Kafa Travmaları ve Belirtileri
Travma nedeniyle görülen ölümlerin yaklaşık yarısı kafa yaralanmalarındandır. Trafik kazalarında ölenlerin üçte ikisinde, tek başına kafa travması ya da kafa travması ile birlikte diğer travmalarda vardır. Kafa travmalarının en bilinen nedeni trafik kazaları olup alkollü araç kullanma ve emniyet kemeri kullanmama bu oranı arttırmaktadır. Alkollü araba kullanımı nedeniyle oluşan kazalarda hipoksinin ve metabolik bozuklukların daha uzun sürmesine bağlı olarak mortalite ve morbidite oranı daha fazladır. Diğer nedenler arasında, yüksekten düşme, saldırılar ve spor kazaları sayılabilir.
ABD'de her yıl yaklaşık 500,000 kafa travmasının oluştuğu, bunların 100,000'nin öldüğü 70,000'inin iş göremez duruma geldiği belirtilmektedir.
Konu ile ilgili çalışmalar; kafa travmalarının daha çok ilkbahar ve yaz mevsimlerinde meydana geldiğini, erkeklerde 3 kez fazla görüldüğünü, kafa travması geçirenlerin % 70'inin 10-39 yaşlar arasında olduğunu, ancak yoğunlaşmanın 15-24 yaşlarda olduğunu göstermektedir.
Kafa travmalarında yaş mortalite oranını önemli derecede etkilemektedir. 20 yaşından genç hastalarda mortalite oranı % 20 iken, 60 yaş üzerinde bu oran % 71'dir. Ayrıca tüm ölümlerin % l'i kafa travmasındandır.
Görülme sıklığı ve mortalitesi yüksek olan kafa travmalarında tedavi ve bakım giderleri bir hayli fazladır. ABD'de kafa travması nedeniyle tedavi görenler için her yıl yaklaşık 44 milyar dolar harcandığı belirtilmektedir.
Ülkemizde her yıl nüfusun yaklaşık 300/100.000 oranında hasta kafa travması nedeniyle hastaneye kabul edilir, 9/100.000 oranındaki hasta ise aynı nedenle kaybedilir. Bu verilere göre Türkiyede yılda en az 5500-6000 kişi kafa travması nedeniyle ölmektedir. (kafa travmaları ppt)
Kafa Travmalı Yaşlı Hastalar
Aşağıdaki faktörler kafa travmalı yaşlı hastalarda mortaliteyi yükseltir.
Kapalı baş yaralanmaları subdural hemotoma sebep olarak düşme,
Sistemik strese toleransın azalması, fazla çevresel uyaran,
Hipotansiyon, hipertansiyon ve kardiyak problemler gibi
tıbbi komplikasyonlar,
Koruyucu sistem ve mekanizmaların zayıflaması, enfeksiyona
özellikle pnömoniye yatkınlık,
Kafa travması nedeniyle immun yanıtta zayıflama.
Kafa travmasına bağlı ölümlerin bazıları kaçınılmazdır, bazılarım ise önlemek olasıdır.