Omurga Nedir, Omurga Kemiği
Omurga; gövdenin arkasında orta çizgi üzerinde, uzun, kuvvetli ve eğrilebilen, kemik bir kolondur. Omurganın yukarı ucu ile baş ile aşağı ucu leğen ile eklem yapar.
Omurga, kendi kanalı içindeki omuriliği, koruyucu bir kemik kılıf yapmıştır.
Kaç Omurga Vardır; Omurga, omur denilen, 33 ilâ 35 kemik parçasından meydana gelir. Bu omurlar ayrı ayrı olarak boyunda 7 tane (boyun omurları) göğüste 12 tane (göğüs omurları) belde 5 tane (bel omurları) dır. Bundan sonra leğenin arka kısmında 5 tanesi erişkinde birleşerek Sakrum'u daha aşağıda 4 ilâ 6 tanesi, yine erişkinde, birleşerek kuyruk kemiğini meydana getirirler.
Omurların genel karakteri
Her bir omurda şu oluşumlar vardır:
Omur cismi
Omur kökü
Omur kemeri
Diken çıkıntı
Enine çıkıntı
Eklem çıkıntısı
Omur deliği
1. Omur cismi
Omur cismi silindirik biçimdedir, iki yüzü ve bir çevresi vardır, omur cisminin gerek üst yüzünün gerek alt yüzünün ortaları çukurca ve pürüzlü, kenarları ise halka şeklinde bir tıkız doku ile çevrilmiştir. Cismi çevreleyen yüzün ortası ise ön ve yanlarda oluk şeklindedir, halbuki cismin çevresinin arka yüzü omur deliği ile komşu olup enine konkavdır, cismin çevresi üzerinde içinde damarların geçtiği delikler vardır. Cismin üst ve alt yüzleri piyeste omurlar arası diskiyle komşudur.
2. Omur kökü
Cisimlerin arkasından bağlayarak sağ ve solda önden arkaya doğrultuda iki kemik parçası olup bundan sonra söyleyeceğimiz omur kemeri ile omurların eklem ve enine çıkıntılarını cisme birleştirir. Omur sapı da denen bu köklerin üst ve alt iki kenarı çentik halinde olup bunlar üst ve alttaki omurların eş çentikleriyle birleşerek omurlararası deliklerini yaparlar, omur saplarının alt çentikleri üstlerden daha derindir.
3. Omur kemeri veya laminası
Omur saplarının arkasından başlayan sağ ve soldaki iki kemer orta çizgi üzerinde birleşerek diken çıkıntıyı yapar ve omur deliğini arkadan sınırlar, doğrultuları önden arkaya, dıştan içe, ve yukarıdan aşağıyadır. Ön yüzleri pürtüklü ve enine konkav olup üst kenarı bir ibik gösterir, ön yüze ve bu ibiğe piyeslerde ligamentum interarcuaria da denen ligamentum flavea da yapışır..
4. Diken çıkıntı
Omur kemerlerinin orta çizgide birleşerek arkaya doğru uzamasından meydana gelir. Yanlarda basık olan bu çıkıntının iki yan kenarı, iki üst ve alt kenarı, arkada olan bir tepesi bir de yapışık olan tabanı vardır.
5. Enine çıkıntı
Omur laminası ile omur sapının yanlarda birleştikleri hizada başlayan enine doğrultuda iki çıkıntıdır, uçları serbest olarak bulunan bu çıkıntıların ön, arka, iki yüzleri, üst ve alt kenarı, bir tabanı bir de tepesi vardır.
6. Eklem çıkıntısı
Dikine doğrultuda ve ikisi üstte ikisi altta dört tane olan bu çıkıntılar, omur laminaları ile saplarının birleştikleri hizadan başlar. Üst ve alt adı aîan bu çıkıntıların eklem yüzeyleri üst ve alt omurların eş çıkıntıları ile eklem yaparlar.
7. Omur deliği
Önde omur cismi, yanlarda omur sapı ve omur laminaları ile sınırlanmış olan bu delik yukarıda ve aşağıdaki omurların delikleriyle birleşerek omurga kanalını (canalis vertebrae) meydana getirir.