Sosyal Fobinin İşaretleri ve Belirtileri Nelerdir?
Başkalarının alay konusu olmaktan çekinerek davranma sosyal fobi olarak adlandırılır. Basit fobi ya da agorafobiden daha az sıklıkta görülür. Sosyal fobinin üç temel ve üç bağlantılı belirtisi vardır.
Temel belirtiler:
1. Başkalarının incelemesine ve bakışlarına maruz kalma korkusu.
2. Başkalarının inceleyebileceği durumlarda eleştirilme ya da alay edilme korkusu yaşama.
3. Endişe temelde başkalarının önünde utandırıcı şekilde davranma korkusudur.
Bağlantılı belirtiler:
1. Başkalarının sizi inceleyebileceği koşullara zorlandığınızda, endişeli olduğunuzun hissedileceğinden çekinirsiniz.
2. Endişe, davranışınızı ya da performansınızı olumsuz etkileyeceği için endişenin dozu daha da artar.
3. Sonuçta belirgin bir neden olmamasına karşın sürekli endişe halinde kalırsınız.
Sosyal Fobinin Teşhis Kriterleri, Anksiyete Hastalığı
Belli koşullarda bulunmaktan ısrarlı ve mantıksız bir korku duymak, ki bunlar;
Başkalarının sizi dikkatle inceleyebileceği ve Utanç verici bir şekilde davranabileceğiniz koşullardır.
Yukarıda belirtilen koşullarda bulunmaktan kaçınmak için büyük bir istek vardır.
Korkunuzun nedensiz ve aşırı olduğunu bilmekten kaynaklanan stres duygusu vardır.
Başka zihinsel bir rahatsızlık yoktur.
Fobi Rahatsızlıklarının Tedavisi Nedir?
Fobi rahatsızlıklarının tedavisi için dört temel görüş vardır.
Bunlar: (a) psikoterapi, (b) davranış terapisi, (c) ilaçlar ve (d) destekleyici tedavidir.
Psikoterapi: Psikoterapide, doktorunuz fobinin temel nedenlerini tanımlamaya yardım edecek ve onları sizin için analiz edecektir. Unutmamak gerekir ki fobi rahatsızlıklarının tedavisinde psikolojik faktörler ancak siz bu yolla tedaviye açıksa-nız etkili olacaktır. Eğer açık değilseniz, iç karmaşanız tanımlandıktan ve analiz edildikten sonra da fobi semptomları göstermeyi sürdürürsünüz.
Davranış terapisi: Son zamanlarda, davranışlarınızı etkileyen ve değiştiren teknikleri içeren bu görüşün çok etkili olduğu görülmüştür. Bu tekniklerden bir tanesi fobiye karşı hassasiyetinizi gidermeyi kapsar. Doktorunuz birer birer sizde fobiye neden olan objelerle ya da koşullarla karşılaşmanızı sağlayacaktır. Öncelikle semptoma en az neden olanla başlayacak ve bunu hoş bir görüntüyle karşınıza getirecektir. Bu hoş duygular güçlüyse endişeyi tetikleyebilir. Doktorunuz kısa süreli sakinleştiricilere başvurabilir ve fobik durumla karşılaştığınızda uygulayabileceğiniz basit kas gevşetme yöntemleri öğretebilir. Bir kez bu fobiye ait duygularınızdan kurtulursanız, doktorunuz en az semptoma yol açandan en şiddetli semptoma yol açana doğru fobi görüntüsü egsersizlerine devam edecektir. Başka bir başarılı davranış terapisi tekniği, fobiye neden olan şeyi ya da konuyu ya da onun görüntüsünü artık korkuya yol açmayana kadar göstermektir.
Davranış terapisi agorafobiden çok sosyal ve basit fobi için kullanılır, ancak unutmamak gerekir ki bu yöntemin sonuçları kişiden kişiye değişir.
İlaçlar: Özellikle agorafobi için doktorunuz bir antidepresan önerebilir. Sadece endişe hali için geçici olarak çeşitli ilaçlar önerilebilir. Endişe hali durulursa, diğer sorunları çözmek kolaylaşır.
Destekleyici terapi: Doktorun, ailenin ya da arkadaşların destekleyici davranışı, belirtileri azaltacak ve diğer tedavi yöntemlerinin daha etkili olmasını sağlayacaktır. Unutmamak gerekir ki neden çok korkarsanız, o sizin daha yoğun olarak korkunuz haline gelecektir. Destekleyici terapide belli bir periyotta korkularınızla baş edebilmeniz güven duygunuzun oluşmasını sağlayacaktır.
Endişeye neden olan koşullardan bağımsız olarak, hayata olumlu bir bakışı açısı yakalayarak, düzenli eksersiz yaparak ve meditasyon gibi gevşeme teknikleri uygulayarak semptomları kontrol altına alabilirsiniz.