Vejetatif Sinir Sistemi
İç organlar çalışırken hissedemeyiz. Vücut sıcaklığının düzenlenmesi, kan basıncı ve frekansı gibi olaylar istemimiz ve bilgimiz dışında olaylanır. İç organların bu şekilde çalışmalarını VEJETATIF SİNİR SİSTEMİ kontrol eder. Bu sistem gerek anatomik ve gerekse işlevsel olarak iki kısma ayrılır: SİMPATİK SİNİRLER omurganın her iki yanındadır. Bunlar birbirleri ve omurilikle bağlantılı olan çift sıralı ganglion düğümlerinden oluşur. Bu zincirler simpatik sinirler olup, bunlardan olayın olduğu organlara doğru uzanan sinirler çıkar.
PARASİMPATİK SİNİRLER ise bazı özel sinir dizinlerinden oluşur. Bunlar beyin veya omurilikten çıkar. İç organların çoğuna hem simpatik hem de parasimpatik sinirleri gider. Her iki sistemin karşılıklı etkisi vardır, yani birbirlerine ANTAGONİSTür. Örneğin simpatik sinirler kalbin işlevini aktive ettiği halde, parasimpatik sinirler bunu azaltır.
Parasimpatik sinir sistemi sindirim organını aktive ederken, simpatik sinir sistemi bloke eder. Bu farklı etki, organın görevi ile ilgili bir olgudur. Simpatik sinir sistemi vücudun faaliyetlerinde ve ekstrem durumlarda devreye girip işlev gören organları aktive eder. Aynı anda da vücudun çalışma işlevini engelleyen organları inak-tive eder. Parasimpatik sinir sistemi ise vücut depo maddelerini koruyup yenileyen organları aktive eder. Parasimpatik sinir sistemi bundan ötürü özellikle uyku sırasında aktiftir. Buna karşılık oldukça fazla uyarılan simpatik sinir sistemi uykuya dalmayı engeller.
Her iki sistem de omurilik ve beyinle doğrudan ilişkidedir. Bu nedenle belli ve yönlendirici görevlerin gerekliliğine ait bilgileri sağlayabilirler. Aniden ortaya çıkan tehlikeli bir durum, korkuya neden olur. Simpatik sinirlerin aktivasyonu bilinçsiz olur.