Bel Ağrısı, Sırt Ağrısının Nedenleri, Siyatik Ağrıları Nedenleri
Bel ağrısına neden olan faktörler nelerdir? Bunlar çoktur, ancak aşağıda anlatılanlar en yaygın olanlarıdır.
Yorgunluk ve şişmanlık: Özellikle yüksek topuklu ayakkabılarla uzun süre ayakta durmak, bel ve sırt yorgunluğuna neden olabilir. Şişmanlık bu ağrıları daha da artırır; 18 kilo veya daha fazlasını taşımak her tür bel ağrısına neden olabilir. Oysa birçok insanın 5 kilogramdan 23 kilograma kadar vücudunda fazladan yağ taşıdığı görülür. Doktora, "21'inci yaş günümü kutlarken sadece 57 kiloydum, şimdi 89 kiloyum, her çocuk doğurduğumda 5 kg. alıyorum" diyen insanın omurgası, aslında 21'inci yaş gününü kutlarken sahip olduğu omurganın tamamen aynıdır. Ama şimdi etrafını gereksiz ve fazladan bir ağırlık sarmışlatır. Destek aynı, ama desteklenen dokular hatırı sayılır ölçüde artmıştır.
Ayrıca, sağlığı yerinde olmayan kişiler, sağlıklı ve kuvvetli kişilere oranla daha çabuk yorulurlar. Anemi (kansızlık),diğer ağrılar, üzüntü, depresyon, kronik enfeksiyonlar, varisli damarlar ve hatta basur keyif bozucu ve genel sağlığımızı azaltıcı faktörler olup, vücudun yorgun düşmesine ve bel ağrılarının başlamasına neden olabilirler. Yorgunluktan bitkin kadın veya erkeğin, ağrıya ve acıya karşı koymaya daha az gücü vardır ve çabucak dayanıklılığını kaybeder. Üzüntü ve mutsuzluk yükü altındaki insanların da problemi aynıdır. Bu faktörlerin sonuncusu için aşağıya bakın.
Depresyon: Keder acıyı ve ağrıyı artırabilir ama depresyon kendiliğinden kronik bel ağrısı ile ilişkilidir ve sebebi bile olabilir. Depresyon keyif bozucudur. Aşırı yorgunluğa neden olur, onu artırır ve hatta ağrı kesici ilaçların etkisini bile azaltır. Hepimiz sık sık ufak ağrı ve acılar çekeriz. Küçük nahoş duygular, çıkış noktasında zaten yok edilir ve hissedilmez, özellikle akıl meşgul ve rahatsa. Ama depresyon durumunda, üzüntü, endişe, hoşnutsuzluk ve mutsuzluk gibi duygular ortaya çıkar ve kuvvet kazanır. Yani ufak tefek tatsızlıklar ağrılara dönüşür.
Bu durum özellikle bel ağrıları için doğrudur. Bir psikiyatri kliniğine tedavi için devam eden depresyon-lu hastalar üzerine yapılan bir Amerikan araştırmasında, hastaların yaklaşık yarısı, başlangıçta romatizmadan şikâyet etmişlerdir. Bu şikâyetler aslında geçirdikleri depresyondan ileri geliyor, hatta onun bir parçasıydı ve çoğu da bel ağrısı türündendi. Her kronik şikâyette, ağrı veya sancı, her tür faktörlerin bir karışımıdır. Ağrının ne anlama gelebileceği, ne kadar süreceği, ne kadar süre sizi işinizden alıkoyacağı v.s. hakkındaki gerçek korku, halsizlik, uykusuzluk, üzüntü, korku ve bel ağrıları istisna teşkil etmezler. Aslında bel ağrıları, hayatta çok sık rastlanan ve içeriği çok değişik şeyler ihtiva eden karışık ağrılara güzel bir örnek teşkil ederler.
Omurgadaki eklem, bağ ve kemik üzerine meydana gelen yaralar ve zorlamalar: Bunlar birkaç saatte ve günde geçen ağrılara neden olurlar, ancak bazen bu ağrılar uzun sürebilir. "Spinal osteoarthritis" (omurgadaki dejeneratif değişiklikler) denen hastalık, günlük hayatın getirdiği ufak zedelenmelerden ve yaşlılık nedeniyle artış gösterir. Disk kaymaları, kırıklar ve çıkıklar gibi birçok zedelenmeler, bu artışa önemli ölçüde yardımcı olurlar. Büyük zedelenmeler büyük olasılıkla kronik ve uzun süreli bel ağrılarına neden olurlar, ama her zaman değil, bazen önemsenmeyen ufak zedelenmeler her şeyin başlangıcı kabul edilmelidir.
Hastalıklar: Bel ağrılarının başka birçok nedeni vardır. Günümüzde, eskiye göre bunların daha az oluşu sevindirici bir durumdur. Örneğin "tüberküloz" (verem) ve diğer belkemiği enfeksiyonları. "Spondilit ankilozu" gibi bazı arterit (eklem iltihabı)ler, omurga, boyun ve bazen de kalçanın acıyarak sertleşmesine neden olurlar. Bu bozukluk genellikle hasta çoğu kez erkek, 18-20 yaşlarındayken başlar. Ancak bu, bel ağrısının çok yaygın nedenlerinden biri değildir. Paget hastalığı, genellikle omurga, kafatası ve bacak kemiklerinin bazı yerlerde kalınlaştığı, bazı yerlerde inceldiği bir başka bozukluktur. Etkilenmiş kemiğin röntgeninde, bozuk düzenin karakteristik değişiklikleri görülür. Paget hastalığı genellikle ağrıya neden olmaz ve tedavi edilmeden kendi halinde bırakılabilir. Ancak bazı vakalarda, kemikteki ufak ezik ve çatlaklar yüzünden sancı nöbetleri olabilir. "Osteoporoz" yani omurgadaki kemik dokularının incelmesi, daha ziyade menopozdan sonra kadınlarda ve yaşlılarda görülür. Bazı insanlarda hiç ağrı yapmaz, bazılarında ise haftalarca sürebilecek korkunç ağrılara neden olur. Nedeni omurgadaki ezik ve kırık kemiklerdir. Bu hastalıkta kemikler basık bir çiviyi andırır. Tedavi edilince ağrı yok olur.
Uzun süreli hareketsizlik: Uzun süreli hareketsizlik özellikle eğer omurga daha önce zedelenmişse ve özellikle omurga uzun süre doğal olmayan veya zorlanmış bir pozisyonda tutulmuşsa bel ağrılarına neden olabilir. Bu duruma örnekler şunlardır: Anormal ve kasılmış bir pozisyonda uzun süreli araba yolculukları, yine uzun süre sere serpe uygun olmayan sandalyelerde oturmalar (bel ağrılarından çok çekmiş İngiliz şairi Alexander Pope bu durumu, "Çok rahat bir sandalyenin işkence aletinde gerilmiş" sözleriyle anlatır. Sürekli gergin veya hantal pozisyonlar (televizyon seyircilerinin ve briç oynayanların bel ağrıları).
Birkaç yıl önce, sıcak ve nemli bir günde, Avustralya'nın Brislane kentinde, bel ağrıları üzerine bir konferans vermeye hazırlanırken, bütün slaytları yere düşürdüm. Bir gün sonraki konferans için çömelip onları toplamam, ayırmam ve uygun sıraya koymam iki saatimi aldı, ama hemen sonra başlayan bel ağrım 10 gün sürdü. Ertesi günü dinleyicilerin güç bela hareket edebilen bir adamın nasıl cesaret edip de kendilerine bel ağrıları üzerine konferans verdiğini merak etmiş olmaları gerekir. Başka bir vesileyle, bir hafta sonu tatili için yanında kaldığım erkek kardeşim, pazar sabahı keyfimce yatakta yatıp dinlenmemi ve pazar gazetelerini okumamı söyledi. "Değişiklik olsun diye kalkma, yat. İyi gelir" dedi. Yatakta 2 saat beş yastığa dayanarak gazeteleri hantal hantal karıştırmam sonucu meydana gelen bel ağrısı, beni öbür haftanın sonuna dek yatakta bıraktı. Bel kemiğini anormal ve eğik bir durumda tutan yumuşak ve çökük bir yatak, daha önce var olan bir ağrının şiddetlenmesine veya yeni bir ağrının başlamasına belki neden olabilecek en sık rastlanan sebeplerden biridir. Birkaç kez tatil için evden uzakken, böyle çökük otel yatağından kalkıp yerde uyuduğum olmuştur. Hiç olmazsa yer sağlam ve düzdü, son derece de rahat.
