Orofarinks Nedir

Orofarinks Nedir

Farinks 3 bölüme ayrılmıştır; nasal kavitenin arkasında nasofarinks, oral kavitenin arkasında orofarinks ve larinksin arkasında hipofarinks yer alır. Hipofarinks krikoid kıkırdak düzeyinde proksimal ösefagus ile birleşir. Orofarinks farinksin ağız açık iken görülen kısmı olarak tanımlanabilir. Orofarinks dilin posterior 1/3'ünü (yani dil kökünü), anterior ve posterior tonsiller plikalan, palatin ve lingual tonsilleri ve lateral faringeal duvarları içerir.

Orofarinks ile oral kavite arasındaki sınır çeşitli yapılardan oluşan halka şeklinde bir oluşumdur. Bu halkanın üst kısmını sert ve yumuşak damak birleşim yeri oluşturur. Sert damak oral kaviteye, yumuşak damak (alt yüzü) orofarinkse aittir. Halkanın lateral parçasını anterior tonsiller (veya faucial) plika olarak bilinen, her iki tarafta yer alan mukozal bir kat oluşturur. Bu mukozal kat palatin tonsilin yer aldığı tonsiller fossanın anterior sınırını belirler. Halkanın alt sınırı dilin arka kesimindeki, circumvallate papilla denilen, dil üzerindeki tad tomurcuklarını içeren pek çok papilladan biri olan, ucu posterioru gösteren ters V-harfi şeklinde dizilen bir sıra ufak yapıdan meydana gelir. Bu V-harfi şeklindeki çizgi orofarinksin bir parçası olan dilin 1/3'ünü (ya da dil kökünü) sınırlar. Circumvallate papillanın tepesinde foramen cecum yer alır.

Faringeal Duvarlar

Farinks anterior duvarı kompleks bir anatomiye sahiptir. Yumuşak damak nasofarinksi orofarinksten ayırır. Yumuşak ve sert damak arasından geçen çizgi lateral ve posterior duvarları birbirinden ayırır. Orofarinks hipofarinksten faringoepiglottik katlar ile ayrılır. Bu katların posterior ve inferiorunda hipofarinks başlar.

Farinksin posterior ve lateral duvarları faringeal konstriktör kaslar olarak bilinen, birbiri içine geçen kas yapılardan oluşur. Tüm bu lifler orta hatta yer alan fibröz bir sırta yapışırlar. Farinksin bu posterolateral duvarı naso-. oro- veya hipofaringeal düzeyde ayırım yapmaya yardımcı işaretler içermeyen, devamlılık gösteren bir yapıdır. Orofarinksin posterior faringeal duvarı nasofarinksin yumuşak damak çevresindeki inferior sınırından başlar ve inferiora epiglottise kadar uzanır.

Orofarinks anatomisindeki önemli bir yapı parafaringeal boşluktur. Bu boşluk başlıca yağdan oluşur ve medialde faringeal duvarlar, lateralde infratemporal boşluk (mastikatör kasları içeren) ile sınırlanır. Fonksiyonu yutma sırasında faringeal duvarların hareketine ve çiğneme sırasında mastikatör kasların hareketine izin vermektir. Parafaringeal boşluk parotis bezinin derin lobu ile de sınırlanır. Bu boşluğun posteriorunda internal karotid arter, internal jugular ven ve 9., 10. ve 11. kranial sinirleri içeren karotid boşluk yer alır. İnferiorda parafaringeal boşluğu submandibular boşluktan ayıran fasiyal bir engel yoktur; parafaringeal boşluk patolojisi kendisini bir submandibular kitle olarak gösterebilir. Bir enfeksiyon ya da tümör parafaringeal boşluğa uzandığında patoloji hızla kraniokaudal bir yönde yayılabilir; bu yüzden bu boşluk sıklıkla bir asansör boşluğuna benzetilir. Bazen gerçek bir invazyon olmaksızın patolojik proçes tarafından sadece yer değiştirmiş olabilir. Bir miktar asimetrik görülebilen orofarinksin yüzeyel dokularının aksine, bu derinde kalan parafaringeal boşluk daima simetrik görülmelidir, herhangi bir asimetri oldukça dikkatli ele alınmalıdır.

Retromolar Trigon Nedir

Retromolar Trigon Nedir

Retromolar trigon son molar dişin posteriorunda yer alan ve yukarıda maksiller tüberositeye kadar uzanan üçgen şeklinde bir alandır. Sonuncu alt molar dişin distal yüzeyi bu üçgen şeklindeki alanın tabanını oluşturur, ve apeksi maksiller tüberositede sonlanır. Mandibulanın oblik çizgisinin koronoid proçese doğru yukarıya uzanması üçgenin lateral kenarını yapar, ve son molar dişin distal lingual çıkıntısını koronoid proçese bağlayan çizgi medial kenarı yapar. Üçgenin tabanı lateralde gingivobukkal sulkus ve medialde gingivoiingual sulkusla devamlılık gösterir. Üçgenin lateral kenarı bukkal mukoza ile devamlıdır ve medial kenar anterior tonsiller plika ile iç içe geçer.

Dokuzuncu kranıal (glossofaringeal) sinir ve lesser palatin sinirin ince dalları retromolar trigona hissi innervasyon sağlar.

Fasiyal arterin tonsiller ve assendan palatin dalları retromolar trigona kan akımını sağlar. Dorsal lingual, assendan faringeal ve lesser palatin arterler de bu bölgenin kanlanmasına katkıda bulunurlar. Venöz drenaj tonsiller yatak boyunca faringeal pleksus venlerine ve ana fasiyal vene olur.

Retromolar trigonun lenfatik drenajı tonsiller fossanınki ile benzerdir, üst derin juguier lenf nodu zincirine drene olurlar. Bazı lenf kanalları da subparotid ve retrofaringeal lenf nodlannda sonlanabilir.

Sert Damak

Sert damak ağızın tavanıdır ve oral kavite ile nazal kaviteyi birbirinden ayırır. Mukozal yüzey ile alttaki kemik arasında yüzlerce minör tükrük bezi yer alır.

Sert damak vasküler kan akımını sfenopalatin damarların terminal dalları olan greater palatin arter ve venden alır. Greater palatin sinir aynı foramenden geçer ve sekonder damağı uyarır. Maksiller sinirin bir dalı olan ve nasal pasajdan, incisive kanal arasından, aşağıya inen nasopalatin sinir primer damağı uyarır.

Sert damağın lenfatikleri oral kavitedeki diğer yerlerle karşılaştırıldığında seyrektir. Drenaj üst alveolusun lingual yüzünün drenajına benzerdir. Lenfatiklerin çoğu üst derin juguler (subdigastrik) veya lateral retrofaringeal nodlara drene olur. Primer damağı drene eden lenf kanalları submandibular nodlann prevasküler ve retrovasküler grubunda sonlanabilir.

Ağız Tabanı

Ağız tabanı milohyoid ve hyoglossus kaslarını örten hilal şeklinde bir mukoza bölgesidir. Alt alveolar sırtın lingual yüzünden dilin anterior 2/3'ünün ventral yüzeyine kadar uzanır. Posteriorda, ağız tabanı anterior tonsiller plikanın tabanı ile sınırlanır, fakat tonsillolingual sulkus yoluyla orofarinks ile ilişkilidir. Anterior orta natta dilin frenulumu ağız tabanınım iki parçaya ayırır.

Ağız tabanında yer alan önemli bir yapı milohyoid kasıdır. Çift olan milohyoid kasları bir müsküler diyafram oluştururlar ve ağız tabanının anterioruna yapısal destek sağlarlar. Mandibula korpusunun iç yüzündeki milohyoid çizgilerinden kaynaklanırlar ve hyoid kemiğe insersiyon gösterirler. Orta hatta mandibulanın simfizisinden hyoid kemiğe kadar uzanan bir median sırtta birleşirler. Milohyoid kasının altında hyoid kemikten gelen ve mandibular simfizisine yapışan digastrik kasın ön karnı yer alır. Milohyoid kasının üstünde mandibular simfizisden çıkan diğer iki kas; hyoid kemiğe yapışan geniohyoid kası ve lingual korpusta yelpaze şeklinde yer alan genioglossus kası vardır. Bu kaslar arasında lingual septum denilen bir orta hat yağ boşluğu vardır. Geniohyoid ve genioglossus kaslarına bazen dil kökü adı verilir.

Milohyoid kası 2 boşluğu birbirinden ayırır; kasın altında submandibular boşluk, üst tarafında sublingual boşluk yer alır. Submandibular boşluk lenf nodlarını ve submandibular tükrük bezini içerir. Milohyoid kası ile geniohyoid ve genioglossus kasları arasında yer alan sublingual boşluk ekstrinsik dil kasları ile birlikte lingual arter ve sinir, ve hipoglossal ve glossofaringeai sinir gibi bir takım vasküler yapılan ve sinirleri içerir. Sublingual tükrük bezi de sublingual boşluk içerisinde yer alır.

Oral Kavite Nedir

Oral Kavite Nedir

Oral kavite vestibül ve oral kavite proper bölümlerinden oluşur. Vestibül dental arklar ile dişler ve dudaklarla yanaklar arasında kalan boşluktur. Oral kavite proper mandibular ve maksiller alveolar arkların iç tarafında yer alır.

Oral kavite dudakların kırmızı (vermillion) sınırlarını, bukkal mukozayı, üst ve alt alveolar sırtları, retromolar trigon bölgesini, sert damağı, ağız tabanını ve dilin hareketli kısmını (dilin anterior 2/3'ü) içerir.

Dudaklar

Dudaklar kırmızı bölgenin deri ile kesişim yerinden başlar ve oral vestibülün anterior sınırını oluştururlar. Orbiküler ağız kası dudak içinde yer alan ve oral açıklığı çevreleyen sfinkterdir.

Üst dudağın deri ve mukozasının büyük bölümüne maksiller sinirin infraorbital dalı, alt dudağınkine ise mandibular sinirin mental dalı duyu sağlar. Orai kommisura bölgesini ise mandibular sinirin bukkal dalı uyarır. Yedinci kranial (fasiyal) sinir dudak kaslarının motor siniridir.

Dudaklara ana kan akımı fasiyal arterin inferior ve superior labial arter dallarından olur. Anterior fasiyal ven arterlerle aynı adı taşıyan dalları ile dudaktan venöz dönüşü sağlar.

Alt dudağın medial kesimi submental lenf nodlarına drene olurken lateral kesimi submandibular lenf nodlarına drene olur. Üst dudak lenfatikleri preaurikular, infraparotid, submandibular ve submental lenf nodlarına drene olurlar.

Bukkal Mukoza

Dudakların ve yanağın mukozal yüzeyine bukkal mukoza denir. Oral vestibülün lateral duvarını oluşturur. Buksinatör kası oral kavitenin lateral müsküler duvarıdır ve orbikular ağız kası ile beraber oral açıklığı tespit etmeye yardımcı olur.

Fasiyal sinirin bukkal dalı buksinatör kasına motor uyarı sağlar. Yanağa hissi uyarı taşıyan mandibular sinirin bukkal dalı ile aynı yönde uzanır. İnfraorbital ve mental sinirler anterior bukkal mukozaya ek duyu innervasyonu sağlar.

Bukkal mukozanın vasküler beslenmesi fasiyal arter dallan ve transvers fasiyal arterden olur, venöz dönüş aynı adı taşıyan venlerle olur. Bukkal mukoza lenfatikleri submukozal kapiller bir ağdan kaynaklanır ve submental ve submandibular üçgenlerde yer alan lenf nodlarına drene olur.

Üst ve Alt Alveolar Sırtlar

Alveolar sırtlar mandibula ve maksillanın alveolar proçeslerini ve bunların mukozal tabakalarını içerir.

Maksiller sinir üst çene dişlerine innervasyon sağlar. Maksiller sinirin farklı duyu dalları üst alveolusun lingual ve labial gingivasını uyarır. Mandibular sinir alt çenenin diş ve gingivasını uyarır. Dişler inferior alveolar sinir tarafından da uyarılır.

Posterosüperior alveolar arter ve ven üst alveolusa kan akımını sağlar. Greater palatin arter ve ven de lingual kesime katkıda bulunur. İnferior alveolar arter ve ven primer olarak alt alveolusu besler.

Üst ve alt alveolar sırtların bukkal kesimlerinin lenfatik drenajı submental ve submandibular lenf nodlarına olur. Üst ve alt gingivanın lingual yüzünün lenfatikleri ise başlıca üst derin jugular ve lateral retrofaringeal lenf nodlarına drene olur. Bazı kanallar parotis bezinin kuyruğuna komşu subparotid lenf nodlarına drene olabilir. Alt alveolusun lingual yüzündeki lenfatikler submandibular nodlarda da sonlanabilir.

Kaynak: http://zehirlenme.blogspot.com