El Aletleri, El Aleti Çeşitleri
El aletlerini; kusurlu, yerinde ve güvenlik kurallarına uygun olarak kullanmamak çeşitli kazaların meydana gelmesine sebep olur. Bunun için el aletlerini kullanmadan önce;
(1) Dikkatle kontrol edilmeli ve arızalı aletlerin kullanılması önlenmeli,
(2) Nasıl kullanılacağı mutlaka öğrenilmeli,
(3) İşçiye hangi işte hangi aletin kullanılacağı da öğretilmelidir.
İyi işçiliğin değerini takdir eden kimse, aletlerin uygun bir bakıma ihtiyacı olduğunu da bilir. Hiçbir zaman kırık veya kör bir alet kullanılmaz. Kırık ve kör bir aleti kullanmak için duyulan fazla kuvvet ihtiyacı çalışmada emniyet kontrolünü sınırlar.
a) El Aletlerinin Sınıflandırılması
(1) Kesici Aletler:
Parçalan kesmeye düzgün hale getirmeye ve istenilen şekli vermeye yarayan rende, planya, düz kalem ve keser gibi aletlerdir.
(2) Vurma aletleri
Kesici kalemlerin kullanılması, çivi çakılması vb. işlerin yapılması sırasında vurmaya yarayan çekiç, madırga, balyoz gibi aletlerdir.
(3) Sıkıştırma Aletleri:
Parçayı tezgaha tutturmaya yarayan veya herhangi bir vidayı sökmeye, veyahut da sıkıştırmaya yarayan aletlerdir. Bu aletlere misal olara; anahtar, mengene, işkence vb. verilebilir.
(4) Ölçme ve Kontrol Aletleri:
İşin ölçülmesi ve kontrol edilmesinde kullanılan aletlerdir. Bunlara; metre, kumpas, mastar vb. misaller verilebilir.
(5) Markalama Aletleri:
Yapılacak işi resimlerden parçaya aktarmak için yani markalamak için kullanılan; pergel, gönye gibi aletlerdir.
El aletleriyle ilgili güvenlik tedbirleri aşağıda açıklanmıştır.
b) Güvenlik Tedbirleri
El aletleri konusunda alınacak güvenlik tedbirlerini üç şekilde sıralayabiliriz.
1-Şahsi Güvenlik Tedbirleri
(1) Bol elbiselerden kaçınmalıdır. Kollar dar olmalı, boyun bağı, yüzük, saat vb.leri mutlaka çıkarılmalıdır.
(2) Kesme işleri yaparken veya kesme işi yapanın yakınında çalışırken emniyet gözlükleri kullanmak yerinde bir harekettir.
(3) Ağıza çivi, vida, madeni parça veya benzeri şeyler asla alınmamalıdır.
(4) Bir başkasına alet veya diğer bir malzemeyi atmaktan kaçınılmalıdır.
(5) Çalışma sahası, talaş, parça vb. şeylerden temizlenmelidir.
2-El Aletleri İçin Güvenlik Tedbirleri
(1) Parmaklarınızı bilenmiş kesici aletlerin ağızlarından uzat tutunuz. Kesici aletleri kullanırken vücudunuzdan ileri doğru tutmak iyi bir alışkanlık olur. Aletin kontrolü bakımından her iki elin serbest kalması için parçanın bağlanması gerekir.
(2) Kesici aletleri taşırken veya yerlerine koyarken keskin ağızlarının bir yere çarpmamasına dikkat ediniz.
(3) Körlenmiş ve kırılmış aletleri kullanmayınız.
(4) Alet saplarının sağlam ve aletin gövdesine sıkıca tespit edilmiş olduğundan emin olunuz.
(5) El mengenesi ve işkencelerle sıkılmış iş parçalarını düzgünce istifleyerek taşan kısımların diğer arkadaşlarınız için tehlikeli olmamasını sağlayınız.
(6) Kırık, parçalanmış veya tepesi ezilip çapaklanmış aletler kullanılmamalıdır. Bunlardaki fırlayıp tehlikeli olabilecek metal parçalarını taşa tutarak temizleyiniz.
(7) Her alet veya işlemle ilgili bütün güvenlik tedbirlerine uyunuz.