Bilek Askısı
Endikasyonlar
1. Klavikula kırıkları
2. Humerus boynu, gövdesi ya da suprakondiler kırığı
3. Omuz ya da dirsek çıkıklarında redüksiyon sonrası
4. Dirsek enfeksiyonu; olekranon bursiti
5. Dirseğin üstüne kadar uygulanan alçı sargıda destek amacıyla
Malzemeler
a) Değişik tiplerde bilek askıları
b) 2.5 cm genişliğinde elastik flaster
c) Aksilla pedi
d) Makas
e) Talk pudrası
f) Havlu
g) Sabun, su
Yöntem ve hemşirelik tanıları
1. Hasta soyunur, takılar çıkartılır.
2. Koltuk altı yıkanır, kurulanır ve pudralanır.
3. Yaralı kola, dirsek 90° ya da daha geniş açıda olacak şekilde pozisyon verilir.
4. Elin hareketini engellemek için bileğe küçük bir deri parçası sarılır. Eğer bilek askısı giysi üzerine takılmışsa elin çıkarılabilmesi için daha gevşek bağlanır.
5. Boyuna geniş bir deri bant sarılarak irritasyon engellenir.
6. Bandajın iki ucu gevşek olarak bağlanır.
7. Uçlar kesilir.
8. Elastik flaster ile tespit edilir.
9. Sürtünmeyi önlemek için kol ile gövde arasına ped konur.
10. Çocuklar için bilekten boyuna kadar flasterle tespit edilmelidir. Bu şekilde boyunluğun baş üzerinden çıkması engellenir.
11. Radiyal nabız, renk ve parmakların duyusu kontrol edilir.
Hastaya uyarı ve öneriler
Doktor önerisine göre kolun sağlam eklemlerine hareket yaptırılır.
Kolda renk değişimi veya uyuşukluk olursa hastaneye geri gelinir.
Tahrişi engellemek için boyun ve bilek pudralanmalıdır. Bilek askısı gece gündüz devamlı kullanılmalıdır (doktor aksini söylemedikçe).
Eski bir T-shirt veya yelek uygun bir şekilde omuzdan geçirilerek kolun göğüse sürtünmesi önlenebilir.
Geniş Kol Askısı (Üçgen)
Endikasyonlar
1. Klaviküla, humerus, dirsek, önkol, bilek ve metakarp kırıkları
2. Omuz, dirsek, parmak çıkıklarında redüksiyon sonrası
3. El ya da önkolun enfekte yaralan
4. Bilek üstü alçı sargılan veya kol yaralanmalannda destek amacıyla
Malzemeler
a) Askı
b) Çengelli iğne (yetişkin için)
c) 2.5 cm. genişliğinde elastik flaster (çocuk için)
d) Makas
Yöntem
1. Askı elbisenin altına uygulanacaksa hasta soyunur, takılar çıkartılır.
2. El bileği uygun açıda tutularak, hastaya rahat edebileceği bir pozisyon verilir.
3. Askının uzun, düz tarafı sternumla aynı çizgide tutulur ve üst ucu yaralanan kolun altından geçirilir. Üst uç karşı taraf omuza doğru uzatılır.
4. Askının alt ucu yaralı kolun omuzuna getirilir. Boyun arkasında iki uç bağlanır.
5. Askı çengelli iğne( ya da elastik flaster) ile tespit edilir.
Hastaya uyarı ve öneriler
Doktor direktifine göre sağlam eklemlere egzersiz yaptınlır.
Askının gece kullanılıp kullanılmayacağına doktor karar verir; eğer gece kullanılmayacaksa hastanın bir
yakınına askının bağlama şekli öğretilir.Askı doktorun önerdiği sürece kullanılmalıdır.
Yürüme Gereçleri
BASTON
Hasta ayakta, kollar yanda dururken el bileği yer seviyesi ölçülür; bu baston ölçüsüdür.
Bastonun altı lastik ile kaplanmalıdır.
Baston kuru zeminlerde ve düz ayakkabı ile kullanılmalıdır. Baston incinmiş ayağın diğer tarafındaki el ile hemen önde ve yanda tutulur. Baston önce biraz ilerletilir, sonra incinmiş bacakla küçük ve ardından da sağlam tarafla büyük adım atılır.
Dönüşlerde küçük adım atılır.
Merdiven çıkarken baston yaralı bacağın olduğu tarafa alınır. İlk basamak sağlam bacakla çıkılır, sonra baston ve yaralı bacak aynı basamağa çıkartılır.
Merdiven inerken baston yaralı bacağın olduğu tarafta tutulur. ilk basamak baston ve yaralı bacakla (*) inilir sonra sağlam taraf aynı basamağa getirilir.
(*) Yukarı çıkarken önce sağlam taraf, aşağı inerken önce hasta taraf adımı atılır.
KOLTUK DEĞNEĞİ
Hasta ayakta dururken aksilla-yer mesafesi ölçülür. Koltuk değnekleri bu uzunluktan 5 cm kısa olmalıdır.
Koltuk değneklerinin altı lastikle kaplanmalı, vidalar iyice sıkılmış olmalıdır.
Koltuk değnekleri kuru zeminde ve düz ayakkabılar ile kullanılmalıdır.
Hasta ağırlığını aksillaya değil ellerine vermeli, dirsek hafif fleksiyonda tutulmalıdır. Koltuk değneği koltuk altında desteklenirken ellerle iyice kavranır, kol vücuda yapıştırılarak koltuk değneklerinin sağlamlaştırılması sağlanır. Ağırlık bir ayağa verilir, koltuk değnekleri 30 cm ileri kaydırılarak vücut o noktaya getirilir.
Merdiven inme ve çıkmalarda kalça kullanılır. Otururken hasta koltuk değneklerini aksilladan alır, bir eli ile tutar, diğer eli ile sandalyeye destek olup oturur.
YÜRÜTEÇ
Hasta ayakta, kollar yanda iken bilek-zemin mesafesi ölçülür ve bu mesafeye uygun yürüteç seçilir.
Yürütecin ayaklan lastik ile kaplanmalıdır.
Yürütecin 4 ayağı da zeminde olmalı, kullanırken düz ayakkabı giyilmelidir. Hasta elleri ile yürüteci tutar ve arkasında durur.
Vücut ağırlığının bir bölümü verilerek, hafifçe öne kaydırılır; yaralı bacağın yanma getirilir. Daha sonra sağlam taraf yaralı bacağın yanma getirilir. Kollar vücut ağırlığını taşımaktadır. Hasta çok büyük adım atmamak, yürütecin dengesi bozulmamalıdır.
Vücut ağırlığı yüklenmek istenmediğinde, yürüteç yavaşça öne kaydırılır ve hasta ileri doğru zıplar. Zıplama (atlama) mesafesi yürüteçten fazla olmamalıdır.
Dönüşlerde küçük adım atılmalıdır. Yürüteç, hareket ettirilir. Önce yaralı, sonra sağlam bacak öne atılmalıdır.
Merdiven inip çıkma kalça üzerinde olmalıdır.
Çinko Oksit ve İktiyollü Bandaj
Endikasyonlar
1. İnce ve hassas derinin laserasyonları
2. Varis egzemalan ve bacak ülserleri
Malzemeler
a) Çinko oksit ve iktiyollü bandaj
b) 10 cm genişliğinde pamuklu bandaj
c) 2.5 cm genişliğinde elastik flaster
d) Gaz bezi
e) Makas
Yöntem ve hemşirelik girişimleri
1. Önce yara temizliği yapılır.
2. Çinko ve iktiyollü bandaj direkt olarak yara üzerine uygulanır, spiral şekilde devamlı olarak sarılır, her dönüşte önceki sargının 2/3'ü kapatılır. Ekstremitelerde gerekli yerlerde pli yapılır.
3. Alt ekstremite uygulamalarında ayağa düzgün açıda pozisyon verilir ve bandaj parmakların üzerinden dizin altına kadar uygulanır.
4. Eğer yarada aşın bir akıntı varsa çinko oksit ve iktiyollü bandaj üzerine gaz bezi uygulanabilir.
5. En üste pamuklu bandaj sarılır ve flasterle tespit edilir.
Hastaya uyarı ve öneriler
Bandaj kuru tutulur.
Ekstremite olabildiğince yüksekte tutulur.
Birlikte Sargı
Endikasyonlar
1. Parmakların kırık, zedelenme ve burkulmaları
2. Parmak çıkıklarında redüksiyon sonrası
Malzemeler
a) 1.5 cm genişliğinde pamuk tübüler bandaj
b) 2.5 cm genişliğinde elastik flaster
c) Makas
Yöntem ve hemşirelik girişimleri
1. Hasta rahat bir şekilde oturtulur, etkilenen parmaklar açılır, işaret parmağı serbest bırakılır. Böylece hasta elini daha rahat kullanır.
2. Her biri 12 cm uzunlukta 2 parça tübüler bandaj kesilir.
3. îki parmak bandaj ile sarılır, iritasyonu önlemek için kenarlar kesilir.
4. Elastik flasterden iki parça kesilir. Her iki parmak birlikte olacak şekilde parmağın alt ve üst kısımlarına sarılır.
5. Dolaşımın engellenmemesi için sargı sıkı olmamalıdır.
Hastaya uyarı ve öneriler
Sargı kuru tutulur.
Sargının izin verdiği ölçüde parmaklara egzersiz yaptırılır.
Sargı çıkartılması söyleninceye kadar kalmalıdır.
Krepe Bandaj (Dirsekte)
Endikasyonlar
1. Zedelenme ve burkulmalarda destek olarak
2. Alçı sargının çıkartılması sonrası
3. Ödemi azaltmak, kanamayı önlemek için basınç uygulamak amacıyla
Malzemeler
a) 10 cm genişliğinde krepe bandaj
b) 2.5 cm genişliğinde elastik flaster
c) Makas
Yöntem ve hemşirelik tanıları
1. Hastaya rahat bir pozisyon verilir, etkilenen kol açılır.
2. Dirsek hafif fleksiyonda iken bandaj, dirseğin bir kanş aşağısından başlayarak spiral şekilde sanlır ve dirseğin bir karış üstünde sonlamr.
3. Elastik flaster ile tespit edilir.
Hastaya uyarı ve öneriler
Bandaj kuru tutulur.
Hasta, yıkanmak isterse bandaj çıkartılır, sonra
yeniden uygulanır.
Bandaj önerildiği sürece kullanılır.
Kol, doktorun önerdiği şekilde yüksekte tutulur
ve/veya egzersiz yapılır.
Krepe Bandaj (el bileğinde)
Endikasyonlar
1. Zedelenme ve burkulmalarda destek amacıyla
2. Alçı sargının çıkartılması sonrası
3. Ödemi azaltmak veya kanamayı önlemek için basınç uygulamak amacıyla
Malzemeler
a) 7.5 cm genişliğinde krepe bandaj h) 2.5 cm genişliğinde elastik flaster c) Makas
Yöntem
1. Hastaya kolu dışarda kalacak şekilde rahat bir pozisyon verilir, el nötral pozisyonda tutulur.
2. Bandaj bileği tespit edecek şekilde sarılır.
3. Bandaj sekizli sargı şeklinde en az iki kere dolanmalıdır.
4. Bandaj dirseğin 3 cm altına kadar sarılmaya devam edilir.
5. Elastik flaster ile tespit edilir.
6. Egzersiz yapılabilmesi için parmaklar serbest bırakılır.
Hastaya uyarı ve öneriler
Bandaj kuru tutulur.
Hasta, yıkanmak isterse bandaj çıkartılır ve sonra
yeniden uygulanır.
Bandaj önerildiği sürece kullanılır.
Kol, doktorun önerdiği şekilde yüksekte tutulur
ve/veya egzersiz yapılır.
Krepe Bandaj (dizde)
Endikasyonlar ve hemşirelik bakımı
1. Zedelenme ve burkulmalarda destek amacıyla
2. Alçı sargının çıkartılması sonrası
3. Ödemi azaltmak, kanamayı durdurmak için basınç uygulamak amacıyla
Malzemeler
a) 15 cm genişliğinde 2 adet krepe bandaj
b) 2.5 cm genişliğinde elastik flaster
c) Makas
Yöntem
1. Hastaya rahat bir pozisyon verilir, etkilenen bacak açılır.
2. Bandaj dizin bir karış aşağısından spiral şekilde sarılmaya başlanır, dizin bir karış üstüne kadar devam edilir.
3. İkinci bandaj ters yönde sarılır.
4. Elastik flaster ile tespit edilir.
Hastaya uyarı ve öneriler
Bandaj kuru tutulur.
Hasta yıkanmak isterse bandaj çıkartılır ve sonra
yeniden uygulanır.
Bandaj önerildiği sürece kullanılır.
Bacak, doktorun önerdiği şekilde yüksekte tutulur
ve/veya egzersiz yapılır.
Krepe Bandaj (ayak bileğinde)
Endikasyonlar
1. Zedelenme ve burkulmalarda destek amacıyla
2. Alçı sargının çıkartılması sonrası
3. Ödemi azaltmak, kanamayı önlemek için basınç uygulamak amacıyla
Malzemeler
a) 10 cm genişliğinde 2 adet krepe bandaj
b) 2.5 cm genişliğinde elastik flaster
c) Makas
Yöntem
1. Hastaya rahat bir pozisyon verilir, etkilenen bacak açılır.
2. Ayak ve bacak nötral pozisyonda tutulur.
3. Bandaj ayak etrafına sarılır, parmakların altından sabitlenir.
4.Ayak bileğine kadar spiral şekilde sarılır.
5. Ayak bileği etrafında 2 ya da 3 kez sekizli sargı yapılır
6. Bacak dizin 3 cm aşağısına kadar spiral bir şekilde sarılır, bandaj her seferinde bir öncekinin 2/3'sini kapsayacak şekilde uygulanır.
7. Ayak parmaklan serbest bırakılır.
8. Bandaj elastik flaster ile tespit edilir.
Hastaya uyarı ve öneriler
Bandaj kuru tutulur.
Hasta yıkanmak isterse bandaj çıkartılır ve sonra
yeniden uygulanır.
Bandaj önerildiği sürece kullanılır.
Bacak, doktorun önerdiği şekilde yüksekte tutulur
ve/veya egzersiz yapılır.
Yün ve Krepe Bandaj (dizde)
Endikasyonlar
1. Diz yaralanmaları
2. Dizin zedelenmesi
3. Diz aspirasyonları sonrası
Malzemeler
a) 35 cm genişliğinde yün rulo
b) 15 cm genişliğinde krepe bandaj
c) 2.5 cm genişliğinde elastik flaster
d) Makas
Yöntem
1.
Hastaya, etkilenen dizini 10° fleksiyonda tutarak
rahat bir pozisyon verilir.
Yün rulo dizin bir karış altından bir karış üstüne
kadar sarılır.
Krepe bandaj yün üzerine spiral şekilde sarılır.
Elastik flaster bant ile tespit edilir.
Hastaya uyarı ve öneriler
Bandaj kuru tutulur
Bandajlı ayaktaki bilek ve kuadriseps kaslarına
bandajla aşağıdaki egzersizler yapılır; ayak nötral
pozisyonda tutulur, uyluk kası kasılır, bacak bu
pozisyonda 5 saniye tutulur ve yavaşça bırakılır,
bilek saat yönünde ve ters yönde hareket ettirilir.
Gün boyunca bu egzersizler saatte 5 dakika olarak
tekrarlanır.
Otururken veya uzanıldığında bacak yükseltilir.
Doktor önerisine göre yürüme gereçleri kullanılır.
Yün ve Krepe Bandaj (ayak bileğinde)
Endikasyonlar
1. Bilek yaralanmaları
2. Bilekte ödem
Malzemeler
a) 35 cm genişliğinde yün rulo
b) 10 cm genişliğinde 2 adet krepe bandaj
c) 2.5 cm genişliğinde elastik flaster
d) Makas
Yöntem ve hemşirelik tanıları
Bu işlem için iki hemşire gereklidir
1. Hastaya rahat bir pozisyon verilir, dizden aşağısı açılır, bir hemşire ayağı nötral pozisyonda tutarken bacağa da destek olur.
2. Bandaj parmaklar dışarda kalacak şekilde dizin altına kadar sarılır.
3. Üstüne krepe bandaj spiral şekilde uygulanır.
4. Elastik flaster ile tespit edilir.
Hastaya uyarı ve öneriler
Bandaj kuru tutulur.
Diz ve parmaklar hareket ettirilir.
Doktor önerisine göre bacak olabildiğince yüksekte tutulur.
Doktor önerisine göre yürüme gereçleri kullanılır.
Elastik Tübüler Kolluk (dirsekte)
Endikasyonlar ve hemşirelik tanıları
1. Eklem zedelenmeleri ve burkulmaları
2. Yumuşak doku yaralanmaları
3. Eklem ve bursa aspirasyonu sonrası
4. Alçı sargının çıkartılması sonrası
Malzemeler
a) 8.5 cm genişliğinde elastik tübüler kolluk
b) Makas
Yöntem
1. Hastaya rahat bir pozisyon verilir, etkilenen kol açılır.
2. 30 cm uzunluğunda elastik tübüler kolluk kesilir
3. Kolluk dirseğin bir karış aşağısından, bir karış yukarısına kadar kola geçirilir.
4. Kolluğun kenarlan içe kıvrılır.
5. Dolaşımın yeterli olup olmadığı, radiyal nabızla kontrol edilir.
Hastaya uyarı ve öneriler
Kolluk kuru tutulur.
Kol yıkanmak istendiğinde sargı çıkartılır, sonra
yeniden takılır.
Kolluk ayrıca yıkanabilir.
Kolluk gece çıkartılabilir.
Kolluk, gerektiği sürece kullanılır.
Kol, doktorun önerdiği şekilde yüksekte tutulur
ve/veya egzersiz yapılır.
Elastik Tübüler Kolluk (el bileğinde)
Endikasyonlar
1. Eklem zedelenmeleri ve burkulmaları
2. Yumuşak doku yaralanmaları
3. Gangliyon aspirasyonu sonrası
4. Alçı sargının çıkartılması sonrası
Malzemeler
a) 7 cm genişliğinde elastik tübüler kolluk
b) Makas
Yöntem
1. Hastaya rahat bir pozisyon verilir, etkilenen kol açılır.
2. Elastik tübüler kolluktan yaklaşık 35 cm uzunlukta bir parça kesilir.
3. Başparmak için yaklaşık 6 cm'lik küçük bir delik açılır.
4. Hazırlanan kolluk, baş ve diğer parmakları açıkta bırakarak kola geçirilir, dirsek ve parmak eklemleri serbest olmalıdır.
5. Dolaşımın yeterli olup olmadığı, elin rengi ve ısısıyla kontrol edilir.
Hastaya uyarı ve öneriler ile hemşirelik bakımı
Kolluk kuru tutulur.
Kol yıkanmak istenirse kolluk çıkartılır, sonra
yeniden takılır.
Kolluk ayrıca yıkanabilir.
Kolluk gece çıkartılabilir.
Kolluk, gerektiği sürece kullanılır.
Kol, doktorun önerdiği şekilde yüksekte tutulur
ve/veya egzersiz yapılır.
Elastik Tübüler Çorap (dizde)
Endikasyonlar
1. Eklem zedelenmeleri ve burkulmaları
2. Yumuşak doku yaralanmaları
3. Eklem veya bursanın aspirasyonu sonrası
4. Alçı sargı veya Robert Jones basmç bandajının çıkartılması sonrası
Malzemeler
a) 8.5 cm genişliğinde elastik tübüler çorap
b) Aplikatör
c) Makas
Yöntem
1. Hastaya rahat bir pozisyon verilir, etkilenen bacak açılır.
2. Elastik tübüler çoraptan yaklaşık 35 cm uzunluğunda bir parça kesilir.
3. Çorap aplikatör üzerine geçirilir.
4. Aplikatör bacağa takılır: dizin bir karış yukansında çorap yerleştirilmeye başlanır.
5. Aplikatör yavaş yavaş çekilirken çorabın uylukta yerleşmesi sağlanır.
6. Çorap dize yerleştirildikten sonra aplikatör yavaşça bir şekilde bacağa doğru çekilir.
7. Çorabın kenarları içe kıvrılır.
8. Dolaşımın yeterli olup olmadığı, ayağın rengi ve ısısıyla kontrol edilir.
Hastaya uyarı ve öneriler
Çorap kuru tutulur.
Bacak yıkanmak istendiğinde çorap çıkartılır, sonra
yeniden takılır.
Çorap ayrıca yıkanabilir.
Çorap gece çıkartılabilir.
Çorap önerildiği sürece kullanılır.
Bacak, doktorun önerdiği şekilde yüksekte tutulur
ve/veya egzersiz yapılır.
Gerekirse yürüme gereçleri kullanılabilir.
Elastik Tübüler Çorap (ayak bileğinde)
Endikasyonlar
1. Eklem zedelenmeleri ve burkulmaları
2. Yumuşak doku yaralanmaları
3. Alçı sargının çıkartılması soması
Malzemeler
a) 8.5 cm genişliğinde elastik tübüler çorap
b) Aplikatör
c) Makas
Yöntem
1. Hastaya rahat bir pozisyon verilir, etkilenen bacak açılır.
2. Elastik tübüler çoraptan yaklaşık 70 cm uzunluğunda bir parça kesilir.
3. Çorap aplikatör üzerine geçirilir.
4. Aplikatör ayaktan geçirilerek dizin 3 cm yukarısına yerleştirilir.
5. Çorap aplikatörden çıkartılarak yavaş yavaş bacağa yerleştirilir.
6. Bacak, bilek ve ayağa elastik çorap geçirildikten sonra aplikatör yavaşça çıkartılır.
7. Çorabın kenarları içe kıvrılır, diz ve parmakların serbest olmasına dikkat edilir.
8. Dolaşımın yeterli olup olmadığı, ayağın rengi ve ısısıyla kontrol edilir.
Not: Elastik tübüler çorabın daha kuvvetli olması istenirse 140 cm'lik bir parça kesilir ve iki kat olarak uygulanır.
Hastaya uyarı ve öneriler
Çorap kuru tutulur.
Bacak yıkanmak istendiğinde çorap çıkartılır, soma
yeniden takılır.
Çorap ayrıca yıkanabilir.
Çorap gece çıkartılabilir.
Çorap önerildiği sürece kullanılır.
Bacak, doktorun önerdiği şekilde yüksekte tutulur
ve/veya egzersiz yapılır.
Gerekirse yürüme gereçleri kullanılabilir.
Servikal Yaka (Servikal Boyunluk)
Endikasyonlar ve hemşirelik tanıları
1. Servikal sinir yaralanmalan, boyun zedelenmeleri
2. Toıtikolıs
3. Servikal spondilit
Malzemeler ve boyun fıtığı boyunluk
a) Tübüler bandaj geçirilmiş, uygun ölçülerde boyunluk
b) Makas
Yöntem
1. Hastanın boynundaki takılar çıkartılır, boynu açılır.
2. Hasta karşıya doğru bakarken, boyunluk çenesinin altına yerleştirilir.
3. Tübüler bandajın bir ucunda 1 cm'lik bir delik açılır.
4. Deliğin içinden bağın diğer ucu geçirilir ve çenenin altında bağlanır.
5. Boyunluğun çene altında rahat bir şekilde yerleşmesi sağlanır.
6. Bağların fazlası kesilir.
Hastaya uyarı ve öneriler
Hasta yıkanmak isterse boyunluk çıkartılabilir. Boyunluğun kullanım süresi, uyurken kullanılıp kullanılmayacağı doktor önerisine göre belirlenir.
Servikal Yaka (Servikal Boyunluk)
Elastik Tübüler Kolluk
Krepe Bandaj
Birlikte Sargı
Çinko Oksit ve İktiyollü Bandaj
Yürüme Gereçleri
Bilek Askısı
Geniş Kol Askısı (Üçgen)
Kolu Yükseltme Askısı
Bilek Sargısı
Metakarp Yastığı ve Sargısı
Rulo Bandaj Sargısı
Başparmak Sargısı
Mallet Ateli
Deriyi Germe Uygulamaları
Thomas Ateli
Robert Jones Basınç Bandajı
Ayak Bileği Sargısı
Metatars Yastığı ve Sargısı
Başparmak Sargısı
Parmak Pansumanı
Insizyon Şeritleri
Yaraya Meç Uygulama
Lokal Antiseptik Solüsyonlar
Alçı Uygulaması
Dirsek Üstü Backslab Uygulaması
Colles Kırıklarında Alçı Uygulaması
Smith Kırıklarında Alçı Sargı
Skafoid Kırıklarında Alçı Uygulaması
Diz Üstü Alçı Uygulaması
Diz Altı Alçı Uygulaması
Silindir Alçı
Arteriyel Kan Alma
Intravenöz Enjeksiyon
Intravenöz İnfüzyon İçin Cut-down
Insizyon ve Drenaj
Sütür Atma
Diz Aspirasyonu
Steinmann Teli Uygulaması
Göğüs İntübasyonu
Genel Anestezide Pre ve Postoperatif Bakım
Brakiyal Pleksüs (aksiller) Bloku
Bier Bloku (intravenöz bölgesel anestezi)
Yüzük Bloku
Göz İrrigasyonu
Mesane Kateterizasyonu
Mesane Kateterizasyonu: Kadında
Yüzük Çıkartılması
Tırnak Altındaki Kanın Boşaltılması
Intramüsküler Enjeksiyon
Subkütan Enjeksiyon
Etiketler: Hemşirelik Uygulamaları
İlaçların Etkisini Değiştiren Faktörler
Vücuda alınan ilaçların etkisinin çabukluğu, süresi, şiddeti çeşitli faktörler tarafından etkilenir. Bunlar;
İlacın veriliş şekli, ilacın veriliş zamanı, kişinin ağırlığı, yaş, atılım organlarının hastalığı, cinsiyet, genetik faktörler, tolerans ve diğer ilaçların vücutta bulunması
İlacın veriliş şekli
İlaçların uygulama yerlerinden emilimlerinin hız ve derecesi farklıdır. Bu nedenle dozun buna göre ayarlanması gerekir. Örneğin; oral yolla verilen bir ilacın paranteral yolla verilen miktarının daha az olması gerekir. Çünkü paranteral yolda emilim hızlı ve çabuk olmaktadır.
İlacın veriliş zamanı
İlacın veriliş zamanı etki süresini ve şiddetini değiştirebilir. Çünkü vücuttaki birçok biyolojik olayda olduğu gibi ilaçları inaktive eden enzim sistemlerinin de gün içi ritmi vardır. Bu enzimlerin etkilerine göre ilaçların etkilerinde de değişiklikler olmaktadır.
Kişinin ağırlığı
İlaçların erişkin dozu 70 kg canlı ağırlığındaki kişiye verilmesi öngörülen dozdur. Bu doz kişinin ağırlığına göre değişmektedir. 100 kg ağırlığındaki bir kişi ile 50 kg ağırlığındaki kişiye aynı doz verilmemelidir. Şişman bireylerde yağ doku vücut ağırlığının büyük kısmını oluşturur. Yağ doku fazla damarlanamadığından ilacın dağılımı homojen olmaz. Bu nedenle ilaç dozunun hesaplanmasında yağsız vücut ağırlığı hesaplanmalıdır. Yine çocuklarda da doz belirlenirken vücut ağırlığı göz önünde bulundurulmalıdır.
Yaş
Yeni doğanlarda ve bebeklerde atılımla ilgili mekanizma gelişmemiştir. Yaşlılarda ise bu mekanizmalar özelliklerini büyük ölçüde kaybetmiştir. Bu nedenle ilaçların verilmesinde yaş göz önünde bulundurulmalıdır. Çocuklarda yaşa göre dozun ayarlanmasında Augsberger formülü denilen formül kullanılır. Buna göre;
Çocuk dozu = [(4 x Yaş) + 20] / 72] x Erişkin Dozu
Atılım organlarının hastalığı
Karaciğer ve böbrek bozuklukları olan bireylerde alınan ilaçların metabolizması atılım hızı ve derecesi azalır. Bu tür hastalıklarda ilaçların plazma konsantrasyonları yükselir ve zehirlenme belirtileri ortaya çıkar. Bu nedenle karaciğer böbrek rahatsızlıkları olan kişilerde ilaçların dozu ayarlanmalıdır.
Cinsiyet
Bazı ilaçların etkileri erkeklerde ve kadınlarda farklıdır.
Genetik faktörler
Bazı kişilerde genetik yapıdaki değişiklikler nedeniyle alınan ilaca karşı oluşan etki değişiktir.
Tolerans
Bazı ilaçlar devamlı kullanıldıklarında normalde oluşan etkinin zamanla azaldığı görülür. İlacın normal etkisini sürdürmek için dozunu gittikçe arttırmak gerekir. Bu duruma tolerans denir. Bu tür etki daha çok narkotik aneljeziklerde oluşur.
Diğer ilaçların vücutta bulunmaları
Diğer ilaçların vücutta bulunmaları ilaç etkisinin ortaya çıkmasında önemli değişikliklere neden olur. Bu gibi durumlarda bazen ilaçların etkisi artarken bazı durumlarda ortadan kalkar.
