Femur Boynu ve Basi Beslenmesi

Femur Boynu ve Başı Beslenmesi


Femur boynu ve başının kanlanması esas olarak derin femoral arterin ( A. Profunda femoris) lateral ve medial sirkumfleks arter dalları tarafından beslenir. Femur boynu ve başının kanlanması Crock tarafından ayrıntılı olarak incelenmiştir. Damarsal beslenme başlıca 3 kaynaktan olmaktadır.


1- Ekstrakapsüler artelyel çember


2- Asendan servikal dallar


3- A. Ligamentum teres


1-Ekstrakapsüler arteriyel çember


Bu vasküler halka posteriorda medial femoral sirkümflex arterden ve anteriorda lateral femoral sirkümflex arterden oluşmaktadır. Bu arterler femoral ve derin femoral arterden köken almaktadır. Superior ve inferior gluteal arterlerde bu çembere uzantılar vererek katkıda bulunmaktadırlar


2-Assendan servikal dallar


Bunlar extrakapsüler vasküler halkadan gelen dallar olup femur boynunda yüzeyel


seyrederler. Retinaküler arter olarak da isimlendirilirler (JVeitbrecht retinakulası). Retinakuler


arterler daha çok femur başının arka üst bölümünü besler. Asendan servikal arterler femur


boynu komşuluğuna göre ön, iç, yan ve arka olmak üzere dört gruba bölünebilirler. Bu arterler


femur başı kıkırdağı sınırında subsinovyal intraartiküler arteriyel halkayı oluşturur. Bu halkadan femur başına giren epifizyel arteryel dallar verir. Bunların en önemlisi femur başının yük binen kısmını besleyen lateral epifizyal arter grubudur. Lateral sirkumfleks arterin assendan kolunun terminal arteri olan inferior metafizyel arter, başın alt ve ön metafizinin kan akımını karşılar. Lateral epifizyel arterler, inferior metafizyel arterler ve ligamentum teresten gelen arter ile anastomoz yapmaktadır. Bu anastomoz femur boyun kırığı sonrası başın yeniden kanlanmasında rol oynar.


3-Ligamentum teres arteri


Bu arter femur başının beslenmesini sağlar ve obturatör arterden köken alır.


Femur proximalini besleyen arterlere bir ven pleksusu eşlik eder ve bu venler basınç değişikliklerine karşı daha hassastır. Kırık sonrası oluşan hematom eklem içi basıncı artrırarak venöz drenaj sistemini veya kapsüller arteryel kan akımını bozabilir. Ayrıca bu damarlar femur boynu yüzeyine yakın olmaları nedeniyle femur boynu kırıklarında kolayca yaralanabilir.


http://zehirlenme.blogspot.com

Kalca ve Uyluk Kaslari

Kalça ve Uyluk Kasları


M. Tensor facia lata: İliotibial bant yoluyla diz ekstansiyonunda ve bacağın dış rotasyonunda görev alır. Uyluğun abdüksiyonu ve iç rotasyonunda görev alır. Ayrıca dik duruş pozisyonunu sağlamaya yardımcıdır. Pelvisin tespitinde iliotibial bant ile beraber rol alır. Superior ve inferior gluteal arterlerden beslenir. Superior gluteal sinirden innervasyon alır.


M. Sartorius: Kalça ve diz fleksiyonlarında yardımcı kastır. SİAS (Spina iliaka anterior süperior)‟dan başlar, tibia üst ucu iç tarafına yapışır ( pes anserinus‟a katılır). Uyluğa fleksiyon, abdüksiyon ve dış rotasyon yaptırır. Bacağa fleksiyon ve fleksiyon pozisyonunda ise iç rotasyon yaptırır. Siniri N. femoralistir.


M. Kuadriceps Femoris: Dizin en büyük ekstansörü olan bu kas, femurun ön kısmının hemen hepsini ve dış kısmını kaplar. Dört kasın birleşmesinden meydana gelir, bunlar;


A. M. Rectus Femoris


B. M. Vastus Lateralis


C. M. Vastus medialis


D. M. Vastus intermedius


Bu dört komponentin balama yerleri farklı olup, tendonları uyluk aşağısında birleşir. Rektus femoris kası SİAİ ve asetebulum üst kenarından başlar, diğer kaslar ise femur üst ucunun ön, iç ve dış yüzeylerinden başlar. İç ve dış patellar retinakulumlar bu tendonun uzantıları olarak patellaya tutunurlar. Devam eden lifler patella önünden geçerek patellar ligamenti oluşturur.


Kuadriceps femoris diz ekstansiyonunu sağlar. Rektus femoris, uyluğun pelvise göre fleksiyonunda görev alır ve uyluk sabit iken pelvisin uyluğa göre fleksiyonunu sağlar. Kuadriceps femoris, femoral sinir (L 1,2,3,4)‟den innerve olur.


Adduktor kaslar


Bu kaslar pubis kemiğinden başlar, linea aspera ile femurun iç suprakondiller çıkıntısına yapışır. Bunlar uyluğa adduksiyon, fleksiyon ve birazda iç rotasyon yaptırırlar.


Adduktor kaslar üç tabakadan oluşur. Ön tabakada pektineus ve adduktor longus kası, orta tabakada adduktor brevis kası ve arka tabakada ise adduktor magnus kası bulunur.


M. Pectineus: Uyluğa adduksiyon, fleksiyon ve birazda iç rotasyon yaptırır. Pubisten başlar, femurda linea pektinea‟da sonlanır. Femoral sinirden innerve olur.


M. Adduktor Longus: Pubisten başlar, femur orta 1/3 ta linea asperada sonlanır. Uyluğa adduksiyon yaptırır. Obturator sinirin ön dalından innerve olur.


M. Adduktor Brevis: Obturator sinirden innerve olur. Pubisten başlar, femur üst 1/3‟ te linea asperada sonlanır. Uyluğa adduksiyon yaptırır.


M. Adduktor Magnus: Obturator sinir ve tibial sinirden innerve olur. Pubis ve iskiondan başlar, linea asperada sonlanır. Uyluğun en kuvvetli adduktor kasıdır.


M. Gracilis: Pubisten başlar, pes anserinus‟ta sonlanır. Bacağın fleksiyonuna ve iç rotasyonuna katkıda bulunur. Uyluk adduksiyonuna yardımcıdır. Obturator sinirden innerve olur.


Gluteal Kaslar M. Gluteus maximus: Gluteal bölgenin en yüzeyel kasıdır. SİPS ( Spina iliaka posterior süperior), komşu iliak kanat sırtı, lig. sakrotuberale, sakrumun alt bölümü ve koksiks‟ten başlar, aşağı ve dışa doğru uzanarak derin liflerin bir kısmı tuberositas glutealise yapışır, geriye kalan lifler ise tensor fasiya lata aponevrozuna katılarak iliotibial traktüsü oluşturur. İnferior gluteal sinir tarafından inerve edilir. Pelvisten fleksiyondaki uyluğu ekstansiyona getirir. Uyluğa dış rotasyon yaptırır. Hamstring kasları ile birlikte hareket ederek çömelme durumundan gövdeyi, pelvisi femur başı üzerinde geriye rotasyona getirerek kaldırır. Üst lifleri uyluğun güçlü abdüksiyonu esnasında aktiftir.


M. Gluteus medius ve minimus: İliak kanat dış yüzeyinden başlayan bu kas, büyük trokanter dış ve ön kenarına yapışır. Gluteus minimus daha önde olup, gluteus medius tarafından örtülmüştür. Superior ve inferior gluteal arterler ile internal pudental arterden beslenirler. Sinirleri Gluteus superiordur. Her iki kas, pelvisten uyluğa abdüksiyon yaptırırlar ve ön lifleri uyluğu içe çevrilir. Yürüme ve koşma esnasında karşı taraf ekstremite salınım döneminde iken ya da karşı taraf ekstremite kaldırılmışken, gövdeyi dik durumda tutarlar. Dış Rotatorlar


M. Piriformis: Sakrumun 2-4 segmentlerinin ön yüzünden ve SİPİ ( Spina iliaka posterior inferior) çevresinden başlar, lifleri öne, dışa ve aşağı uzanarak büyük trokanter‟in üst kenarına yapışır. Ekstansiyondaki uyluğa dış rotasyon, fleksiyondaki uyluğa abdüksiyon hareketlerini yaptırır. L5‟ten inerve olur.


M. Obturator Internus: Membrana obturatoria‟nın iç yüzünden ve bunun yapıştığı kemik çerçeveden başlar, büyük trokanterin iç yüzüne yapışır. Ekstansiyondaki uyluğa dış rotasyon, fleksiyondaki uyluğa abdüksiyon hareketlerini yaptırır. L5 ve S1 köklerinden inerve olur.


M. Gemellus Superior ve M. Gemellus İnferior: Spina ischiadica‟nın dış yüzünden başlar, büyük trokanterin iç yüzüne yapışırlar. Ekstansiyondaki uyluğa dışa çevirir, fleksiyondaki uyluğa abduksiyon hareketi yaptırırlar.


M. Kuadratus Femoris: Yassı dört köşeli bir kastır. İskionun dış kısmından başlar, trokanterler arası çizgide sonlanır. L5 ve S1 sinir köklerinden dal alır. Uyluğa dış rotasyon hareketini yaptırır.


M. Obturator Externus: Obturator arter ve medial sirkumfleks femoral arterden beslenir. Obturator sinirin arka dalından innerve olur. Tırmanma esnasında uyluğa dış rotasyon hareketini sağlar, yürüme esnasında da ön adduktor kasların iç rotasyon hareketini engeller.


Uyluğun Dorsal Kasları (İskiokurural kaslar)


M. Biceps Femoris, M. Semitendinosus ve M. Semimembranosus kaslarına hamstring kaslarda denilmektedir. Bazı kaynaklarda popliteal çukuru dıştan sınırlayan m. biceps femoris kasına dış hamstring, içten sınırlayan m.semitendinozus ve m. semimembranosus kaslarına da iç hamstring adı verilir.


M. Biceps Femoris: Kısa ve uzun olmak üzere iki başı vardır. Uzun baş tuber ischiadicum‟dan, kısa baş ise linea aspera‟nın alt yarısından başlar, aşağı ve dışa doğru uzanarak fibula başına yapışır. L5, S1, S2 köklerinden ve siyatik sinirden innerve olur. Kalça


http://zehirlenme.blogspot.com

Kalca Eklemi Kapsul ve Baglar

Kalça Eklemi Kapsül ve Bağlari


Kalça eklemi; femur başı ve asetabulum arasında oluşan “art. spheroidae” grubu çok yönlü ve çok güçlü bir eklemdir. Bu eklemin çevresi kuvvetli kaslarla ve kuvvetli bir fibröz kapsül ile kaplıdır. Konvex eklem yüzü femur başı bir küre şeklinde olup lig. capitis femorisin tutunduğu yer olan fovea capitis femoris hariç , her tarafı eklem kıkırdağı ile kaplıdır. Eklem kıkırdağı merkezde kalın, periferde ise incedir. Konkav eklem yüzünü oluşturan acetabulumun tümü ekleme katılmaz. Sadece eklem kıkırdağı ile kaplı olan yarım ay şeklindeki facies lunata katılır. Ekleme katılmayan fossa acetabuli ise, yağ dokusundan zengin sinovial yapıyla doludur. Konkav eklem yüzünü artırmak için acetabulumun kenarında fibrokartilaginöz yapıda labrum acetabulum denen bir halka mevcuttur. Burası asetabulumun derinleşmesine, femur başının % 50‟sinin örtülmesine yardım eder ve kalça ekleminin stabilitesine yardım eder. Bu eklemin merkezi lig. inguinale orta 1/3‟ünün 1,2 cm kadar aşağısında bulunur.


Eklem kapsülü; eklemi sıkıca saran kalın bir bağ şeklindedir. Kalça ekleminin kapsülü yukarıda asetebulum üst dudağına yapışır, aşağıda ise önden trokanterler arası çizgiye kadar uzanırken, arkada trokanterler arası ibiğin ( Cristanın) 1,5 cm yukarısına yapışır. Kapsül önde kuvvetli yapışmasına karşın arka kısımda oldukça hafif yapışmıştır. Özellikle femur boynu arka dış kısmında kapsül yoktur. Kapsül bazı yerlerde kalınlaşmış olup bunu üç büyük ligament sağlar.


1- Lig. İliofemorale: Ters Y şeklinde olup, vücudun en kuvvetli bağıdır. Üçgen şeklinde olan ve kalça ekleminin ön yüzünde bulunan bu bağın tepesi yukarıda SİAİ (Spina İliaca Anterior İnferior) „un alt kısmına, tabanı ise aşağıda trokanterler arası çizgiye tutunur. İç taraftaki bağ dikey olup, dış taraftaki bağ biraz oblik olarak seyreder. Dikey bağ uyluğun aşırı arkaya gitmesini (ekstansiyon), oblik bağ ise aşırı adduksiyonu sınırlar. Bu fonksiyona kaslar da katılmasına rağmen esas sınırlayıcı olan bu bağlardır.


2- Lig. Pubofemorale: Üçgen şeklinde olan bu bağ, yukarıda üst pubik kol‟a, aşağıda ise lig. iliofemorale‟nin kalın iç kısmına karışarak trokanterler arası çizgiye tutunur. Eklemin önünde bulunması nedeniyle uyluğun fazla ekstansiyon ve abduksiyonunu önler.


3- Lig. İskiofemorale: İskiumdan başlayarak, dışa ve yukarı doğru seyrederken femur boynunu sarar ve büyük trokantere yapışır. Uyluğun hiperekstansiyon ve iç rotasyonunu sınırlar.


Ligamentum Teres: Üçgen şeklinde olan bu bağ birazda yassıdır. Tepesi fovea capitis femoris‟e, tabanı ise transvers asetebuler ligamente yapışır. İntrakapsüler bir bağdır. Bazen bu bağ bulunmaz, bunun yerine sadece sinovial bir membran bulunur. Ortalama 3.5 cm uzunluğundadır. Bağ fonksiyonundan ziyade, özellikle küçük yaşlarda femur başının beslenmesine katkıda bulunur.


http://zehirlenme.blogspot.com