Endokarditler, Endokardit Nedir
Çoğu enfektiftir. Büyük kısmı bakterilerle oluşur. Funguslarla da olabilir. Nadiren olabilen ve mikroorganizma olmayan 2 endokardit vardır.
1. Yaşlı hastalar kronik hastalıkları olanlarda görülür. Non-enfektif bir endokardittir.
2. Kollajen doku hastalıklarında (SLE) görülen Libman Sacks endokarditi
Enfektif olanlar önceden hasara uğrayan kapakta oturur. En sık mitral ve aort kapağını tutar. Akut formlar sağlam kapağı da tutabilir. Bunlar kapaklardan kopup organlarda emboli yapabilir.
Etkenler, Enfektif Endokardit
Streptococus viridans başlıca etkendir. Son 15 yılda azalmış buna karşın stafilakok ve Streptococcus fekalis artmıştır. Streptococcus viridans vakaların %60'ını oluşturur E. coli, pseudomonas, proteus gibi etkenler çok az görülür.
Klinik
Endokardda enfeksiyon odağı vardır. Sepsisle yürüyen enfeksiyon tablosu oluşur. Halsizlik, kuvvetsizlik, kilo kaybı gibi genel belirtiler olur. Ayrıca üfürüm duyulur ama duyulmayabilir de.
Kronik ya da subakut endokarditlerde çomak parmak, hafif sarılık görülür. Akut vakalarda peteşiyel belirtiler hakimdir. Peteşiyel döküntü vücudun üst ve ön tarafındadır. Basmakla solmaz, yani hiperemiye bağlı değildir. Ağrısızdır. Bazen deriden daha fazla müköz membranlarda görülebilir.
Artralji, bazen artrit görülür. ARF'ye benzer.
Osler nodulu avuç içi ve tabanda yerleşir. Deriden kabarık, kırmızı, ağrılı ve hassastır. Mikroemboliye bağlı olduğu düşünülür.
Janeway nodülü avuç içi ve parmak ucunda olup ağrısızdır. Nekroze, ülsere olabilir.
Tırnak altı kanamaları kıymık tarzındadır.
Ayrıca göz dibinde kanama vardır. Mum alevi şeklindedir. Buna Roth spot denir.
Üfürümler kapak lezyonu sonucu olur ve korda tendinea kopması ya da diğer lezyonlar sonucu derecesi artabilir. Olmayan yeni bir üfürümün şiddet ve karakter değiştirmesi çok önemlidir. Yoksa tek başına üfürüm olması tanıda çok önemli değildir.
EndokarditterdeÇeşitli Yerlere Emboli Olabilir
1. Serebral emboli. Monoplejı, hemipleji, hemiparezi, beyin absesi, infarkt vb. gibi nörolojik bulgular olur.
2. Hematolojik. Anemi,peteşiyel kanama olabilir.
3. Periferik vasküler. Küçük ya da büyük alanda gangren, mikotik anevrizma görülebilir.
4. Böbrek. İnfarktüs, yan ağrısı olur, idrarda kan hücreleri görülür. İmmünolojik olaylar sonucu akut glomerülonefrit lezyonları görülür.
5. Dalak. En sık emboli buraya olur, daha sonra böbrek gelir infarktüs ve buna bağlı ağrı, splenomegali olur. Septik emboli ise abse oluşur. Abse varsa kesin splenektomi endikasyonudur.
6. Kardiovasküler. Emboli sonucu koroner arter dalını tıkayıp AMİ yapabilir. Anjina pektoris yapar.
7. Pulmoner. Pulmoner infarktlar oluşur. Yan ağrısı, plevra frotmanı, hemoptizi görülür. Yüksek ateş, röntgen ile pnömoniye benzeyebilir, ayırmak zordur. Pulmoner sistemde oluşan emboli sağ taraftaki enfektif endokarditden kalkar. Bu ise periferik venlerden mikrobun girmesi sonucu oluşur. En sık trikuspid kapağı, nadiren pulmoner kapağı tutar.
Laboratuar Bulguları, Endokardit Ppt
Subakut endokarditi en sık streptokokküs viridans yapar, ayrıca stafilokok, streptokoktüs fekalis yapabilir. Akut endokarditlerde en sık etken stafilokokküs aureus, stafilokokküs epidermidis, enterokokküs, pnömokok, E. coli, streptokokküs fekalistir. Stereptokokküs viridans ise çok az yapar. Akut formlarda belirtiler daha şiddetlidir. Korda tendinealar daha sık yırtılır, ilaca rezistans gelişir.
Suni kapak endokarditi de sık görülür. Ajanlar akutu yapan ajanlar gibidir;
1. Erken tip suni kapak. Kapak ya da ipliklerin endokardite yol azmasıdır. Akut ajanları ile 2 ayda olur.
2. Geç tip suni kapak. Bakteriemi sırasında olur, viridans daha fazla etkendir.
Kapak enfekte olduğundan bir süre sonra mutlaka kapağı değiştirmek gerekir. Fungus ya da anaerobik bakterilerle olan kültür (-) endokarditlerde önemlidir.
Anemi, sedimantasyon artması, mikroskobik hematüri, Gama-Glb'lerde artma, latex (+) olabilir. Kan kültürü %60-90 (+) çıkar. Hassasiyet testi yapılıp en uygun antibiyotik kullanılır. EKO'da vejetasyonlar görülür. Röntgende kalp büyür, ventrikül hipertrofisi vb. gibi esas hastalık belirtileri görülür. Bu hastalara doğrudan kateter yapılmaz. Ancak istisnaları vardır.