Yaralılara yardım, Trafik kazalarında ilk yardım
• Kanamaları nasıl durdurmalı?
Kazazedenin kanama geçirdiği fark edilince, kanama yeri açılmalı ve yaraya temiz bir mendil veya el altında ne varsa, bastırarak pansuman kompresi yapılmalıdır.
Bu yöntemle kanama durmazsa, bu kez atardamar kompresyonu yapılabilir
Büyük kan kaybı karşısında bir şok hali söz konusuysa, doktorlar hemen kan verme işlemine girişir. Kanama geçirdiği anlaşılan kazazedeler, daima büyük bir dikkatle nakledilmelidir.
Belkemiği ekseninin muhafazası
Beyin ve soğancığın uzantısı olan belkemiği, sinirsel kumandaların ve istihbaratın geçiş yoludur. Motor sinirler ve duyu sinirleri buradan çıkar. İlik, belkemiğinin içindeki kemiksi bir kanaldadır.
Omurlardan biri, diğerlerine göre kayarsa (kırık), ilik zedelenebilir. Böylece istihbarat işlemi durur (duyunun kaybolması). Kas kumandası da aksayabilir (felç). Böyle bir durum yavaşlama sırasında veya direkt çarpışmalarda meydana gelebilir.
Belkemiğinin, omurlar kaymadan kırılması da mümkündür. Bu sırada acemice bir kıpırdama, iliğe geriye dönüşü mümkün olmayan bir zarar verebilir.
Aracın içinde
Baygın bir kişi karşısında, örneğin direksiyon üzerine yığılmış kalmışsa, önce solunum yollarını ferahlatmanız gerekir. Bu arada belkemiğini de dik tutması denenmelidir, çünkü kırılmış olabilir. Baş-belkemiği eksenini normal pozisyonuna getirebilmek için, başını yavaş yavaş kaldırmak şarttır. Çekmeye devam ederken de, baş bir parça geriye yatırılmalıdır. Bundan sonra uzman kurtarıcılar beklenmelidir. Deneyimsiz birinin kazazedenin baş-belkemiği eksenini normal pozisyonunda tutarak, kendisini araçtan dışarı çıkartması mümkün değildir. Ancak araçta yangın varsa, yaralı kişi dışarı çıkarılabilir.
Zincirleme Trafik Kazası
Zincirleme kazayı önlemek için
Zincirleme trafik kazaları
Normal işaretleme
Yoldaki sürücülere kaza olan bir yerde tehlikeyi haber verebilmek için, kazaya tanık olanlar, jandarma veya polise haber verdikten sonra kendi olanaklarıyla yola işaret koymalıdır.
Kaza mahallinin 150 m. önüne ve 150 m. arkasına üçgen uyarı işareti koyun ve gelen otomobil sürücülerine (durmadan) yavaşlamaları için mendil sallayarak işaret verecek birini dikin.
Kazanın tanıkları, araçlarını belirgin şekilde yan servis yoluna çekmeli, işaret lambaları, çakar-söner ışıklar yakılmalıdır. Diğer sürücüler durmadan yollarına devem etmelidir. Aksi halde kaza mahallinde geçidi çok tehlikeli hale getirebilirler.
Trafik polisi olay yerine geldikten sonra, bölgeyi daha etkili biçimde işaretler.
Özel işaretleme durumları
Gece, kazada işaretleme nasıl yapılır?
Kaza yerini işaretleyecek hiçbir sinyal yoksa, ilk gelen araç durdurulup, tam kaza yerinin karşısına, yana çekilmeli ve farlarını yakmalıdır. Far ışıkları, hem kaza yerini, hem kurtarıcıları aydınlatır.
Haber vermek
Bir trafik kazasının ilk tanığı için, kazayı ilgililere haber vermek, vicdani, uygar ve yasal bir görevdir. Hayati tehlikede olanlara yardım etmeyenleri, yasalar da cezalandırır.
Hayati tehlikede olan birini kurtarmak için kaçınılmaz üç elemandan (korumaya almak, haber vermek, kurtarmak), haber vermek, çok ciddi olaylarda mümkün olan tek şeydir, örneğin işlek olmayan bir dağ yolunda, bir uçurumun dibinde parçalanmış bir araçla kazazedeler görürseniz, bunların tek yaşama şansı, sizin kazayı haber vermenizdir. Daha dramatik olaylarda, ancak mantık size yol gösterebilir. Fakat daima kazayı haber vermek birinci şarttır.
Ülkemizde kırsal kesimde en iyi çare, jandarma karakoluna haber vermektir. Sonra sırasıyla trafik polisi ve karayolları uyarılabilir.
Bu arada kaza mahallini doğru ve ayrıntılı olarak bildirmek, yardımın yerine ulaştırmasını' kolaylaştıracaktır.
imdat telefonlarını kullanmasını bilin.
Bazı otoyollarda bulunan imdat telefonları, doğrudan doğruya kurtarma örgütlerine (karayolları veya trafik polisi) bağlıdır. Düğmeye basıp, sakin bir sesle bulunduğunuz yeri ekiplere bildirmiş olursunuz.
Tehlikedeki kazazedeleri çıkarmak için Trafik kazası geçiren bazı kazazedeler, bu kez ölümle sonuçlanabilecek yeni bir kazayla burun burunadırlar.
Asfalt üzerinde serili yatan bir yaralı, yoldan sürekli başka araçlar geçeceği için, her an ezilme tehlikesiyle karşı karşıya demektir. İlkyardım, yaralının kaldırılmasına cevaz vermez diye düşünüp, yaralıyı orada bırakmak, kabul edilemez.
Onu bu tehlikeden kurtarmak için, bileklerinden yakalayarak yol kenarına çekmek yeterlidir. Böyle davranmakla kendisine zarar verebileceğiniz endişesini içinizden atın. Baş-beden eksenine saygılı davranırsanız, belkemiği hiçbir tehlikeyle karşı karşıya kalmaz (sonraki sayfaya bak). Aksi halde ilk gelen aracın altında kalabilir.
Bir yaralıyı yolun kenarına çekebilmek için genellikle iki kişi gerekir. Birincisi baş-boyun-gövde eksenini bloke ederken, ikincisi kazazedeyi bileklerinden çekerek taşımaya yardımcı olur.
Bilanço çıkarmak
Bir kaza sırasında yaralıların bir bilançosunu çıkarmayı bilin. Böylece yetişecek yardım, yardıma gelenlere ayrıntılı bilgi sahibi olacaklarından, daha etkili olacaktır.
Araçlar
Kazaya uğrayan araçların sayısını, durumlarını -çok önemli- ve türlerini belirtin (kamyon, motosiklet...)
• Kazazedeler
Kazazedelerin sayısını ve durumlarının görünür ciddiyetini gösterin.
Her kazazede özenle incelenmelidir. Gözlemciliğiniz, yetişen ekiplere şu ayrıntıları verebilir:
— Bilinç durumları ve uyarılara karşı olumlu ya da olumsuz tepkileri.
—Solunum bozuklukları olup olmadığı
—Kan dolaşımı bozuklukları , kanama, şok hali veya kalp durması;
— Bacaklarda ve kollarda görünür de-formasyonlar
Görünüşte yarasız kazazedeleri kurtarmak için Bir trafik kazasında bazı kazazedeler hiç yara bere almamış gibi görünebilir. Bilinçleri yerindedir ve ayakta durabilirler. Ancak heyecanlı, telaşlı, şaşkın olabilir ve tutarsız konuşabilirler. Onlara güven vermek, oturtmak, hatta yere yatırmak ve ısıtmak gerekebilir. Hele "şok hali"nde tanımladığımız durum geçerliyse, sıcak tutulmaları şarttır: Soluk beniz, baş dönmesi, sıkıntı, terleme, nabzın güçlükle ölçülmesi.
Şok hali, kazadan birkaç dakika veya birkaç saat sonra meydana gelebilir. Bir iç kanama söz konusu olabilir Bu hal bazen çok ciddi sonuçlar doğurabilir.
Ayrıca bütün kazazedelerin doktor kontrolünden geçmesi yerinde olur. Çünkü kafatası veya belkemiğinde bir kırık, dalakta zedelenme, kazadan hemen sonra meydana çıkmayabilir.
Bilinçleri yerinde olan ve görünüşte bir şeyleri yokmuş gibi duran bu kazazedeler de, sert bir sedyeye yatırılıp, başları ve boyunları hareket etmeden en yakın hastaneye kaldırılmalıdır.
En küçük bir şüphede, örneğin boyun hizasında bir ağrıda, kırıktan şüphelenmek gerekir. Kaza sırasında kısa süreli bayılanlar da, hastanede gözetim altına alınmalıdır. Bu arada bağırıp çağıranların en ağır yaralılar olmadığını bilin. Sessizlerden daha çok korkun.
Zincirleme trafik kazaları
Normal işaretleme
Yoldaki sürücülere kaza olan bir yerde tehlikeyi haber verebilmek için, kazaya tanık olanlar, jandarma veya polise haber verdikten sonra kendi olanaklarıyla yola işaret koymalıdır.
Kaza mahallinin 150 m. önüne ve 150 m. arkasına üçgen uyarı işareti koyun ve gelen otomobil sürücülerine (durmadan) yavaşlamaları için mendil sallayarak işaret verecek birini dikin.
Kazanın tanıkları, araçlarını belirgin şekilde yan servis yoluna çekmeli, işaret lambaları, çakar-söner ışıklar yakılmalıdır. Diğer sürücüler durmadan yollarına devem etmelidir. Aksi halde kaza mahallinde geçidi çok tehlikeli hale getirebilirler.
Trafik polisi olay yerine geldikten sonra, bölgeyi daha etkili biçimde işaretler.
Özel işaretleme durumları
Gece, kazada işaretleme nasıl yapılır?
Kaza yerini işaretleyecek hiçbir sinyal yoksa, ilk gelen araç durdurulup, tam kaza yerinin karşısına, yana çekilmeli ve farlarını yakmalıdır. Far ışıkları, hem kaza yerini, hem kurtarıcıları aydınlatır.
Haber vermek
Bir trafik kazasının ilk tanığı için, kazayı ilgililere haber vermek, vicdani, uygar ve yasal bir görevdir. Hayati tehlikede olanlara yardım etmeyenleri, yasalar da cezalandırır.
Hayati tehlikede olan birini kurtarmak için kaçınılmaz üç elemandan (korumaya almak, haber vermek, kurtarmak), haber vermek, çok ciddi olaylarda mümkün olan tek şeydir, örneğin işlek olmayan bir dağ yolunda, bir uçurumun dibinde parçalanmış bir araçla kazazedeler görürseniz, bunların tek yaşama şansı, sizin kazayı haber vermenizdir. Daha dramatik olaylarda, ancak mantık size yol gösterebilir. Fakat daima kazayı haber vermek birinci şarttır.
Ülkemizde kırsal kesimde en iyi çare, jandarma karakoluna haber vermektir. Sonra sırasıyla trafik polisi ve karayolları uyarılabilir.
Bu arada kaza mahallini doğru ve ayrıntılı olarak bildirmek, yardımın yerine ulaştırmasını' kolaylaştıracaktır.
imdat telefonlarını kullanmasını bilin.
Bazı otoyollarda bulunan imdat telefonları, doğrudan doğruya kurtarma örgütlerine (karayolları veya trafik polisi) bağlıdır. Düğmeye basıp, sakin bir sesle bulunduğunuz yeri ekiplere bildirmiş olursunuz.
Tehlikedeki kazazedeleri çıkarmak için Trafik kazası geçiren bazı kazazedeler, bu kez ölümle sonuçlanabilecek yeni bir kazayla burun burunadırlar.
Asfalt üzerinde serili yatan bir yaralı, yoldan sürekli başka araçlar geçeceği için, her an ezilme tehlikesiyle karşı karşıya demektir. İlkyardım, yaralının kaldırılmasına cevaz vermez diye düşünüp, yaralıyı orada bırakmak, kabul edilemez.
Onu bu tehlikeden kurtarmak için, bileklerinden yakalayarak yol kenarına çekmek yeterlidir. Böyle davranmakla kendisine zarar verebileceğiniz endişesini içinizden atın. Baş-beden eksenine saygılı davranırsanız, belkemiği hiçbir tehlikeyle karşı karşıya kalmaz (sonraki sayfaya bak). Aksi halde ilk gelen aracın altında kalabilir.
Bir yaralıyı yolun kenarına çekebilmek için genellikle iki kişi gerekir. Birincisi baş-boyun-gövde eksenini bloke ederken, ikincisi kazazedeyi bileklerinden çekerek taşımaya yardımcı olur.
Bilanço çıkarmak
Bir kaza sırasında yaralıların bir bilançosunu çıkarmayı bilin. Böylece yetişecek yardım, yardıma gelenlere ayrıntılı bilgi sahibi olacaklarından, daha etkili olacaktır.
Araçlar
Kazaya uğrayan araçların sayısını, durumlarını -çok önemli- ve türlerini belirtin (kamyon, motosiklet...)
• Kazazedeler
Kazazedelerin sayısını ve durumlarının görünür ciddiyetini gösterin.
Her kazazede özenle incelenmelidir. Gözlemciliğiniz, yetişen ekiplere şu ayrıntıları verebilir:
— Bilinç durumları ve uyarılara karşı olumlu ya da olumsuz tepkileri.
—Solunum bozuklukları olup olmadığı
—Kan dolaşımı bozuklukları , kanama, şok hali veya kalp durması;
— Bacaklarda ve kollarda görünür de-formasyonlar
Görünüşte yarasız kazazedeleri kurtarmak için Bir trafik kazasında bazı kazazedeler hiç yara bere almamış gibi görünebilir. Bilinçleri yerindedir ve ayakta durabilirler. Ancak heyecanlı, telaşlı, şaşkın olabilir ve tutarsız konuşabilirler. Onlara güven vermek, oturtmak, hatta yere yatırmak ve ısıtmak gerekebilir. Hele "şok hali"nde tanımladığımız durum geçerliyse, sıcak tutulmaları şarttır: Soluk beniz, baş dönmesi, sıkıntı, terleme, nabzın güçlükle ölçülmesi.
Şok hali, kazadan birkaç dakika veya birkaç saat sonra meydana gelebilir. Bir iç kanama söz konusu olabilir Bu hal bazen çok ciddi sonuçlar doğurabilir.
Ayrıca bütün kazazedelerin doktor kontrolünden geçmesi yerinde olur. Çünkü kafatası veya belkemiğinde bir kırık, dalakta zedelenme, kazadan hemen sonra meydana çıkmayabilir.
Bilinçleri yerinde olan ve görünüşte bir şeyleri yokmuş gibi duran bu kazazedeler de, sert bir sedyeye yatırılıp, başları ve boyunları hareket etmeden en yakın hastaneye kaldırılmalıdır.
En küçük bir şüphede, örneğin boyun hizasında bir ağrıda, kırıktan şüphelenmek gerekir. Kaza sırasında kısa süreli bayılanlar da, hastanede gözetim altına alınmalıdır. Bu arada bağırıp çağıranların en ağır yaralılar olmadığını bilin. Sessizlerden daha çok korkun.
Trafik Kazalarında İlkyardım
Trafik kazalarında İlkyardım
Kendiniz ve diğerleri için ilk tehlikeler atlatıldıktan sonra, kurtarma ve önlem işlemlerine girişin Yeterince yardım gönderilmesi için kazazedeleri sayın.
Kazadan sonra görüldüğü gibi, korku ve heyecandan çekip giden kazazedelerden çekinin: Bunlar kaza yerinden uzaklaştıktan sonra geçirdikleri şok yüzünden yığılıp kalır ve unutabilirler. Kaza yerinde bulunan diğer tanıklara, kazazedelerin kaç kişi olduklarını sorun.
Üstü kapalı bir yerde (çit arkası, hendek) fırlayıp kalan yaralılar olabileceğini de düşünün.
Yardım ekipleri gelince, verilen emirlere uyun, bilgi verin, yardım edin, heyecanlıları sakinleştiriri ve oturup kazayı seyreden meraklıları, kendi başlarına da bir kaza gelebileceğini hatırlatarak uzaklaştırmaya çalışın. İlkyardımın başladığı bir kazaya rastlarsanız, durmayın, sadece yavaşlayın ve kurtarıcıların çalışmasını engelleyen "tehlikeli meraklı"lardan olmayın.
Trafik kazası geçiren birini asla tek başınıza arabanıza taşımayın. Çünkü öldürebilirsiniz! Bu işi hastabakıcılara ve kurtarmaya gelen doktorlara bırakın.
Kendiniz ve diğerleri için ilk tehlikeler atlatıldıktan sonra, kurtarma ve önlem işlemlerine girişin Yeterince yardım gönderilmesi için kazazedeleri sayın.
Kazadan sonra görüldüğü gibi, korku ve heyecandan çekip giden kazazedelerden çekinin: Bunlar kaza yerinden uzaklaştıktan sonra geçirdikleri şok yüzünden yığılıp kalır ve unutabilirler. Kaza yerinde bulunan diğer tanıklara, kazazedelerin kaç kişi olduklarını sorun.
Üstü kapalı bir yerde (çit arkası, hendek) fırlayıp kalan yaralılar olabileceğini de düşünün.
Yardım ekipleri gelince, verilen emirlere uyun, bilgi verin, yardım edin, heyecanlıları sakinleştiriri ve oturup kazayı seyreden meraklıları, kendi başlarına da bir kaza gelebileceğini hatırlatarak uzaklaştırmaya çalışın. İlkyardımın başladığı bir kazaya rastlarsanız, durmayın, sadece yavaşlayın ve kurtarıcıların çalışmasını engelleyen "tehlikeli meraklı"lardan olmayın.
Trafik kazası geçiren birini asla tek başınıza arabanıza taşımayın. Çünkü öldürebilirsiniz! Bu işi hastabakıcılara ve kurtarmaya gelen doktorlara bırakın.
Trafik Kazaları ve Nedenleri
Trafik kazaları nedenleri
Türkiyede Trafik Kazaları
Aşırı süratin felaket olduğunu, trafik kazalarının yaklaşık yüzde 50'sine alkollü sürücülerin sebep olduğunu biliyoruz, ama her yıl en az bir savaş kadar can alan trafik kazaları afetine "dur" diyemiyoruz, öyleyse hiç olmazsa trafik kazası geçirenlere ilkyardımın doğru olarak nasıl sağlanacağını bilelim de, kayıpları asgari düzeye indirebilelim...
Bir trafik kazası karşısında ne yapılır? Korunma Yöntemleri
Trafik kazası nasıl önlenir
İlk önlemler
Gözlerinizin önünde bir kaza olduğunu varsayın, ihtiyatla yavaşlayın, peşinizden gelenlere de (stop lambalarınızla) uyarıda bulunun. Kaza yerinden ilerde, yol kenarında durun.
İşaretleme öncelikle kaza yerinin 150 m. önüne ve 150 m. arkasına işaretler dikerek, yolu diğer kullananları, yavaşlayıp dikkatli olmaları için uyarın, yeni kaza ihtimalini azaltın, özellikle, geceleri dikkatli olun
Haber verme
Kazanın bir başka tanığından, kaza yerini çok iyi tarif ederek ilk jandarma karakoluna haber vermesini isteyin Otoyolda iseniz, imdat telefonundan yararlanın.
Hayati tehlikede olanların korunması
İşaretlemeyi yaptıktan ve kazayı haber verdikten sonra, gecikmeden kazazedelerin yardımına koşun. Yangın ve infilak olasılığına karşı savaşmak için:
— Kontağı kapatın;
— Mümkünse aküyü kopartın;
— Gerektiğinde kullanmak için yangın söndürme aletinizi hemen çıkartın, meraklıların sigaralarını söndürün.
Aracı hareketsizleştirin:
— El frenini çekmekle başlayın;
— Araç bayırdaysa, tekerlekleri kalın tahta ya da taşlarla emniyete alın.
Yol ortasında kalmış kazazede varsa, derhal kenara alın, çünkü ezilebilirler.
Aynı şekilde yanmaya başlayan bir otomobilin içindekileri veya çok yakınındakileri de hemen çıkartıp uzaklaştırın, çünkü yayılan benzin birden parlayabilir.
Türkiyede Trafik Kazaları
Aşırı süratin felaket olduğunu, trafik kazalarının yaklaşık yüzde 50'sine alkollü sürücülerin sebep olduğunu biliyoruz, ama her yıl en az bir savaş kadar can alan trafik kazaları afetine "dur" diyemiyoruz, öyleyse hiç olmazsa trafik kazası geçirenlere ilkyardımın doğru olarak nasıl sağlanacağını bilelim de, kayıpları asgari düzeye indirebilelim...
Bir trafik kazası karşısında ne yapılır? Korunma Yöntemleri
Trafik kazası nasıl önlenir
İlk önlemler
Gözlerinizin önünde bir kaza olduğunu varsayın, ihtiyatla yavaşlayın, peşinizden gelenlere de (stop lambalarınızla) uyarıda bulunun. Kaza yerinden ilerde, yol kenarında durun.
İşaretleme öncelikle kaza yerinin 150 m. önüne ve 150 m. arkasına işaretler dikerek, yolu diğer kullananları, yavaşlayıp dikkatli olmaları için uyarın, yeni kaza ihtimalini azaltın, özellikle, geceleri dikkatli olun
Haber verme
Kazanın bir başka tanığından, kaza yerini çok iyi tarif ederek ilk jandarma karakoluna haber vermesini isteyin Otoyolda iseniz, imdat telefonundan yararlanın.
Hayati tehlikede olanların korunması
İşaretlemeyi yaptıktan ve kazayı haber verdikten sonra, gecikmeden kazazedelerin yardımına koşun. Yangın ve infilak olasılığına karşı savaşmak için:
— Kontağı kapatın;
— Mümkünse aküyü kopartın;
— Gerektiğinde kullanmak için yangın söndürme aletinizi hemen çıkartın, meraklıların sigaralarını söndürün.
Aracı hareketsizleştirin:
— El frenini çekmekle başlayın;
— Araç bayırdaysa, tekerlekleri kalın tahta ya da taşlarla emniyete alın.
Yol ortasında kalmış kazazede varsa, derhal kenara alın, çünkü ezilebilirler.
Aynı şekilde yanmaya başlayan bir otomobilin içindekileri veya çok yakınındakileri de hemen çıkartıp uzaklaştırın, çünkü yayılan benzin birden parlayabilir.