Diş Kanal Tedavisi Nasıl Yapılır
Korsan diş hekimleri yüksek teorik bilgi, teknoloji ve en önemlisi hijyen gerektiren bu tedaviyi yapabilmeyi tam olarak öğrenememişlerdir. Çünkü kanal tedavisi bilgi, teknik ve hijyen eksikliklerini affetmeyen bir tedavidir. Diğer tedaviler affeder mi derseniz, onlar da affetmez. Ama sorunları daha uzun vadede ortaya çıkar. Oysa kanal tedavisi her aşamada oluşan yanlışı hastaya hemen yansıtır. Örneğin sinirler tam olarak alınmamışsa, soğukta ağrı yapar, ağrı kesicilere rağmen kesilmeyen şiddetli ağrılar oluşur. Kanal tedavisi yapma cüretini gösteren teknisyen ise daha nerede hata yaptığını bilemeyecek kadar bu konuda bilgisizdir. Hastanın bu şiddetli ağalarıyla uğraşacağına dişi hemen çeker. Hastayı da, kanal tedavisi uyguladım, ama dişiniz tedaviyi kabul etmedi, zaten kanal tedavisi iyi bir yöntem değil, mutlaka ağrı yapar hikayesine inandırır. Hasta da olaya tanık olmuştur. Kanal tedavisi hastaya boş yere şiddetli acı veren, doktorların dişi çekmemek için, tedavi adı altında uyguladığı bir zulümdür. Burada hastanın atladığı önemli bir husus vardır, bu zulmü ona doktor değil, korsan bir diş hekimi yapmıştır. Fakat bunun ayırdında olmayan hastamız kazandığı tecrübeyle hasta olarak girdiği korsan muayenehaneden bilgili bir komşu olarak çıkar.
Ve topluma karışır. Dostlarını seven bu tatlı teyzeciğin artık çok ulvi bir görevi vardır. İnsanlığı kanal tedavisinden korumak! Ağrıyan tüm dişlerin derhal çekilmesini önermek!
Bunları neden anlatıyorum: Diş hekimlerinin kanal tedavisinde karşılaştığı en büyük güçlük hastayı kanal tedavisine ikna etmektir. Kanal tedavisi yüzde yüz başarılıdır demiyorum ama tüm tedavi kurallarına uyularak, hekim tarafından yapılan tedavide başarı.oram yüzde 90'dır. Tersi bir durumda ise tedavi şansı bir mucizeye bağlıdır. Bazen kanallar çok eğri, diş kökünde oluşan lezyon (yara) çok büyük, kanallar tıkalı vs olabilir. Bunları iyi bir hekim hemen teşhis eder. Tedavinin ilk seanslarında size dişinizle ilgili bilgi verir. Bu durumdaki dişleri bile, bir süre kullanabilirsiniz.
Kısaca kanal tedavisi birçok dişi çekilmekten, çekilen bölgedeki çene kemiğini erimekten, çekilen dişin yanındaki dişleri kesilmekten (protez yapmak için dişler kesilir) kurtarır. Tekniğe uygun şartlarda yapıldığında kesinlikle ağrısız bir tedavidir. Bir doktor size kanal ile dişi kurtarabileceğini söylüyorsa mutlaka kanal tedavisini tercih edin. Ama aşağıda sıralayacağım ayrıntılara çok dikkat edin.
1. Kanal tedavisi yaptıracağınız muayenehane temiz, teknolojik donanımı iyi ve mutlaka röntgen cihazına sahip olmalıdır. Hâlâ birçok muayenehanede röntgen cihazı yoktur. Röntgen cihazı bir doktorun ikinci gözüdür. Röntgen cihazı olmayan bir muayenehanede hekim iki yol takip edecektir. Birincisi, hastasını sürekli dışarı sevk edecek ki bu pek akıllıca değildir. Hasta bu durumda teknolojik eksikliği fark ederek bu cihazın olduğu bir muayenehaneyi tercih edebilir. İkincisi de açığını kapatmak için röntgen gereken zamanlarda film yerine hislerini kullanır. Bu da karanlık bir odada çizgili kağıda makale yazmaya benzer. Yazılan makale siz oluyorsunuz.
2. Tedavi kesinlikle çok ağrılı, acılı bir tedavi değildir. Siz koltukta otururken büyük acılar eşliğinde kanal yapılıyorsa, bir şeyler yanlış ya da eksik yapılıyor demektir. Kanal tedavisinde sinirler tamamen alınana kadar mutlaka anestezi altında çalışılmalıdır. Bazen anesteziye rağmen sinirlere dokunulduğunda çok şiddetli ağrılar yaşanır. Bu durumda sinirleri öldüren malzemelerden yararlanılır. Bu madde iki ucu keskin bir bıçaktır. Çok dikkatli kullanılmalıdır. Markasına göre değişen sürelerde ve yeterli miktarda uygulanmalıdır. Bazı hastalar uygulanan bu sinir öldürücü madde nedeniyle ağrısı geçici bir süre kesilen dişlerinin iyileştiğini sanırlar ve bir daha doktora gitmezler. Fakat bu madde olması gerekenden fazla ağızda kaldığında, kanallardan çene kemiğine sızar. Kemikte yıkıma neden olur. Dişinizi kaybedebilirsiniz. Ondan da öte çenede kalıcı defektlere sebep olur. Tedaviden vazgeçtiyseniz bile mutlaka gidip hekime sinir öldürücü maddeyi çıkarttırınız. Ya da dişi çektiriniz. Bu madde en fazla 1-2 gün ağızda bırakılır. İkinci seansta yine anestezi altında sinirler hiç ağrısız kolayca alınırlar.
3. Uygun şartlarda kanal tedavisine başlandığı gün ağrılarınız hızla azalır ya da yok olur. En geç ikinci gün sadece dişin üzerine bastığınızda oluşan bir ağrı kalır. Zamanla bu ağrı da geçecektir.
4. Sinirler alındıktan sonra soğuk ya da sıcak gece ağrısı yapmaz. Eğer yapıyorsa -özellikle soğuk ağrısı- önce o diş olduğundan emin olun. Sağındaki solundaki diğer dişlerden kaynaklı soğuk hassasiyetini tedavi edilen dişten geliyormuş gibi hissedebilirsiniz. Sorun gerçekten tedavi edilen dişten kaynaklanıyorsa sinirler tam olarak alınmamış demektir. Bu durum röntgen çekilerek kolayca teşhis edilebilir ve temizlenmemiş sinir varsa alınır.
5. Bir diğer önemli konu hekimin ağızda çalışma tarzıdır. Kanal tedavisinde en önemli, konulardan biri sterilizasyondur, Hekim ağzınızda tükürük içinde çalışıyorsa, çok önemli bir kuralı ihlal ediyor demektir. Bu kanal tedavisi mutlaka sorun çıkaracaktır. Üstelik sinirler alındığı için ağrı da yapmayacak ama birkaç yıl içinde mutlaka başınıza iş açacaktır. Bu şekilde çalışan bir hekim muhtemelen gerçek bir hekim değildir ve korsan bir muayenehanede sağlığınızla oynanıyordur.
6. Tedaviler bazen iki üç seans sürebilir. Seanslar arasında geçici dolgu düşerse, randevu tarihini beklemeyiniz. Doktora başvurunuz. Dolgu düştüğünde diş, tükürük ile temas edecek gerekli sterilizasyon sağlanamayacaktır.
7. Seanslar arasında gece ağrı yapar, yüzünüz şişer, dişinizi dişinize değdirdiğinizde şiddetli ağrı yaparsa enfeksiyon (alevlenmiş) akut durumdadır. Diş içindeki iltihap derhal boşaltılmalıdır. Hemen doktorunuza başvurun. Randevu gününü beklemeyin. Diş hemen açılmalı ve temizlenmelidir. Ağrınız da hemen kesilecektir. Bu durumda gittiğiniz hekim işi bilen, gerçek bir hekimse izleyeceği tek bir yol vardır. Dişi açıp, drenajı sağlayarak ağrıyı kesmek Yok, bir korsan diş hekimiyle karşı karşıya iseniz izleyeceği birkaç yol vardır;
a. Hiç aldırmaz.
b. Sadece antibiyotik, ağrı kesici verir.
c. Üstüne kaplama yapılması gerektiğini söyler.
d. Soğuk, sıcak gıdaların kullanımını yasaklar vs. vs. Bunları yapacağınıza saçınızı kestirip bir fön çektirin. Ağrınız kesilmez ama hiç olmazsa moraliniz yerine gelir. Şaka bir yana bu önerilerle bir sonuç alamayacağını korsanınız da biliyordur. Muhtemelen yine de sizi kaçınılmaz sona yani çekime hazırlamak için yapması gerekeni yapar.
8. Tedavi sürerken, seanslar arsında üstüne bastığınızda ağrı olması normaldir. Kısa sürede azalarak geçer. Yine de seanslar sürerken bu dişin üzerine dikkatli basın. Sert gıdalar yemeyin. Hem geçici dolgunun düşmesine, kırılmasına, hem de tam olarak iyileşmemiş diş kökünün ağrımasına neden olursunuz.
9. Kanal tedavisi yapılan diş kendini besleyen damar-sinir paketini kaybettiği için nemini de kaybedecektir.
Madde kaybı az, yani çürüğü çok büyük değilse gövdesi kuru da olsa dış kuvvetlere dayanabilir. Madde kaybı çok-sa yani çürük çok büyükse, diş, çiğneme kuvvetleri karşısında emayenin atması gibi küçük parçalar halinde kırılabilir. Diş bu durumda ise mutlaka kaplama yaptırmanızı öneririm. Kaplama, dişi bir kılıf gibi sarar ve çiğneme kuvvetlerine dayanmasını sağlar. Dişin ömrünü uzatır. Kanal tedavisi genelde pahalı bir tedavidir. Hemen bir de kaplama yaptırmak hastalara maddi olarak külfetli gelebilir. Böyle bir sorun varsa 6 ay sonrada kaplama yapılabilir ama bu süre çok uzatılmamalıdır.
10. Kanal tedavisinde diş hekimi öncelikle çürükleri temizleyerek dişin ortasındaki canlı dokuya, diş özüne ulaşır. Sonra tutma yerleri renkli uzun iğnelere benzeyen aletlerle ve eğelerle diş özünü çıkarır. Kalan boşlukları eğeleyerek hem şekillendirir hem de mekanik olarak mikroplu sert dokuları dişten temizlemiş olur. Arada özel solüsyonlar ile kanalları yıkar. Bu aşamalar sırasında diş oyuğunun tükürükle temas etmemesine maksimum özen gösterir. Bu işlemler kanalların hazırlanma aşamasıdır.
İkinci aşamada temizlenen, mikroplardan arındırılan kök kanallarının sıkıca özel dolgu maddeleri ile doldurulmasıdır. İnanmayacaksınız ama bazı korsanlar, dişlere kanal tedavisi yapmadan, kanal yaptım diye uyduruk bir dolgu yapıp hastayı gönderirler. Artık kanal tedavisinin nasıl bir şey olduğunu biliyorsunuz.