Obezitenin Sınıflandırılması, Obezite Çeşitleri
1. Genetik Obezite
1. Doğmalık macrosomia adipositas
2. Laurence-Moon Biedl sendromu
3- Hiperostosis frontalis interna ile birlikte olan obezite
4. Von Gierke hastalığı ile birlikte olan obezite
5. Prader-Willi sendromu
6. Ailevi hipoglisemi sendromu ( alfa hücresi yokluğu)
7. Rothmund sendromu
2. Hipotalamik Obezite
1. Adiposo-genital distrofi ( Fröhlich sendromu)
2. Kleine-Levin sendromu
3. Endokrin hastalıklardaki obezite
1. İnsülinoma
2. Cushing sendromu 3. Hipotiroidi
4. Stein-Leventhal sendromu
5. Erkek hipogonadizmi
6. Hipotalamo-hipofizer cücelik
7. Menapozdan sonra görülen Obezite
4. Mutad Obezite
1. Toplumsal ve ailevi gelenek ve görenekler
2. Psişik faktörler
3. Hareket azlığı
4. Besin bolluğu ve eğitim eksikliği
5. Gebelik ve doğumlar
Mutad şişmanlık denilen tipteki şişmanlığın oluşmasını açıklamak kolay ve basittir.Ancak bazı kişiler hemen kolayca niçin şişmanlıyorlar? Bunun açıklaması o kadar kolay değildir. Genetik ve çevre faktörleri, hazırlayıcı faktörler olarak burada devreye giriyorlar.
Genetik Faktörler
Genetik zeminin mutad şişmanlığa yatkınlık kazandırdığı kabul e-dilmektedir. Yapılan deneysel çalışmalar ve şişman insanlar üzerindeki gözlemler bazı şişmanlıklarda genetik ve ailevi özelliklerin bulunduğunu düşündürmektedir. Obezlerin 2/3'ünün ya annesi, ya babası ya da her ikisi birlikte obez bulunmuştur. İki şişman kişi evlendiği zaman çocuklarının şişman olma olasılığı % 60-70'dir. Mutad şişmanlıktaki genetik bozukluk hipotalamusta acıkma ve doyma merkezlerinin işleyişi ile ilgili olabilir.
Tek yumurta ikizlerindeki gözlemler de şişmanlıkta genetik bir yatkınlığın bulunduğunu düşündürmektedir. Tek yumurta ikizlerinde şişmanlık yönünden konkordans, yani biri şişmansa diğerinin de şişman olma olasılığı yüksektir. Obezite İlişkisi.
Şişman aileler, evlat edindikleri zaman bu çocuklarla aralarında kilo yönünden ilişki, kendi biyolojik çocukları ile aralarındaki ilişki kadar kuvvetli bulunmamıştır.
Bu gözlem ve araştırmalardan çıkarılabilecek pratik sonuç şudur: Bazı kişiler bol yiyecek buldukları zaman çok yemeğe, gereksinimlerinden fazla yemeğe ve sonunda kolayca şişmanlamaya yatkındırlar.
Endokrin Faktörler
Endokrin hastalıkların seyrinde, örnek olarak Cushing, Stein-Leventhal, hipotiroidi, insülinoma gibi endokrin hastalıklarda şişmanlık görülmektedir. Ancak bunlar mutad şişmanlıklara göre az rastlanan vakalardır. Ayrıca bu tip şişmanlıklarda esas hastalığın belirtileri ön plandadır. Dikkatli bir hekim kolayca bu hastaları tanır. Ancak bazı hipotiroidi vakalarında semptom ve belirtiler son derece silik olabilir. Bu nedenle de asıl hastalık gözden kaçabilir. Kolay üşüme, kabızlık, derinin kuru ve kaba oluşu hekimi hipotiroididen şüphelendirmelidir. Hastalık TSH, FT3 ve FT4 gibi laboratuvar tetkikleri ile de kanıtlanmalıdır. Diğer semptom ve bulguları silik olan ve ancak şişmanlık bulgusu ön planda olan Cushing vakaları için de durum aynıdır. Bu tip vakalarda kan kortizol düzeyi ve Dexamethason süpresyon testi tanıyı aydınlatır.
Psikojenik, Kültürel ve Alışkanlıklarla İlgili Faktörler
Şişmanlık uzun süre psikojenik bir davranış bozukluğu gibi görülmüştür. Bu şekilde bir düşünce ile şişmanlık, irade dışı ortaya çıkan o-burlukla bir tutulmuştur. Bazı vakalarda çevrenin zorlamaları ile aşırı yeme ve oburluk ortaya çıkmış olabilir. Yine bazı vakalarda şişmanlık tedavisinde kişinin psişik durumu göz ününde tutularak bir psikiyatrdan yardım istenebilir. Ancak şişmanların çoğu obur olmadığı gibi kişilik yapılan da şişman olmayan kişilerden farklı değildir.
Geniş taramalar sonucu şişmanların çoğunun şişman olmayanlar kadar veya onlardan biraz fazla yediği, fakat daha az fizik aktivitede bulunduğu ortaya konmuştur. Fizik aktivite azlığı az enerji tüketimine dolayısı ile şişmanlığa neden olmaktadır. Bedeni ile çalışanlarda şişmanlık seyrek görülür. Bu konuda şişmanlarda ilginç bir araştırma yapılmıştır. Podometreler takılmış ve yürüyüşleri ölçülmüştür. Şişmanlar haftada 25km. kadar yürürken şişman olmayanların haftada ortalama 56 km yürüdükleri saptanmıştır. Obezite Makale.
Günlük kalorilerini sık aralıklarla fakat az öğünlerle alan kişilerin şişmanlama eğiliminin az olduğu bildirilmiştir. Deney hayvanlarında yapılan araştırmalar da bunu kanıtlamıştır.
Çeşitli ülkelerde çeşitli zamanlarda şişmanlık makbul sayılmıştır. Hatta bu nedenle kadınlar şişmanlamaları için hiç hareket ettirilmemiş, çok miktarda yedirilmiş ve içirilmiştir. Şişmanlığa toplumun bakış açısı bu konuda çok önemlidir.Günümüzde bile ağır siklet şampiyonlukları mevcut olup kazananlar madalya ile ödüllendirilmektedir.
Şişmanlığın oluşmasında davranış ve alışkanlığa örneklerden biri de şişmanların hızlı yemek yemeleridir. Genellikle şişmanlar çok hızlı yemek yerler. Kocaman lokmaları adeta çiğnemeden yutarlar. Şişmanlar ayrıca karbonhidratlı gıdalardan zengin beslenirler.