Flecther (1976)
aletsel değerlendirme yaklaşımlarının temel amacının, konuşma üretimleri ile
algılanan nazalite puanları arasında tutarlı ölçümler ortaya koymak olduğunu
belirtmiştir. Bu aletlerin üretimi sırasındaki hedef, ölçüm prosedürünün
karmaşıklığını azaltmak ve evrensel olarak fayda sağlanabilecek puanlama
sistemi oluşturmaktır.
Nazometre algısal
değerlendirmelerle işitilenin, aletsel değerlendirmelerle görsel hale dönüştürülmesidir.
Son derece kolay ve kullanışlı bir sistem oluşturan nazometre bu özelliği
nedeniyle kliniklerde oldukça yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Nazometrenin
kullanılış amaçları aşağıda sıralanmıştır.
1. Pek çok araştırmada
da gösterildiği gibi (Dalston ve ark., 1993: Lewis ve Watterson, 2003; Williams
ve ark., 1990: Bressman ve ark., 2000) nazometre rezonans bozukluklarını
tanılama ve velofarengeal işlevi ortaya koymada son derece kullanışlıdır ve
değerlendirme prosedürünün bir parçasıdır.
2. Sesletim organlarından biri olan velum,
konuşma sırasındaki dudak, diş, dil gibi diğer organların sahip olduğu avantaja
sahip değildir. Görsel veya taktil olarak hareketini anlamak neredeyse mümkün
değildir. Bu sorun özellikle işitme engelli bireylerde sorunlara neden
olmaktadır (La pine ve ark., 1992). İşitsel girdi ile yumuşak damağını
kaldırması gerektiğini fark edemeyen birey çoğu zaman sesleri nazal olma ve
olmama yönünden ayırt edememektedir. Bu nedenle işitme engelli bireylerin
rezonans değerlendirmelerinde ve terapilerinde görsel geri dönüt olarak
sıklıkla kullanılmaktadır (Tatchell ve ark., 1991; Fletcher ve ark., 1999).
3. Hiponazalite ve üst hava yolu tıkanıklığı
(obstruction) olan bireyleri değerlendirmede kullanılan nazometre,
adenoidektomi öncesinde konuşma bozukluğu riski taşıyan bireyler için
kullanılmaktadır (Williams ve ark., 1992; Kummer ve ark., 1993; Kummer, 2008).
4. Nazometre
sıklıkla cerrahi operasyon sonrasında rezonansı değerlendirmek için
kullanılmaktadır (Haarpanen, 1991; Haarpanen ve ark., 1997).
5. Alanyazında velofarengeal kapanmaya etkisi
olduğu iddia edilen çeşitli terapi yaklaşımları vardır. Kısa olan bir yumuşak
damağı terapi ile uzatmayı yada ameliyatlarla orta hatta ve uygun konumda
birleştirilememiş bir kas grubunu, yine terapilerle bir araya
getirebileceklerini düşünen bazı terapistler günümüzde de hala bulunmaktadır.
Nazometre bu anlamda da çeşitli terapi programlarından sonra uygulanarak
yapılan terapilerin etkiliğine ilişkin bilgi verebilmektedir.
6. Damak yarığı olan bireylerde veya dizartri
gibi motor bozukluğu olan kişilerde gözlenen velofarengeal yetmezliğe ilişkin
bir diğer müdahale de protezler olabilmektedir. Nazometre protez uygulamaları
sonrasında da etkililiği değerlendirme amaçlı kullanılmaktadır.
Kaynak: http://zehirlenme.blogspot.com