Nöbet, belirli bir işlevi
olan nöronların anormal artmış senkron deşarjları sonucunda somatik, psişik,
motor, duyusal veya otonomik semptomlarla birlikte olan, beyin
fonksiyonlarındaki geçici paroksizmal olaylarlardır. Beyindeki sinir hücrelerinin
artmış uyarılabilirliğinden kaynaklanan klinik bir durumdur. Epilepsi ise
aralarında en az 24 saat olmak üzere provake edilmemiş iki veya daha fazla
nöbet olarak tanımlanır
Nöbetler mümkün olduğunca belirli epilepsi tipleri veya
sendromların içinde sınıflandırılmalıdır. Sendrom özel bir epilepsi durumunu
tanımlayan bir arada görülen belirti ve bulgular bütünüdür. Sendromların
sınıflandırılmasında nöbet tipi, klinik durum, nörofizyoloji ve nörogörüntüleme
temel alınmıştır. Eğer klinik ve elektroensefalografi (EEG) bulguları fokal
başlangıcı destekliyorsa fokal nöbet, jeneralize ise jeneralize nöbet olarak
adlandırılır. Fakat bu ayrım her zaman çok net olmayabilir. İdiopatik
epilepsiler altta yatan herhangi bir beyin lezyonuyla ilişkisi olmayan, etyolojide
genetik yatkınlığın rol oynadığı durumlardır. Semptomatik epilepsiler ise
yapısal beyin lezyonunu sonucu gelişmektedir. Semptomatik olduğuna inanılan
fakat bir etyolojinin belirlenemediği durumları tanımlamak için de “olası
semptomatik” terimi kullanılır. Kriptojenik terimi ile eş anlamlı olan bu terim
son dönemlerde daha çok tercih edilmektedir.
Epidemiyoloji
Epileptik nöbetler gelişmiş
ülkelerde popülasyonun %1-2’sini etkilemektedir.
Çocukların en az bir epileptik nöbet geçirme oranı %6-7 iken, bu oran
gelişmekte olan ülkelerde yaklaşık iki katına (%7-15) çıkmaktadır.
Epilepsi insidansı yaş ile
ilişkili olarak değişmektedir. Bir yaş altı çocuklarda insidans hızı en yüksek
olup 100-233/100.000 arasında gözlenmektedir. Erken çocukluk çağında
60/100.000, adölesan ve erişkin döneminde 30-40/100.000 olan insidans hızları
65 yaşından sonra tekrar yükselmekte ve 100-170/100.000’e ulaşmaktadır. Yani
epilepsinin insidansı hayatın ilk yılı içinde ve 65 yaşından sonra iki kez pik
yapmaktadır. İnsidans az gelişmiş ülkelerde gelişmiş ülkelerden belirgin olarak
yüksektir. Az gelişmiş ülkelerdeki yüksek insidansın sebebi tam olarak
belirlenemese de çocukların doğumla ilgili sorunlar, kafa travmaları ve
infeksiyon hastalıkları gibi risk faktörlerine daha fazla maruz kalması olarak
düşünülebilir (13).
Epilepsi prevalans hızları
da yaşla birlikte artmaktadır. Yedi yaşında 2.3/1000 iken 10-15 yaşlarında
4-6/1000’e ulaşmaktadır. Epilepsi prevalansı toplumlar ve coğrafyalar arasında
değişim gösterir. Avrupa ve Kuzey Amerika’da 3.6-6.5/1000 iken Afrika ve Latin
Amerika ‘da 6.6-17/1000 olarak bulunmuştur (11). Ülkemizde tüm yaş gruplarında
yapılan bir çalışmada epilepsi prevalansı Silivri’de 10.2/1000, 0-16 yaş grubu
çocukları içeren geniş tabanlı kesitsel bir çalışmada 8/1000 olarak
bulunmuştur.
uyarlanmıştır. Bu sınıflama
aynı zamanda, nöbetleri sistematik olarak tanımlama olanağını Semiyolojik Nöbet
Sınıflamasında epileptik nöbetler beş ana grupta toplanmıştır