Adheziv kapsülit
literatürde donuk omuz (frozen shoulder), skapulohumeral periartrit, adheziv
bursit, periartikuler fibrosit, Duplay periartriti, aderan obliteratif bursit
gibi isimlerle de anılmaktadır (36, 58). Omuz periartritinde temel olay,
skapulohumeral eklem kapsülünde oluşmuş inflamasyondur. Omuz eklemi etrafındaki
yumuşak dokuların da duruma eşlik etmesi sonucu eklemde ağrı, pasif ve aktif
normal eklem hareketlerinde kısıtlanma meydana gelir. Skapulatorasik eklem de
glenohumeral eklem gibi ağrılıdır. Omuz periartriti klinik olarak
incelendiğinde herhangi bir patolojik bulgu yoktur. Kas iskelet sistemiyle
ilgilenen hekimlerin sık karşılaştığı bir patolojidir. Kendini sınırlayan bir
patoloji olmasına rağmen, klinik iyileşme 6-24 ay sürebilmektedir. Bu sürecin
sonunda bazı olgularda, kronik ağrı ve kalıcı hareket kısıtlılığı gelişebilir.
Uzun süren ağrı ve hareket kısıtlılığına bağlı olarak psikolojik bozukluklar
ile günlük yaşam, spor ve iş aktivitelerinde kayıplar meydana gelebilir. Bu
nedenle patolojinin erken tanınması, olguların bilgilendirilmesi ve uygun
tedavinin düzenlenmesi önemlidir.
Epidemiyoloji ve Omuz
Periartriti Belirtileri
Omuz periartritinin
prevalansı, tahmini zor olmasına karşın nondiabetiklerde %2-3 oranında görülür. Diabetes mellitus ile adheziv kapsülit arasında sıkı bir ilişki
saptanmıştır. Bridgeman yaptığı çalışmada, diabetes mellitusta % 10,8 oranında
donuk omuz bulmuştur. Donuk omuz sendromu orta yaşlılarda (ortalama 6.dekad) ve
daha çok kadınlarda kolun uzun süre vücudun yanında kalmasını gerektiren omuz
travmaları, kolun askıya alınması, bisipital lezyonlar, diabetes mellitus,
tiroid hastalığı, karsinom veya tüberküloz gibi pulmoner hastalık, miyokard
infarktüsü ve diğer kardiak hastalıklar, serebrovasküler hastalık, brakialji,
servikal spondiloz, romatoid artrit gibi nedenlerle ortaya çıkar. Adheziv
kapsülitin refleks sempatik distrofinin bir komponenti olduğu da ileri
sürülmüştür. Diğer omuzun tutulumu takip eden 5 yıl içinde %6-17
oranında saptanır ve aynı omuzda rekürrens nadirdir
Sınıflandırma
Donuk omuzun doğal
seyri 3 evreden oluşmaktadır:
Evre 1- Ağrılı faz:
Ağrının şiddetli olduğu ve omuz hareketlerinde kısıtlılığın yavaş yavaş
başladığı evredir. Yaklaşık 3-8 ay sürer.
Evre 2- Adheziv faz:
Ağrı bu fazda azalır, fakat eklem hareket kısıtlılığı giderek artar. 4-6 ay
sürer.
Evre 3- Rezolusyon
fazı: Ağrı azalır, eklem hareketlerinde yavaş ve dereceli bir şekilde düzelmeye
başlar. Bütün hastalık dönemi 1-3 yıl sürebilir.