Havayolu Açılması ve Ventilasyon
Havayolunun sağlanmasında, endo-trakeal entübasyon altın standart olarak geçerliliğini korumaktadır. Ancak hastane dışı kardiyopulmoner arrest durumlarında, trakeal entübasyon için gerekli donanım ve eğitimli ekip olmadığı taktirde, alternatif olarak laringeal maske, el ventilatörü (maske-valv-balon) kullanılmalıdır. Çocuklarda ve infant-larda endotrakeal tüpün yerinin doğrulanması için mümkünse tidal sonu karbondioksit (ETC02) ölçümü yapılması en güvenilir yöntem olarak kabul görmektedir.
Oksijen ve mekanik ventilasyon
Oksijen nazal kanül, yüz maskesi veya geri solumasız maskeler aracılığı ile verilebilir. Verilen 02'in konsantrasyonu, oksijen alınım hızına ve hastanın dakika ventilasyonuna bağlı olarak değişir.
Maske
Spontan solunumu yeterli bir hastaya, basit yüz maskeleri ile %30-50 arasında değişen oranda 02 verilir. Daha yüksek konsantrasyon istenirse, geri solumasız maske kullanılarak 5 lt/dk akım hızında 02 verilmelidir.
Nazal Kanül ve ventilasyon modları
Spontan solunumu olan çocuklarda kullanılabilir. İnfantlarda 2 lt/dk akım hızı ile inspire edilen 02 konsantrasyonu %50'nin üzerine çıkabilir. 4 lt/dk'nın üzerinde akım hızlarında nazal mukozada kuruma olacağından tolerans azalır. Nazal kanül, yüz maskelerine göre daha iyi tolere edilmektedir.
Orofaringeal ve Nazofaringeal Havayolu
Bilinci kapalı infant ve çocuklarda havayolu açma manevrası yeterli havayolu açıklığı sağlamıyorsa, orofaringeal veya nazofaringeal havayolu kullanılır.
İnternal Kardiyak
Kompresyon ve ventilasyon tüpü
Erişkinlerde ve hayvan deneylerinde, internal kardiyak kompresyon (açık kalp masajı)'nm daha iyi miyokardiyal, serebral kan akımı ve kalp debisi sağladığı kabul edilmektedir. Ancak, infant ve çocuklarda toraks duvarı ileri derecede esnek olduğu için kapalı kalp masajına göre daha iyi bir kalp debisi elde edilememiştir. Bu nedenle çocuklarda rutin olarak açık kalp masajı önerilmemektedir.
Sıvı ve İlaç Tedavisi
Sıvı tedavisi erişkinlerdeki ile aynıdır.
Adrenalin
Pediyatrik kardiyak arrestte adrenalin, 0,01 mg/kg (0.1 ml/kg, 1:10 000 so-lüsyondan) dozda iv veya io yoldan verilebilir. Endotrakeal olarak 0.1 mg/kg dozda kullanılmalıdır. Dirençli bradi-kardide, 0.1-0.2 mg/kg/dk dozunda in-füze edilebilir. Yüksek doz adrenalin (rutin dozun 10-20 katı, 0.1-0.2 mg/kg)'in hayvan deneylerinde miyo-kard ve serebral kan akımını iyileştirdiğine dair sonuçlar elde edilmiştir. Ayrıca yüksek dozda adrenalin kullanılması sonucu spontan dolaşımın döndüğüne dair bazı olgu bildirimleri olması nedeniyle, kardiyak arrestin dolaşım kollap-sına sekonder olduğu pediyatrik hastalarda, ikinci ve bunu izleyen uygulamalarda zararlı bir durum yoksa 0.1-0.2 m g/kg dozunda uygulanabilir.
Vazopressin hormonu
Endojen bir hormon olan vazopressin, spesifik V, reseptörleri aracılığı ile vazokonstriksiyon sağlar, kalp ve beyin kan akımını arttırır. Erişkinlerde şoka refrakter ventriküler fibrilasyonda alternatif bir vazokonstriktör ilaç olmasına karşın, çocuklarda kullanılması için henüz yeterli veri elde edilememiştir.
Pediyatrik İleri Yaşam Desteği
Erişkinlerden farklı olarak, infant ve çocuklarda kardiyopulmoner arrestin ani olarak gelişmesi nadir rastlanan bir durumdur. Ayrıca arrestin, primer olarak kardiyak bir nedene bağlı olması olasılığı da çok düşüktür.
Pediyatrik yaş grubunda kardiyak arrest nedenleri heterojendir. Hastane dışında;
Travma
Sepsis
Boğulma
Ani infant ölüm sendromu
Zehirlenme
Yabancı cisim aspirasyonu
Astım
Pnömoni Hastanede;
Sepsis
Solunum yetmezliği
İlaç toksisitesi
Metabolik bozukluklar
Aritmi en sık kardiyak arrest nedenleri arasında sayılmaktadır.
Pediyatrik ileri yaşam desteği, kardiyopulmoner arrestten önce, arrest sırasında ve sonrasını içeren dönemde solunum ve dolaşım fonksiyonlarının belirlenmesi ve desteklenmesini içeren girişimleri kapsar. Pediyatrik ileri yaşam desteğinin komponentleri aşağıdaki sıraya göre gerçekleştirilmelidir:
Temel yaşam desteği algoritmi uygulanmalıdır.
Güvenli bir havayolu sağlanmalı ve entübasyon gerçekleştirilmelidir.
Ventilasyon sağlanmalıdır.
Damar yolu açılmalıdır.
Monitorizasyon ve aritminin tanınması için çaba sarfedilmeli ve periarrest durumunda olan hastaların tedavisi sağlanmalıdır.
İlaç tedavisi yapılmalıdır.
Kardiyopulmoner arrestin geri döndürülebilir nedenleri düzeltilmelidir.
Pediyatrik Temel Yaşam Desteği
Pediyatrik Temel Yaşam Desteği, ileri yaşam desteği sağlanıncaya kadar yardımcı herhangi bir araç-gereç kul-lanmaksızın yapılması gereken CPR işlemini tanımlamaktadır.
Kurtarıcı ve Kazazedenin Güvenliğinin Sağlanması
Hastane dışı ortamda CPR uygulanması gerektiğinde, öncelikle kurtarıcı kendisinin ve kazazedenin güvenliğini sağlamak zorundadır. Eğer resüsitasyo-nun yangın veya elektrik kaçağına ya-kın bir yerde ya da suda uygulanması gerekiyor ise, kazazede güvenilir bir yere alınmalıdır. Travma olgularında gü venlik çok önemli olmadığı sürece, ka zazede bulunduğu yerden hareket etti rilmemelidir.
Bilinç Durumunun Saptanması
Çocuklarda bilinç durumu, erişkin lerde olduğu gibi değerlendirilmelidir İnfantların bilinci açık olsa bile sözlü iletişime giremeyecekleri, dolayısı ile bu yaş grubunda aktivite ve görünümlerine bakılarak bilincin açık olup olmadığının değerlendirilmesi gerektiği unutulmamalıdır.
Havayolu
1. Kazazedenin pozisyonu
Eğer çocuk yanıt vermiyorsa, vücut bir bütün olarak sırt üstü yatar pozisyona getirilmeli ve sert bir zemin üzerine yatırılmalıdır. Kazazede infant ise ve travma yok ise, kurtarıcının ön kolu üzerine yerleştirilebilir. Bu pozisyonda CPR'ın diğer basamakları uygulanırken telefona ulaşarak yardım çağırmak mümkün olabilir.
1-8 Yaş Çocuklarda Toraks Kompresyonu
1. Bir elin topuğu sternumun alt yarısı üzerine yerleştirilir.
2. Kompresyon derinliği toraks derinliğinin 1/3'ü olmalıdır (2-4 cm).
3. Kompresyon hızı dakikada 100 olmalıdır.
4. Tek veya iki kurtarıcı da olsa kompresyon: ventilasyon oranı 5:1 olarak uygulanmalıdır.
İnfant ve çocuklarda toraks komp-resyonları için geliştirilmiş bazı gereçlerin kullanılması önerilmemektedir.
Havayolu Obstrüksiyonu
İnfantlarda ve yenidoğanlarda üst abdominal organların yaralanma riski yüksek olduğundan, yabancı cismin çıkarılmasında "Heimlich" manevrası uygulaması önerilmemektedir. 1-8 yaş arası çocuklarda ise bu yöntem kullanılabilir. İnfantlarda yabancı cisim çıkarılıncaya kadar 5 kez sırta vurma ve 5 kez torakal bası ard arda uygulanmalıdır.
