İnsanda Boşaltım Sistemi
İnsanda boşaltım organı böbreklerdir. Böbrekler karın boşluğunda, bel omurlarının sağında ve solunda olmak üzere iki tanedir. Şekil olarak fasulye tanesine benzerler. Böbrekler iki bölümde incelenir. Birinci bölüm böbreğin dışına doğru uzanır ve kabuk, ikinci kısım ise içe doğru uzanır ve öz bölgesi adını alır. İç kısımda idrarın toplandığı böbrek havuzu vardır. Oluşan süzüntü buradan idrar kanallarıyla idrar torbasına aktarılır. Bir süre burada bekletildikten sonra istemli olarak idrar kanalıyla dışarı atılır.
Böbreğin Fizyolojik Anatomisi
Böbrekte temel işlev birimi nefrondur. Bir başka deyişle, nefron, kandan atık maddeleri süzen böbreğin esas bölümüdür. Her iki böbrekte yaklaşık 2,400,000 nefron bulunmaktadır. Her bir nefron kendi başına ayrı birer idrar oluşturma birimi olarak çalışır. Bu nedenle, bir böbreğin temel fonksiyon ve görevlerini anlamak için nefronun yapı ve fonksiyonlarını bilmek yeterlidir.
Bir nefron temel olarak, sıvının süzüldüğü glomerulus ve süzülen sıvının böbrek pelvisine akarken idrar nitelikleri kazandığı uzun bir tüpten o-luşmuştur. Glomerulus birbiriyle birleşen çok sayıda kılcal damar yumağından oluşur. Glomerulus, içi yassı epitel hücreleriyle döşenmiş yarıküre şeklindeki bowman kapsülü ile örtülüdür. Bowman kapsülü nefronun proksimal ucunda bulunur. Bowman kapsülü ve glomerulusun her ikisine birden malpichi cisimciği denir. Nefronun geri kalan kısmı, proksimal kıvrık tüp, henle kulpu ve distal kıvrımdan oluşur. Henle kulpu böbreğin öz bölgesinde bulunur. Bovvman kapsülü, proksimal ve distal kıvrık tüp böbreğin kabuğunda yer alır.
Korteks düzeyinde sekiz kadar distal tüp birleşerek toplayıcı tüpü o-luşturur. Bu tüpün ucu tekrar kabuktan öz bölgesine doğru iner ve orada toplayıcı kanala dönüşür. Toplayıcı kanallar öz bölgesinde birbirleriyle birleşerek daha geniş kanalları oluştururlar. En alt kısımda böbrek pelvisine açılırlar. Bu yapılar merkeze doğru birbirine yaklaşarak piramit şeklinde bir görünüm kazanmıştır. Bu oluşumlara malpighi piramitleri denir.