Taenia Saginata Nedir
İnsanın ince barsağında erişkin Taenia saginata’nın bulunmasıyla ortaya çıkan parazitliğe Taeniasis saginata denir. Dünyanın hemen-hemen her bölgesinde görülmektedir (Joklik ve ark., 1992, Kuman ve Altıntaş., 1996).
Taenia saginata’da parazit kaynakları barsaklarında bu şeridi taşıyan insanlardır. Bunların çevreye yaydıkları halkaların parçalanması ile serbest kalan yumurtalar otlar, samanlar, yiyecekler ile sığırlara geçer. Sığırların duodenumunda yumurtadan çıkan onkosfer barsak duvarından geçer, venül ve lenfatikler yoluyla iskelet kaslarına özellikle miyokard, dil, pterygoid kaslarına gelir ve ortalama 75 gün içinde buralarda cysticercus bovis adı verilen larvası oluşur. Cycticercus bovis’ li sığır etini iyi pişmeden yiyen insanların barsaklarında 2 ay içinde erişkin şekli oluşur. Skoleksi ile barsak mukozasına tutunan helmintte strobilia 15-20 metreye kadar ulaşabilir ve parazit 25 yıl insan vücudunda canlılığını devam ettirebilir (Lawrence ve Orihel., 1987, Mandell ve ark., 2000).
T.saginata, bazı insanlarda hiçbir hastalık belirtisi göstermez, yalnız infeksiyonlular düşen halkalardan dolayı rahatsız olurlar; bazı insanlarda ise açlık ağrısı, diyare, zayıflama, iştah bozuklukları, karın ağrısı gibi gastrointestinal sisteme ait belirtiler olabilir. Halkaların appendix lümenini tıkaması ile Akut appendisit meydana gelebilir (Lawrence ve Orihel., 1987).
Kesin tanı düşen halkaların incelenmesiyle konur. Gebe halkada T.saginata’da 15-20 arasında uterus yan dalı varken; T.solium da bu sayı 7-13 tür. Halkaların yumurtlama delikleri olmadığından yumurtasına dışkıda genellikle rastlanmaz. Dışkıda yumurtalar görülse bile bunların hangi Taenia yumurtası olduğuna karar verilemez. Yumurtaları 30-40 µm çapında, ovalimsi, cidarı enine çizgili, ortadaki embriyosu ise üç çift çengellidir. Dışkının nativ-lugol, flotasyon yöntemleri ile ve selofanlı lam gibi klasik yöntemlerle yumurtalar kolayca tanınır. Ayrıca tedavi ile skoleks düşerse onun da incelenmesiyle ayırıcı tanı konulabilir. T.solium skoleksinde bulunan rostellumdaki çengel T.saginata’da yoktur. Dışkıdaki parazit antijenlerinin ELISA yöntemi ile serolojik olarak erken dönemde saptanması ile de parazitin çevreyi infekte etmesi engellenebilmektedir (Mandell ve ark., 2000).
Halk eğitilerek bulaşma şekillerini öğretmek,çiğ etlerle el temasının engellenmesi, iyi pişmemiş veya çiğ köfte gibi et yeme geleneklerini kaldırmak, dışkı ile çevrenin kirlenmesini engellemek korunma için alınması gereken önlemlerdir,. Ayrıca T. saginata’yı taşıyan insanlar bulunduğu bölgedeki sığırlar için bir cysticercosis bovis kaynağı olabildiğinden hemen tedavi edilmelidir (Kuman ve Altıntaş., 1996).
