Aterosklerotik Renovasküler Hastalık
Aterosklerotik renovasküler hastalık (ARH); renal arter stenozu ve renal iskeminin kombinasyonundan oluşur. Renovasküler hastalık vakalarının %90’nından sorumludur. Hastalık unilateral olabildiği gibi bilateral de (veya tek böbrekli vakalarda renal arter tutulumu) olabilir. Tipik olarak yaşlı, sigara içen, hiperlipidemi, diyabetes mellitus, obezite gibi kardiyovasküler risk faktörlerinden bir veya birkaçına sahip olan hastalarda, mevcut esansiyel hipertansiyon zemininde gelişir. Aterosklerozun sistemik doğasından ötürü ARH durumunda her iki böbreğin de hem küçük hem de büyük arterleri etkilenir.
Sonuç olarak böbrekte progresif olarak oluşan iskemik hasar sonucu ve ortaya çıkan hipertansiyonun da vermiş olduğu zararla böbrek fonksiyonları progresif olarak azalır . Renal arter darlığı >%50 olanların %78.6’sında hipertansiyon gözlenirken; darlık yüzdesi >%75 olanların %81,8’inde hipertansiyon vardır. Yukarıda da bahsedildiği gibi hastalık multifaktöryel olduğu için her ciddi renal arter stenoz durumunda her zaman hipertansiyon gelişmediği gibi her renal revaskülarizasyon sonrası tam kür sağlanamayabilir.
Aterosklerotik renal arter stenozları genelde arterin proksimal segmentlerini, özellikle de orijinlerini etkiler. Aterosklerotik plaklar renal arter intimasından köken alabileceği gibi alternatif olarak aortadan köken alıp renal artere doğru ilerleyen plak şeklinde de olabilir.