Tekrarlayan Düşük ve ölü doğumlar
Gebeliğin yirminci haftasından önce spontan olarak sonlanmasına düşük (abortus) denir. İki veya daha fâzla spontan düşüklere tekrarlayan düşük (habitüel abortus) denilir.
Hiç bir çocuğu veya başarılı gebeliği olmaksızın tekrarlayan düşükleri olan kadınlarda primer düşüklerden, yaşayan bir çocuğu takiben meydana gelen düşüklerde ise sekonder düşüklerden söz edilir.
Fetusun 20. gebelik haftasından sonra doğuma kadar geçen sürede uterus içerisinde spontan ölümü, intrauterin ölü doğum (stillbirth) olarak adlandırılmaktadır.
Bilindiği gibi her gebelik canlı doğum ile sonlanmaz. Pekçok gebelik daha klinik olarak farkına dahi vanlamadan sonlanmaktadır. Tüm gebeliklerin yaklaşık %10-15'i birinci trimestr'de sonlanmaktadır
Düşükler anneye bağlı nedenlerden olabileceği gibi materno-fetal uyumsuzluk ve fetusun kendisine bağlı nedenlerden kaynaklanabilir. Tekrarlayan düşük nedenleri olarak:
1. Maternal yapıdan kaynaklanan anatomik faktörler
2. Materno-fetal enfeksiyonlar
3. Annenin sistemik hastalıkları
4. İmmünolojik faktörler
5. Endokrinolojik faktörler
6. Genetik nedenler
sıralanabilir. Bunları sırasıyla açıklayacak olursak:
1. Maternal yapıdan kaynaklanan anatomik faktörler:
Bu faktörler arasında uterusun anatomik yapı anomalileri, servikal yetmezlik, uterus myomları sayılabilir. Uterus anomalilerinde müller kanalı anomalileri önemli rol oynar. Uterusun yapısal anomalileri olarak en sık uterus bikornis, çift uterus, uterusun septumla ayrılması gibi konjenital anomaliler görülebilir. Servikal yetmezlik gebeliğin 10.-18. haftalarında (2. trimestr) olmaktadır. Burada serviks açılmakta (dilate olmakta) ağrısız kanama ile yeterince gelişmemiş fetus atılarak gebelik sonlanmaktadır
2. Materno-fetal enfeksiyonlar:
Burada en popüler olarak TORCH grubu (Toksoplazmozis, Rubella, Sitomegalovirüs, Herpes simpleks tip II) enfeksiyonlar görülür. Bu enfeksiyonların sonucunda plasentada gelişme geriliği ve fokal villitis yapar. Plasentadaki fokal villitis fetusun ölümüne veya konjenital anomalilere veya intrauterin gelişme geriliğine neden olabilir.
"Toxoplasma gondii" plasentayı tutarak, fetal enfeksiyonlara neden olabilir. Birinci trimestr'de bu enfeksiyon, düşüklere, ağır fetal enfeksiyonlara, intrauterin ölümlere neden olabilir.
TORCH dışındaki diğer bir enfeksiyon "Listeria monocytogenes" olup, hayvanlarda düşüklere neden olduğu bilinmekte, fakat insanlardaki etkisi tartışmalıdır. Bunlardan başka "Chlamydia Trachomatis ve Mycoplasma" enfeksiyonlarının da düşüklere neden olduğu tartışılmaktadır
3. Annenin sistemik hastalıkları:
Annedeki sistemik hastalıklar spontan abortuslara neden olabilir. Annedeki metabolik hastalıklar, beslenme problemi yapan hastalıklar veya vasküler yapıda değişiklik oluşturan hastalıklar fetal kayıplara neden olabilir.
Sistemik Lupus Eritematozis (SLE) sık düşük ve ölü doğumlara neden olabilir. SLE'de fetal kayıplara hastalığın etkisinden başka annenin kullandığı ilaçlarda neden olabilir. SLE'de % 10-20 düşükler olabilmektedir.
Bu grupta yaygın olarak görülen önemli bir sistemik hastalık da diabetes mellitustur. Diabetik bir annenin gebeliği fertilizasyondan itibaren risk taşımaktadır. Diabetik bir gebede düşük riski, fetal anomali riski, respiratuvar distres sendromu riski, normal gebeliklere oranla oldukça artmıştır. Bu nedenle diabetik annenin gebeliği dikkatle takip edilmelidir