Amöboid Hareket
Amip, yalancı ayak veya "PSÖDOPOD" adı da verilen plazma uzantılarının, dışarıya akıp, içeriye çekilmesi ile hareket eder. Işık mikroskobunda sadece hareket değil, aynı zamanda hareket yönüne doğru olan plazma akışı da izlenir. Burada ön kısımdaki daneli "ENDOPLAZMA" ve saydam "EKTOPLAZMA" söz konusudur. Hücrenin arka bölümünde bu olayların karşıtı olur. Amöboid hareket de aktin filamanlarına dayanır. Bunlar amip ektoplazmasında çok vardır
Kamçı ve Sil Yardımı ile Hareket
Bir sigara tiryakisinin sabah erkenden öksürmesi üst solunum yolundaki mukozada bulunan birkaç yüz milyar kirpik veya kamçının çalışması ile ilgilidir. Bunlar hareket ederek sayısız miktarda küçük duman parçacığını yukarıya doğru iter ve tiryakinin sürekli olarak öksürmesine neden olur.
Örneğin Euglena ve sperm hücresi de kamçı ya da "FLAGELLUM"la hareket eder. Kamçı ve kirpik hareketinin temeli aynıdır. Bir silin elektron mikroskobik kesitinde önceki bölümde ayrıntılı anlatılan tipik yapısı izlenir.
Şiilerin mikrotubuli borularının yapısına başka proteinler de katılır. Şiilerin hareketi için en önemli olanlar, dış çift tubulilerde oturur. İki kol gibi olan yapı komşu çift tubuliye doğru uzanır. Bunlar "DİNEİN" adlı proteinden yapılır. Bu dinein kolları sillerin hareketinden sorumludur.
Şiilerin hareketinin çift tüplerin karşılıklı hareketine bağlı olduğu düşünülür.
Nefes borusundaki silli bölgeler endoskopla incelenirse, sillerin ayrı ayrı değil de, birlikte hareket ettikleri görülür. Bu hareket rüzgarın etkisi ile başakları birlikte sallanan bir buğday tarlasını andırır. Dışı sillerle kaplı terliksi hayvanda, düzenli sil vuruşu, hareketi sağlar. Eğer yoğun sigara içmede görüldüğü gibi, soluk borusunun silleri düzenli hareket özelliğini yitirirse, akciğer mukus ve toz taneciklerinden temizlenmez. Sonuçta da "KRONİK BRONŞİT" kaçınılmaz olur.
Mikrotubulideki yapısal ve işlevsel bozukluklar, insanda önemli rahatsızlıklara neden olur. Örneğin erkeğin steril oluşu, spermin hareketini sağlayan kamçıların olmayışı ile ilişkilidir. Kamçıların çift tüplerinde dinein kolları yoktur, ya da sadece biri vardır veya merkez tüpte hiç bulunmaz. Bütün bu bozukluklar steriliteye (=dölsüzlük) neden olur.
İnsan yumurta hücresi de siller tarafından yumurta kanalından nakledildiğinden, işlev gören mikrotubulilerin çoğalma için önemi büyüktür.