Ven Hastalıkları
Tromboflebit Nedir
Ven duvarında enflamasyonla birlikte trombus oluşmasıdır. Damar içindeki kan akımının durgunlaşması, damarın intima tabakasında bir lezyon olması ve kanın koagülasyona yatkınlığının artmasının tromboflebit oluşumunda etkili faktörler olduğu Virchovv tarafından 1854'de ifade edilmiştir. Tromboflebit en çok gebelerde yeni doğum yapmış kişilerde ve şişmanlarda görülür. Ven duvarında iltihabi reaksiyon olmaksızın trombus oluşmasına ise flebotromboz adı verilmektedir. Tromboflebit kilinikte iki şekilde karşımıza çıkabilir. Yüzeyel tromboflebit Derin ven trombozu
Tromboflebiti Belirti ve Bulgular
Yüzeyel tromboflebitlerde; hasta ven üzerinde ağrı, kızarıklık, fokal ısıda artış görülür. Palpasyonda ven kalın ve sert bir biçimde hissedilir. Hastada beden ısısında yükselme ve halsizlik olabilir.
Derin ven trombozunda
Klinik tablo trombozun yerleşim yerine göre özellik gösterir. Bacakta şişme, duyarlılık, siyanoz vardır. Mus-küler aktivite ağrıyı artırır. Beden ısısı, nabız ve lökosit sayısı artmıştır. Derin ven trombozu üst ekstremitede daha ender görülür.
Tanı
Hastanın kliniği, Doppler ultrasonografi, pletismografi, radyo izotop tetkikler tanı için kullanılabilir.
Tromboflebit Tedavi ve Hemşirelik Bakımı
Yatak istirahati, ekstremitenin elevasyonu, elastik çorap, antibiyotikler, antikoagülan ilaçlar, lokal sıcak uygulama tedavi ve bakımın temelini oluşturur. Yatak istirahati 4-7 gün arasında değişir ve tam bir hareketsizlik şeklinde değildir. Hastanın pozisyonu sık sık değiştirilir ve bacak kaslarını çalıştıracak aktif hareketler yaptırılabilir. Bacak sağ atrium düzeyini geçecek şekilde 30 derecelik elevasyona getirilir. Bu uygulama periferik venöz basıncı düşürerek ödem ve ağrıyı azaltabilir. Hasta mobilize edileceği zaman kesinlikle elastik çorap kullanılmalıdır. Böylece kan akımı yüzeyel venlerden kollaterallere doğru artacak ve kollaterallerin gelişimi hızlanacaktır. Elastik bandaj sakıncalıdır. Çünkü damarları ip tarzında sıkabilir. Ekstremiteye Jobst makinesi ile interrnıtan pozitif basınç uygulaması yararlıdır. Tromboflebit tekrarlayıcı ise tedavide cerrahi yöntemlere baş vurulur.
Korunma: Tromboflebitten korunmak için risk grubunu oluşturan kişilerin önlemler konusunda eğitimi oldukça önemlidir. Gebeler, yeni doğum yapmış kişiler, şişmanlar, kalp ve damar hastalığı olanlar, kontraseptif kullananlar, uzun süre yatmak ve oturmak durumunda olan kişiler tromboflebitin risk grubunu oluşturmaktadır. Tromboflebit oluşmaması için alınabilecek önlemler şunlardır; Su içinde yapılan yürüme egzersizleri, Fazla kiloların verilmesi, Fizik egzersizleri Bacak elevasyonu Elastik çorap Erken ambulasyon
Uzun süre ayakta durmamak ve oturmamak, Kontraseptif ilaçlardan kaçınmak, Sigara içmemek,
Kanın akışkanlığını artırmak için sakıncası yoksa bol su içmek, Ekstremiteleri çarpmalardan korumak