Kardiyojenik Şokta Tedavi ve Bakım
Hastanın solunum durumu değerlendirilir ve oksijen verilir.
Hastada pulmöner ödem nedeniyle hırıltılı ve hızlı solunum görülebilir. Bu nedenle solunum sesleri dinlenir, arteryel kan gazları ölçülür, göğüs filmi çektirilir ve sonuçlar not edilir. Hasta entübe edilerek pozitif basınçlı yardımcı solunum aygıtına bağlanabilir. Bu yapılmadıysa hemşire maske ile oksijen verir ve derin soluk alma-öksürme egzersizleri yaptırır.
Hastanın böbrek fonksiyonları değerlendirilir; . Miyokard fonksiyonlarında^ azalma nedeniyle böbreklere gelen kan akımı azalmış olabilir. Bu durumda hastanın idrar miktarı azalır. Hemşire hastanın aldığı ve çıkardığı sıvı miktarını dikkatle izlemeli ve kaydetmelidir.
Böbrek fonksiyonlarını değerlendirmek amacıyla idrar kateteri takılır, BUN (kan üre nitrojeni) ve kreatinin değerleri ile çıkardığı idrar miktarı saatte bir ölçülür. Hastanın kardiyak fonksiyonları değerlendirilir; . Miyokardın yetersiz beslenmesi nedeniyle, özellikle miyokard enfarktüsü geçiren hastalarda kardiyak aritmiler görülebilir. Hemşirenin kalp atımlarını monitörden dikkatle izlemesi ve kaydetmesi gerekir.
Hastanın mental durumu değerlendirilir;
Beyne giden kan akımının azalması nedeniyle hastanın bilinç düzeyinde değişmeler meydana gelebilir. Hemşire bu değişimleri izler ve kaydeder.
Hastaya uygun pozisyon verilir;
Hasta sırtüstü yatırılır. Yatağın başı hafifçe kaldırılabilir.
Hastanın yaşam bulguları izlenir ve hemodinamik ölçümleri yapılır; . Hemşire hastanın yaşam bulgularını her 15 dakikada bir dikkatle izler ve not eder.
Hemodinamik ölçümlerin yapılabilmesi için gerekli olan araç gereçlerin hazırlanmasına yardım eder. Hekim, arteryel kan basıncı kateteri, pulmoner arter kateteri, CVP kateterleri yerleştirebilir. Hemşirenin bunlara ilişkin ölçümleri dikkatle yapması ve kaydetmesi gerekir.
Hekim istemine uygun olarak ilaç tedavisi yapılır; . İlaç tedavisinde amaç, kalp kasının iş yükünü azaltırken koroner kan akımını artırmak ve kardiyak outputu (bir dakika içinde kalp tarafından pompalanan kan miktarı) düzenlemektir. Bu amaç için çeşitli ilaçlar kullanılabilir. Bunlar; Alfa adrenerjik ilaçlar (Alfamimetik): Vazokonstriksiyon yaparak, kalbin kasılma gücünü artırırlar ve kan basıncını yükseltirler. Örneğin Phenlephrine (Neosnyephrine).
Beta adrenerjik ilaçlar (Betamimetikler): Miyokardın kasılma gücünü artırırlar. Örneğin isoproterenol (Isuprel) ve dobutamine (Dobut-rex).
Alfa-Beta adrenerjik ilaçlar : Her iki etkiyi birlikte gösterirler. Örneğin; Norepinephrine (Levophed), epinephrine (Adrenalin), dopami-ne (Intropin).
Vazodilatatörler; Kalbin oksijen gereksinimini, kalbe dönen kan miktarını azaltır ve kan basıncını düşürürler. Koroner damarları genişleterek göğüs ağrısını azaltırlar. Örneğin; Nitroglycerin (Tridil) ve nitroprusside (Nipride)
Diüretikler: Kardiyak konjesyon ve pulmoner ödemi azaltırlar. Örneğin; furosemide (Lasix)
Bunların dışında antiaritmik ilaçlar, antikoagülanlar, dijital glikozitleri de verilebilir.
Hastanın yaşam bulguları 15 dakika aralarla izlenir; Pulmoner arter basıncı, pulmoner kapiller uç basıncı, santral venöz basıncı, arteryel kan basıncı değerleri, arteryel ve venöz oksijen basınçları da sık aralarla izlenir ve kaydedilir.
Hastanın ağrısı giderilir;
Bu amaçla hasta sakinleştirilir, ağrının yeri ve niteliği hakkında veri toplanır, hastayla konuşarak anksiyetesi azaltılır, ağrı kesici ilaçlar ve sedatif ilaçlar verilir.
Bütün bunlar yapılırken hemşire soğukkanlı olmalı ve hastanın durumuna, hekimin istemine göre yapılacak işlemleri önem sırasına koymalı ve zaman kaybetmemelidir.