Bel Fıtığı Tedavisi ve Bel Fıtığı Tedavi Yöntemleri
Tedavinin amacı ağrıyı azaltmak, ağrının yerleşmesini ve tekrarlamasını engellemek ve aktif yaşama ve işe dönüşü sağlamaktır. Ağrılı atak döneminde ve kronik dönemde farklı tedaviler uygulanır.
Ağrılı atak dönemindeki tedaviyi açıklar mısınız?
Ağrılı atak döneminde bacakta ağrı ve karıncalanma, güçsüzlük, idrar ve dışkılama sorunları varsa acilen hekime başvurulmalıdır. Sadece bel ağrısı varsa hastaya aşağıdaki uygulamalar önerilir:
Birkaç gün uygun pozisyonda yatak istirahatı,
Basit ağrı kesici ilaçların kullanımı,
Yüzeysel sıcak/soğuk uygulamaları (ağrılı atak döneminin ilk üç gününde soğuk, sonra sıcak uygulama).
Bu uygulamalara rağmen bel ağrısı azalmıyor ve bacağa yayılıyorsa hekime başvurmak gerekir.
istirahatın nasıl olması gerektiği konusunda biraz ayrıntı verebilir misiniz?
Eski yıllarda bel ağrılı bel fıtıklı hastalara haftalarca yatak istirahatı önerilirdi. Günümüzde istirahatın zararlı etkileri anlaşıldığından bel ağrılı hastaya sadece birkaç gün süreyle yatak istirahatı öneriliyor. Ancak ağrı bacağa ve/veya ayağa yayılıyorsa, karıncalanma, uyuşma gibi bel fıtığına uyan yakınmalar olduğunda uygun pozisyonda istirahat süresi doktorun önerisiyle 2-3 haftaya kadar uzatılabilir.
Yatma sırasında belin ve dizlerin altına yastıkla destek sağlanarak uygun pozisyon verilir. Uzun süreli istirahat, kaslar, kemikleri zayıflatarak kondisyonu bozduğu için önerilmez. Kondisyon bozulduğunda iyileşme geciktiğinden mümkün olduğunca istirahattan kaçınılmalı ve normal yaşama erken dönmeye çalışılmalıdır.
Bel sorunu olan kişilerin yattığı yatak nasıl olmalı? Bel ağrılı hastalara sıklıkla sert yerde yatmaları önerilir, oysa çok sert yatak yakınmaları daha da artırır. Hastaya sert yerde yatması önerildiğinde genelde evinde halı üzerine bir battaniye koyarak yatar. Ertesi gün yakınmaları daha da artar. Oysa yatak ne çok sert ne de çok yumuşak olmalıdır. Yatağın omurganın kavislerini desteklemesi önemlidir. En basitiyle ideal yatak, tahta ve sunta üzerine konulmuş yaklaşık 10 cm kalınlığında pamuk ya da yün yataktır.
Ortopedik yatak, bel sağlığı için uygun yatak mı demektir?
Ortopedik yatak sözcüğü çok sık kullanılmaktadır. Kelime olarak ortopedik kelimesi vücuda uygunluğu gösterir. Yatağın uygunluğu kişinin vücut yapısına göre değişir.
Yüzükoyun yatış pozisyonu önerilmez
Yatakta uygun yatış pozisyonu nasıl olmalıdır?
Ağrılı dönemde sırtüstü yatarken belin ve dizlerin altına konan küçük bir yastık bacağın gerginliğini azaltarak beli rahatlatır. Yan yatılan pozisyonda bacakların arasına küçük bir yastık konulabilir.
Yüzükoyun yatma önerilmez. Ayrıca bu pozisyon boyun için de zararlıdır.
Yüzükoyun yatma sırasında hastaya karnının altına küçük bir destek koymasını öneriyoruz.
Yastıkla ilgili bir kriter var mı?
Yastığın da boyun kavisini destekleyecek yükseklikte olması boyun sağlığı için önemlidir. Hiç yastıksız yatmak ya da yüksek yastıklar boynu zorlayarak zarar verebilir.
Tedavide kullandığınız ilaçlarla ilgili de biraz bilgi verir misiniz?
Bel fıtığı tedavisinde kullanılan ilaçlar, ağrı kesici, iltihap giderici ve kas gerginliğini çözücü ilaçlardır. Genellikle bu ilaçlar bir arada kullanılır. İlk önerilen basit ağrı kesici dediğimiz parasetamoldür. Bunun dışındaki tüm diğer ilaçlar doktor önerisiyle alınmalıdır.
Antienflamatuar diye adlandırılan ve iltihabı azaltan ilaçlar ilaç sektöründe en çok tüketilen ilaç grupları arasındadır. Çok farklı kimyasal yapıları olan bu ilaçların etkinlikleri arasında farklılık yoktur. Bu ilaçların ağrı ve diğer yakınmaları azaltarak tedavi etme etkileri yanında mide, bağırsak, kalp, karaciğer, böbrek ve kemik iliği üzerinde yan etkileri vardır. Mide ülserli bir hastaya bu ilaçlar verildiğinde mide delinmesine kadar varabilen kötü sonuçlar oluşabilir. Kas gevşetici ilaçların ise dikkat ve konsantrasyon üzerinde yan etkileri görüldüğünden araba kullananlar ve dikkat gerektiren işlerde çalışanlar bu konuda uyarılmalıdır.
Ağrı uzun sürdüğünde depresyon gibi psikolojik sorunlar gelişmişse psikiyatri doktorunun değerlendirmesiyle gerekli tedavi önerilir. Bel fıtığına bağlı sinire baskı sonucu oluşan ağrı, uyuşma ve karıncalanma gibi yakınmalar bu ilaçlara cevap vermeyebilir. Günümüzde hastayı çok rahatsız eden bu yakınmaları azaltmak için yeni çıkan ilaçlar kullanılmaktadır.
İlacın doğru kullanılması için bir uyarınız var mı?
Ağrıyı azaltma etkisi yanında ciddi yan etkisi de olabilen antienflamatuar ilaçlar doktorun önerisiyle etkin dozda ve hastaya göre değişmekle beraber 2-3 hafta süreyle kullanılmalıdır.
Rasgele, sadece ağrı olduğunda ilaç kullanımı doğru değildir. Bunun için hastaya ilacı ne şekilde kullanacağı hekim tarafından açıklanmalıdır.