Çölyak
Hastalığı Çeşitleri ve Testi
Klasik Colyak Hastaligi
Testi
Belirtiler 12-18. aylarda başlar. Tipik olarak
kronik ishal, büyüme geriliği, iştahsızlık, karın şişkinliği ve kas güçsüzlüğü
ile karakterizedir. Bu klinik bulguların yanında hastalarda antikor pozitifliği
ve ince barsak mukozasında hafif vilus düzleşmesinden total vilus atrofisine
uzanan histopatolojik bulgular da mevcuttur. Bulgular glutensiz diyetle düzelir
Sessiz Çölyak Hastalığı ve testi
Aktif yakınması ve klinik belirtisi olmayan
bireylerde taramalar sırasında ÇH’na özgü antikorların pozitif bulunması sonucu
saptanan formdur (32). HLA tiplendirmesi ÇH tanısını desteklemektedir ve barsak
biyopsisi yapıldığında ince barsak mukozasında tipik lezyonlar vardır (68). Son
yıllarda serolojik tanı yöntemlerinin gelişmesi ile sessiz formun görülme
sıklığının sanılanın çok üzerinde olduğu fark edilmiş, tarama programlarında
hastalığın özellikle risk gruplarında (tip 1 DM, selektif IgA eksikliği, Down sendromu) ve çölyak hastalarının
birinci derece akrabalarında sık olduğu bildirilmiştir.
Potansiyel Çölyak Hastalığı
Bu hastalarda ÇH için tipik klinik belirtiler
yoktur. ÇH ile ilişkili antikorlar ve HLA tiplendirmesi pozitif olarak bulunur
ancak histopatolojik bulgu yoktur ya da minimal değişiklik söz konusudur. Bu
hastalar genetik olarak ÇH’na yatkın oldukları için hastaların %50’sinden
fazlasında ÇH gelişebilmektedir (69). Bununla birlikte potansiyel ÇH’na sahip
106 çocuğu kapsayan bir çalışmada, üç yıllık bir izlem sonrası, çocukların
çoğunun sağlıklı kaldığı, %14.6’sının çölyak antikorlarının kaybolduğu ve
sadece %33’ünde villöz atrofinin geliştiği gözlenmiştir.