Enjeksiyonun Yapılışı, Enjeksiyon Nasıl Yapılır?
Enjeksiyonlar çeşitli yollardan yapılabilir; en çok kullanılan yollar şunlardır:
1-Deri Altına
2- Adale yani Kas İçine
3- Damar İçine
Deri Altı Enjeksiyonu
Enjeksiyon Yöntemlerinden İlki Deri Altı Enjeksiyonu; Derialtına iğne yapmak için en uygun olan yer, üst kolun dış yüzü veya bacağın üst - dış kısmıdır. Bu yerlerden başka göğüste memenin üstünden veya karın derisinden de iğne yapılabilir.
İğnenin yapılacağı yeri alkol ile iyice sildikten sonra, sol elin işaret ve başparmağı ile o kısmın der sini tutarak kaldırınız. Enjektörü tutunuz ve deriye süratle batırarak cilt altına doğru ilerleyiniz, iğnenin herhangi bir damara girip girmediğini anlamak için pistonu biraz geri çekmelidir. Enjektöre kan gelmezse yavaş yavaş içeri ilaç veriniz. Şayet kan gelirse o zaman iğneyi biraz geriye çekip hemen yakınına ilacı vermek icabeder. İlaç bittikten sonra, alkollü pamukla iğnenin deriyi deldiği yeri bastırarak iğneyi süratle çekiniz. İğne yerini bu pamukla bir müddet ovmalıdır. Ovmak hem ağrıyı azal tır, hem de ilacın daha çabuk dağılmasını sağlar
Adale İçi Enjeksiyon
Adale içine enjeksiyon, en fazla kalçadan yapılır. Bundan başka baldır veya kol kaslarına da iğne yapılabilir ama sizler daima kalçadan yapınız.
Kalçadan iğne yapılacak en uygun yer şu şekilde tesbit edilir. İğne yapılacak şahsın kuyruk sokumundan sağ veya sol tarafa doğru ve omurgasına dik olarak bir çizgi çizilir. Bu çizginin ortasından dikine bir çizgi-baha çizilir. Kalçanın bir tarafı bu suretle dört kısma ayrılmış olur İğneyi bu kısımlardan üst ve dıştakine yapmalıdır. Çünkü kalçanın diğer taraflarında damarlar çok daha sıktır ve aynı zamanda büyük bir sinir olan siyatik sinir bulunur. Bazı ilaçlar ve yanlış yere yapılan enjeksiyonlar, bu önemli siniri harap ederek vücudun o tarafının felç olmasına sebep olur. Yukarıda tarif ettiğimiz yeri tespit ettikten sonra iğne yapacağınız kısmı alkol ile iyice siliniz.
Enjektöre 1 veya 2 numaralı yani 2-2,5 santimetre uzunluğundaki kas iğnesini takınız. Enjektörü kalem tutar gibi tutunuz ve en uzun parmağınızla iğnenin enjektöre giren kısmındaki kalın yerini tespit ediniz.
Bundan sonra enjektöre, kalçaya dik bir vaziyet vermeli ve düğer elin baş ve işaret parmakları iğne yerinin derisini hafifçe gererek iğne bu mıntakaya ani olarak saplanmalıdır. İğnenin herhangi bir damara isabet edip etmediğini anlamak için, ilacı vermeye başlamadan evvel pistonu hafifçe geriye çekmelidir. Şayet enjektöre kan gelecek olursa damara girilmiş demektir ki bu halde iğneyi biraz geri çekip başka bir istikamete doğru batırmalıdır. Enjektöre kan gelmezse ilâcı yavaş yavaş vermeye başlayınız. Eğer vereceğimiz ilâcın miktarı çoksa; mesela 5 santimetre küp veya daha fazla ise o zaman pistonu zaman zaman geri çekmeliyiz ki ağrıyı azaltmış olalım. İlaç tamamen verildikten sonra iğnenin yapıldığı yeri alkollü pamukla biraz ovmak icabeder. Hasta şayet ağrı hissediyorsa bir müddet yatması, istirahat etmesi söylenmelidir.
Bazen ayakta veya oturarak da adale içine iğne yapmak mecburiyeti hâsıl olabilir. Hasta ayakta iken iğne yapacağınız yeri de evvelce tarif ettiğimiz şekilde tespit ederiz. Hastaya otururken iğne yapılacak ise o zaman iğneyi kalçanın taşan kısmının dış ve etli yerine yaparız.
Damar İçi Enjeksiyon
Damar içi enjeksiyonu, ilacı toplar damar yolu ile doğrudan doğruya dolaşım sistemine vermek için yapılır. Bu iş için kullanılacak enjektörün büyüklüğü ilacın miktarına göre değişir. İğne de 20 veya 22 numara olmalıdır.
Damar içi enjeksiyonları için en uygun yer, kolda dirseğin ön yüzündeki toplardamarlardır. Buradaki toplardamarların vaziyeti M harfine benzer. Bu M harfinin herhangi bir yeri iğne yapmak için uygundur.
Damar içine iğne yapmak için kolu dirseğin üst kısmından bir lastik boru ile yüzeysel olan toplardamarlar kapanacak, fakat derin olan atardamarlar kapanmayacak derecede sıkınız. Bundan sonra kolu germeli ve elden dirseğe doğru hafifçe masaj yapmalıdır. Bu hareketler sonucu toplardamarlar kabarır. Daha sonra dirseğin ön yüzünü alkollü pamukla iyice siliniz ve iğne yapacağınız damarı sol elinizin başparmağı ile kastırarak tespit ediniz. Parmağınızı 1-2 santimetre yukarısından iğneyi yatık bir halde batırınız. Pistonu geri çekerek enjektöre kan gelip gelmediğini kontrol ediniz.