Siklosporin Nedir
Siklosporin immunofilin ailesinden bir hücre içi proteindir. Kalsinörinle, siklofiline bağlanarak kompleks oluşturur. Mikroemülsiyon (CsA-ME, neoral) daha iyi bir farmakokinetik yapıyan sahiptir ve önceki formül olan sandimumu kullanan hastalarla karşılştırıldığında daha kabul edilebilir olduğu görülmüştür. En önemlisi absorpsiyon eğrisi altında kalan alanı sandimmumdan daha geniştir ve bu etkinliği azaltmadan dozun azaltılabilmesine olanak sağlar. CsA-Me tedavisi posttransplant ilk yılda azalmış rejeksiyon oranları sağlamaktadır. Ancak CsA-ME kritik doz ayarlanması gereken bir ilaçtır ve uygulama sırasında ağır toksisite, etkisizlik görülebilir.
Siklosporin hiperkolesterolemi, dişeti hipertrofisi, kabızlık, hirşutizm ve akneye yol açar. Sürekli monitörizasyonu gereklidir. İlaç verildikten sonraki 2. saatteki düzeyi takip edilir.
Takrolimus Nedir
Siklosporinden daha güçlü bir immunsupresiftir. Başka bir immunofilin olan FK506 bağlayıcı protein 12’e bağlanarak kalsinörini, siklosporine göre daha güçlü inhibe eder. Ancak kullanımıyla diyabetes mellitus, tremor ve baş ağrısı gibi nörolojik yan etkiler, saç dökülmesi, diyare, bulantı, kusma gibi yan etkiler, hipomagnesemi görülebilir. Mikfenolat ile kombine edilerek polyoma nefritis isimli aşırı baskılama durumuna yol açabilir.
Tüm takrolimus formülleri efektif rejeksiyon proflaksisi sağlar ve siklosporine yakın sonuçlar verir. Terapotik indeksi dardır ve ilaç etkileşim riski yüksektir.
Renal fonksiyon takrolimus kullanımında daha iyi gözükse de istatistiksel olarak belirgin sonuçlara ulaşılamamıştır. Bazı çalışmalar rejeksiyon proflaksisinde takrolimusun daha faydalı olduğunu iddia etse de hasta ve graft survine katkısı tam olarak gösterilememiştir. Spesifik yan etkilerin görülmesi durumunda kalsinörin inhibitörü değiştirilmesi iyi bir seçenektir.
Her iki ilaç da çeşitli sitokinler (interlökin -2, interferon gama, TNF-alfa) ve birlikte uyarıcı molekül CD40 ligand transkripsiyonunu içeren aynı lenfosit sinyalizasyon yolağıyla etkileşerek hareket ederler.
Günde iki kez kullanılırlar. Serum ve tam kandan düzeyleri takip edilir. İkinci saatte bakılan siklosporin düzeyleri, ilacın etkinliğini belirlemede daha güvenlidir.