Solunumla
ilgili Hastaliklar
İnsan
nefesi, geniş oranda oksijen, karbon dioksit, su buharı, nitrik oksit ve
çeşitli uçucu organik bileşiklerden (UOB) oluşmaktadır. Herhangi bir bireyin
nefesindeki UOB’lerin tipi ve sayısı değişkenlik göstermektedir, buna karşın
tüm insanlarda mevcut olan nispeten küçük bir nefes ortak temeli vardır. Bir
bireyin nefesindeki moleküller ekzojen veya endojen olabilmektedir. Ekzojen
moleküller, solukla veya yutularak çevreden veya hava veya gıda gibi diğer
kaynaklardan alınmış olanlardır ve bu yüzden bunların tanısal değeri yoktur.
Endojen moleküller ise, metabolik süreçler neticesinde üretilirler ve alveoler
pulmoner membran yoluyla kandan alveoler hava içine geçerler. Bu endojen
moleküller kanda dolaştıkça ve alveoler membranı geçtikçe, konsantrasyonlarına,
uçuculuklarına, yağda çözünürlüklerine ve difüzyon hızlarına göre farklılık
gösterirler. UOB’lerin içindeki moleküllerin konsantrasyonlarındaki değişiklikler,
çeşitli hastalıkları veya en azından metabolizmadaki değişiklikleri
düşündürmektedir.
Nitrik
oksit, izopren, pentan, benzen, aseton ve amonyum gibi bazı moleküller spesifik
patolojileri gösterebilmektedir. Ayrıca nitrik oksit, astım veya hava yolu
enflamasyonu ile karakterli olan diğer durumların göstergesi olarak da
ölçülebilmektedir. Nefes izopreni, kistik fibrosisine sahip olan hastalarda
anlamlı olarak düşüktür. Artmış pentan ve karbon disülfit, şizofrenisi olan
hastaların nefeslerinde gözlemlenmektedir. Siklododekatrien, benzoik asit ve
benzen gibi UOB’lerin konsantrasyonu, akciğer kanseri olan hastalarda kontrol grubuna
göre çok daha yüksektir. Aseton, diyabetli hastaların nefesinde daha bol
miktarlarda bulunmaktadır. Amonyum, böbrek hastalığı olan hastalarda anlamlı
düzeylerde yüksektir.
