Abdominal Travmalarda Belirti ve Bulgular
Karın ağrısı
Bulantı, kusma
Anksiyete
Hareket etmeme isteği
Barsak seslerinin azalması yada kaybolması
Abdominal Distansiyon
Abdominal bölge de, toraksta, sırtta yan taraflarda ezilme, sıyrık, delici alet yarası, lastik yada emniyet kemeri izleri kurşun giriş ve çıkış yaraları olabilir.
Rebaund tenderness bulgusu: Karının herhangi bir noktasına elle sıkıca bastırılmasından sonra elin karın bölgesinden hızla çekilmesi sonucu ortaya çıkan ağrıya Rebaund tenderness denir ve peritoneal iritasyonu gösterir.
Karın sertliği; Hastanın karnı sert ve gergindir. Palpasyon sırasında ağrı hissettiğini söyler. Bu bulgu da peritonial iritasyonu düşündürür.
Kehr's işareti: Hasta sırt üstü yatırıldığında omuza vuran ağrı,
Abdominal bölgede palpe edilebilir kitle yada organ büyümesi,
İdrar ve dışkı da kan olmasıdır.
Tanı
Laboratuvar incelemeleri Arter kan gazları,
Tam kan sayımı, hemoglobin değeri erken dönemde pek fikir vermez. Hatta volüm kayıplarında oluşan hemokon-santrasyonda yüksek bile çıkabilir. Travmadan sonra ilerleyen saatlerde düşmeye başlar. Özellikle abdominal hemoro-ji düşünülen durumlarda 6 saat ara ile hemotokrit değeri ölçülmelidir.
Lökositoz: Abdominal travmalarda lökosit sayısı mm3'te 10.000 üzerindedir. Ancak spesifik bir bulgu değildir. Lökositoz dalak rüp-türünü düşündürür.
Serum elektrolitleri, glikoz, amilaz ve kan üre nitrojenine (BUN) bakılır. Serum amilaz düzeyinin yüksek olması, içi boş organ delinmeleri ya da pankreas yaralanmasını düşündürür.
İdrar analizi. Hematürü, üriner sistem yaralanmasını düşündürür. Karaciğer fonksiyon testleri, kanama pıhtılaşma zamanı, biliru-bin düzeyi değerlendirilir.
Radyolojik incelemeler
Abdominal radyografiler, yabancı cisimlerin yerini saptamada yardımcı olabilir.
Toraks filmi, diyafragmayı değerlendirmek amacıyla çekilir.
Ultrasonografi, tomografi gerekirse başvurulan radyolojik tanı yöntemleridir.
Parasentez ve Peritoneal Lava/
Abdominal travmalarda kesin tanıya götüren iki yöntemdir.
Abdominal Parasentez
Onsekiz numaralı iğne kullanılarak dört kadrandan ayrı ayrı abdominal boşluğa girilir. Buradan pıhtılaşmayan kan aspire edilmesi, intraabdominal kanamayı düşündürür. Bu bulgunun tanıda doğruluk derecesi % 60-65'tir. Daha kesin tanı için, peritoneal lavaj yapılır.
Peritoneal Lavaj
Bu işlemde periton boşluğuna kateter yerleştirilerek, 50-70 cm yükseklikteki şişeden 500-1000 mi kadar ringer laktat ya da serum fizyolojik verilir. 10-15 dakika beklenerek sıvının karın içi organlara teması sağlanır. Bu sürenin sonunda şişe zemin seviyesine indirilerek sifonaj yöntemiyle verilen sıvı geri alınır. Laboratuvar incelemesinde 1 mi sıvıda 100.000'den fazla eritrosit olması intraabdominal kanamayı, 10.000'in üstünde lökosit bulunması intraabdominal organların delindiğini düşündürür.
Abdominal parasentez ve peritoneal lavaj multipl abdominal organ yaralanmalarında, gebelikte ve distansiyonda kontrendikedir. Bu tanı yöntemlerinin komplikasyonları arasında ise, barsak delinmesi, damar yaralanmaları, mesane delinmesi ve retroperitoneal kanama sayılabilir.