilmelidir.
6. Gereksiz ilaç kullanılmamalıdır.
7. Özellikle çocukların kulaklarına hekim önerisi olmaksızın damla damlatılmalıdır.