Çocuklarda
Tıkayıcı Uyku Apnesinin Tanı ve Tedavisi
TUA uyku sırasında üst solunum yolunun kısmen ya da
tamamen tıkanması sonucunda gelişen; yineleyici apne ya da hipopne atakları şeklinde
kendini gösteren; oluşan hipoksi, hiperkapni ve soluyabilmek için fazladan çaba
göstermeye bağlı olarak solumanın normale dönmesini sağlayan uykuda bölünmeler;
uykunun REM döneminin ve NREM uykunun 3. ve 4. evrelerinin kaybı ve gündüz
bunlardan kaynaklanan aşırı uykululukla seyreden bir bozukluktur. Gece uykuda tıkanmaya
bağlı apne ve hipopnelere gündüz uykululuk gibi belirtilerin eşlik etmesi tanı ölçütüdür.
PSG çocuklarda TUA’nın tanısında altın standarttır. PSG uyku yapısını
ve solunumun parametrelerini kapsamlı bir biçimde değerlendirme olanağı sağlar.
Polisomnografi uykuda solunum bozukluğunun varlığını ve şiddetini objektif
olarak gösterir. Solunum eforunu, kalp hızını, elektroensefalografi, elektrookülografi
parametrelerini kaydeder. Tıkayıcı apnelerin (solunum eforu devam ederken hava
akımının 1 veya daha fazla solunum siklusu boyunca kesilmesi) ve hipopnelerin
(hava akımında 1 veya daha fazla solunum siklusu boyunca %50 veya daha fazla
azalma) sayısı saptanır. Çocuğun uykunun kalitesi gibi uykunun davranışsal yönleri
de değerlendirilebilir. PSG uykuda solunum bozukluğu için doğru bir gösterge
olmasına rağmen pahalıdır, zaman alır ve her merkezde yoktur.
Toplam apne ve hipopne sayılarının toplam uyku süresine
bölünmesiyle elde edilen apne-hipopne indeksi (AHI), respiratuar rahatsızlık
indeksi olarak da bilinmekte olup tanı için önemli bir parametredir. AHI<1 1="" 5="" ahi="" d5="" derece="" edilmektedir.="" hafif="" kabul="" normal="" olarak="" orta="" usb="">10 ise ciddi derece USB olarak sınıflandırılmaktadır.
Çocuklarda TUA genellikle büyümüş tonsiller,
adenoidler ve daha az sıklıkla obeziteden kaynaklanmaktadır. Tedavinin
temellerini büyümüş ve obstruksiyona neden olan tonsillerin ve adenoidlerin çıkarılması
oluşturmaktadır.65 Topikal nazal steroidlerin enflamasyonu azaltarak
tıkayıcı semptomları düzelttiği gösterilmiştir. Bu nedenle kısa süreli ve hafif
semptomları olan çocuklarda başlangıçta medikal tedavi denenebilir.
