Osteoartrit Nedir
Osteoartrit; dejeneratif eklem hastalığı, osteoartroz olarak da adlandırılan, genellikle kireçlenme olarak bilinen kronik, dejeneratif bir eklem hastalığıdır. Hastalık daha çok ağırlık taşıyan eklemlerde ve 50-70 yaş grubu kadınlarda görülür.
Osteoartriti Nedenleri
Osteoartrozun nedeni tam olarak bilinmemekle beraber oluşumunda;
Yaşlanmanın,
Hereditenin,
Şişmanlığın,
Travmaların etkisi olduğu öne sürülmektedir.
Osteoartrit Belirtileri ve Bulgular
Artrit: Daha çok el ve ayakların küçük eklemleri (interfalangial ve metakarpofalangial eklemler) ile kalça, diz ve omurga gibi ağırlık taşıyan eklemlerde ağrı ve girintili-çıkıntılı kemik oluşumlar, şekil bozukluğu, Eklemlerde hareket kısıtlılığı, kontraktür ve ekleme yakın kaslarda
spazm,
Kemik ve eklemlerdeki ağrı ve hareket kısıtlılığının özellikle sabahları fazla olması, hareket edince azalması, ancak fazla hareketle yeniden ağrıların başlaması ve bütün bu yakınmaların nemli havalarda
artması,
Enfeksiyon ve enflamasyon bulgularının olmaması,
Röntgen filmlerinde, eklem mesafesinin daralması ve kemik dikenleri
(osteofit),
Laboratuvar analizlerinde genellikle sedimentasyon hızının, lökosit sayısının normal oluşu ve Romatoid Faktör (-) negatifliği; tanı koydu-rucu belirti ve bulgulardır.
Osteoartrit Tedavisi ve Hemşirelik Bakımı
1. İlaç Tedavisi
Analjezikler (Aspirin)
Antienflamatuvarlar (Naprosin)
Kas gevşeticiler (Kuilil) gibi ilaçlar verilir.
Eklem arasına kortizon enjeksiyonu da yapılabilir.
2. Fizik Tedavi
Lokal ısı uygulamasını,
Eklemi bir süre hareketsizleştirmeyi,
Destekli pasif eksersizleri,
Ağrılar hafifledikçe arttırılan aktif eksersizleri içerir.
3.Dinlenme - İstirahat
Yeterli uyku sağlanmalı,
Hasta ekleme aşırı yüklenmekten ve aşırı kullanımdan kaçınmalı,
Kemik-eklem travmalarından (çarpma-vurma) korunmalı,
Günlük aktiviteler arasında yeterli dinlenme sağlanmalıdır.
4. Beslenme
Ekleme (özellikle diz-kalça osteoartritlerinde) binen yükü azaltmak için şişmanlıktan kaçınmaya dikkat etmek gerekir. Bunun için; Yaşa ve boya uygun kiloyu korumak amacı ile karbonhidratların kısıtlı olduğu, vitamin, mineral ve uygun kalori içerikli, yeterli ve dengeli beslenmeye dikkat edilmelidir.
5. Cerrahi Tedavi
Kemik ve eklemlerdeki şekil bozukluklarını, Şekil bozuklukları nedeni ile kemikler arasında oluşan boy ve hareket farklılıklarını,
Eklem yüzeylerindeki aşırı dejenerasyonu düzeltmek için ortopedik cerrahi yararlı olabilir.
Osteoartritli olgularda genel olarak romatoid artrite benzeyen hemşirelik bakımı;
Hastayı ilaçların yan etkilerinden korumayı, eklem arasına kortizon enjeksiyonu gibi özel işlem gerektiren tedavilerde hekim ile tam bir ekip çalışması ve aseptik koşullara uygun hemşirelik bakımını, Fizik tedavi uygulamalarında, hastaya destek olmayı, hareketlerinde ağrı duymasını önlemek için gerekli yardımı yapmayı, Hastanın tedaviye, hareket programına, diyet ve dinlenme programlarına uyumunun sağlanmasını içerir.