İdeal Bir Anaokulu Nasıl Oluşturulmalıdır? Anaokulu Eğitimi
Ülkemizde okul öncesiyle ilgili en gerekli, en gerçekçi, en önemli, en ayrıntılı ve bilimsel çalışmalar Beşinci Milli Eğitim Şûrası'nda yapılmış ve kararlaştırılmıştır.
Bu çalışmaların içeriğini anahatlarıyla aynen vermeyi yararlı buluyorum.
"İdeal bir anaokulu için bazı ölçüler:
Bina, içinde ve dışında küçük çocukların serbestçe koşup oynayacakları, büyük aletleri kullanabilecekleri ve rahatça oynayacakları genişlikte ve ferahlıkta mıdır?
Öğle uykusu için küçük karyolaları yerleştirmeye elverişli ve diğer çocukları korumak maksadıyla hasta çocukları tecride yarayan bir yer var mıdır?
Odalar; ışık, hava ve sıcaklık bakımından sağlık kurallarına uygun mudur ve perde tertibatı var mıdır?
Okul, düzen egemen ve sağlığa elverişli midir?
Çocuklar ateşten, hava cereyanlarından, rutubetten, telsiz ve korkuluksuz pencereden, uzun, dönemeçli kat merdivenlerinden gelebilecek tehlikelere karşı korunuyorlar mı?
Okul eşyaları çocukların boylarına ve çalışmalarına uygun mudur?
Bu eşya sade, dayanıklı ve kolayca temizlenir cinsten midir?
Her çocuk için yeter sayıda materyal var mıdır ve bunlar, türlü, türlü kullanışlarını çocuklara öğretecek cinsten midir?
Mevcut teçhizatla oyun malzemesi, çocukların gelişim çağlarına cevap verebiliyor mu?
Mesela: sırtın, kalçaların, kol ve bacakların büyük adalelerin çalıştırılmasına elverişli tırmanma, çekme, kaldırma veya kazmaya yarayan materyal var mıdır?
Vücut çevikliği kazandıran toplar veya denge tahtaları gibi araçlar var mıdır?
Çocukları beraber oynamaya teşvik eden, oyuncaklar, evcilik, dükkâncılık veya çevrelerindeki hayatı küçük çapta canlandıran diğer araçlar var mıdır?
Çocukları deneme yapmaya ve ortaya orijinal (değişik) bir şey koymaya teşvik eden çamur, boya ve boya kalemleri gibi materyal (gereç) mevcut mudur?
Çocukların yaşlarına uygun artistik değerde kitaplar ve resimler var mıdır?
Çocukların sağlıkları her günkü muayenelerle korunabiliyor mu?
Şüpheli araz (belirti) gösteren çocuklar tecrit (ayırma) ediliyor mu?
Çocuklara açık havada ve güneşte temrin (alıştırma) yapma konusunda bol imkân (olanak) verilmekte midir?
Yorgunluğa ve fazla heyecan verici olaylara karşı korunma önlemleri alınmış mıdır?
Uyku, yeme, içme, büyük küçük ihtiyaçlarını giderme, giyinme ve oynama konularında iyi alışkanlıklar kazandırılabiliyor mu?
Öğretmenler, başkaları ile çalışabilecek, çocuklardan hoşlanan, çocukların ana ve babalarına birer çocuk ana babası gibi davranışta bulunan sağlıklı, dengeli kimseler midir?
Çocuklarla ana ve babaları üzerinde güven uyandırabiliyor mu?
Duygu ve heveslerine kapılmadan içtenlik, sevecenlik ve sevgi gösteriyorlar mı?
Öğretmenler, çocukların gelişim evrelerini takip edebilecek ve bu okullar için yetişmiş durumda mıdırlar?
Çocuğun büyümesi ile eğitim etkinlikleri arasındaki günlük yenilikleri takip edebiliyorlar mı?
Çocukları anlamak konusunda öğretmenler aile ile işbirliği yapma yoluna gidiyorlar mı?
Bu konuda aileye yararlı bilgiler verebiliyorlar mı?
Ailenin okul ziyaretlerini iyi karşılıyor ve ara sıra onları okula işbirliğine davet ediyorlar mı?
Çocuk için önemli olan bazı noktaların tenkidini (eleştirisini) hoş karşılıyorlar mı?
Çeşitli kültür temellerini incelemek suretiyle ana babanın ihtiyaçlarını kavrayabiliyorlar mı?
Okul öğretmenleri arasında ahenk var mıdır?
Öğretmenler şahıslarını, kendi duygu ve düşüncelerini çocuk yararı üstünde tutuyorlar mı?
Çocuklara karşı eşit davranıyorlar mı?
Her çocuğa karşı derin ve dostça bir alaka duyuyorlar mı?
Öğretmenler, çevrenin çocuklara yardım eden bazı kurulları konusunda bilgi edinebiliyorlar mı? Ve bunlarla işbirliği yapıyorlar mı?
Ana ve babalara, bu kurumlarla ilgi kurmaya yardım ediyorlar mı?
Öğretmenlerin çocuklarla olan münasebetleri (ilişkileri) dürüst, istikrarlı (kalımlı) mı?
Okula ve çocuğa ilişkin sorunlar ısrarla takip ediliyor mu?
Krizli anlar, olağanüstü olaylar, doğal ve soğukkanlı bir şekilde karşılanıyor mu?
Tuvaletten çıktıktan sonra el yıkamanın gereği ve önemi anlatılmış ve bazı şeylerin hiç yapılmayacağı, okulla ilgili bazı konularda her öğrencinin söz ve seçim hakkı olduğu konusunda ısrarla durulmakta mıdır?
Program, çocukların ihtiyaç ve ilgilerine uyacak şekilde esnek midir?
Öğretmen, çocukların öğrenmek istedikleri şeyi kesin olarak biliyor mu?
Çocukların kendilerini doğal ve yaratıcı bir şekilde tanıtıp anlatmalarına fırsat veriyor mu?
Çocuklar, müzik ve güzel sanatlarla tanıştırılıyor mu?
Çocukların sorucu ve araştırıcı zihniyeti (ansal) hoş karşılanıyor mu?
Çocukların sorularına tatmin edici yanıtlar verilerek yardım ediliyor mu?
Eşya ve insanlarla denemelerde bulunmaları, eşyayı nasıl kullanacakları, insanlara nasıl davranacakları konularında rehberlik ediliyor mu?
Çocuklar, toplu etkinliklere ayak uydurmayı, başkalarına hak vermeyi, sıra ve saygıyı, haksızlığa boyun eğmeyi öğreniyorlar mı?
Ürkek, utangaç ve yorgun çocuklara arkadaşları ile anlaşma, çalışma ve oynama teknikleri kavratılıyor mu?
Çocuklarda eşyaya, insanlara ve kendilerine karşı iyi alış-kanlıklar geliştirilebiliyor mu?
Çocuklar, eşyalarını iyi kullanmayı, tertipli ve düzenli olmayı öğrenmiş midirler?
Başkalarının malına ve haklarına saygı göstermeyi biliyorlar mı?
Kızlarla erkek çocuklar arasındaki beden ayrılıklarını, giyiniş ve temizleniş biçimini doğal karşılıyorlar mı?
Çocuklar, dürtülemeden birtakım iş ve görevlerin sorumluluğunu üzerlerine almayı, düşüncelerini savunmayı, tartışmayı ve bunlardan doğacak sonuçları göze almayı öğrenmişler midir?
Okul, iş ve oyuna dalmış bulunan hünerli (becerili-usta) ve çalışkan çocuklar için iyi bir atmosfer sağlayabiliyor mu?