Kan Ürünleri Hazırlığı
En önemli aşamalardan birisi vericinin seçimi ve hazırlığıdır. Verici seçiminde amaç sağlıklı vericileri belirleyerek alıcı ve vericiye zararlı olmamaktır. 18-65 yaş arasında, en az 50 kg ağırlığında, sağlıklı, ciddi bir hastalığı olmayan (Hb düzeyi erkeklerde 13.5 g/dL, kadınlarda 12.5 g/dL olan, malignite, tüberküloz, epilepsi, diabet, kalp, akciğer, böbrek hastalığı, karaciğer sirozu ve hipertansiyon olmayan) kişiler verici olarak kabul edilmelidir.
Enfeksiyon hastalıkları olanlardan kan alınmamalı, enfekte kişi ile temas söz konusu ise inkübasyon döneminde kan alınmamalıdır. Canlı virüs aşısı ya-pılmış kişilerden 3 hafta, ölü virüs aşılarından sonra 48 saat süreyle kan alın-mamalıdır. Hepatit B immünglobilini virüs ile enfekte olduktan sonra verilmişse 1 yıl süreyle verici olamaz.
Hepatit B virüs yüzey antijeni taraması (HbsAg), hepatit C antikorları (an-ti-HCV), insan immün yetmezlik virüs antikorları (anti-HIV), sifıliz taraması (VDRL) verici kanlarında yapılması zorunlu testlerdir.
Erkekler kadınlardan daha sık kan verebilirken, vericideki olası demir eksikliğini önlemek için yılda en fazla 2 kez kan alınmalıdır. Eğer zorunlu olarak kan verme aralıkları daha sık ise vericiye demir preparatları verilmeli ve kan verme sıklığının en az 2 ay olması sağlanmalıdır.
Kan Ürünleri Nelerdir
Kan ürünleri şu şekilde sınıflandırılırlar;
1. Tam kan
2. Şekilli eleman ürünleri
a. Eritrosit ürünleri
Eritrosit konsantreleri
Lökositten fakir eritrositler
Yıkanmış eritrositler
b. Trombosit konsantresi
c. Granülosit konsantresi
3. Plazma ürünleri
a. Taze donmuş plazma
b. Kriyopresipitat
c. Faktör konsantresi
Fibrinojen
Albümin preparatları
Normal ve spesifik immün-globülinler
Anti-D immünglobülin
Tam Kan
Bir ünitesi yaklaşık olarak 450 mL kan, 63 mL antikoagülan ve koruyucu içerir. Hematokrit değeri %36-44 arasında değişir. Trombositler 2 gün sonra canlılıklarını kaybederler. Plazmasında albümin, globülin, Faktör V ve VIII dışındaki pıhtılaşma faktörleri vardır. Yıkılan eritrositlerden açığa çıkan K+ 21 günlük kanda en üst düzeye çıkar, pH zamanla azalır. Beklemekle trombosit, lökosit, fibrin ve hücre artıkları artar.
Sterilize edilemediği için verici tarama yöntemleri ile belirlenemeyen, plazma veya hücre kaynaklı mikroorganizma ilişkili enfeksiyon riski taşır.