Hamilelikte İlac Kullanimi

Hamileliği Olumsuz Etkileyebilen İlaçlar

Gebeliklerin yaklaşık %0,15'inde epilepsi komplikasyonu vardır. Son yıllarda , bazı antikonvulsiflerin terotojenitesi saptanmıştır. Gebeliği planlayan ve nöbetleri & lan hastalara, fetusa en az risk taşıyan ve etkili olan ilaçların verilmesi şarttır. Uzun süreli antikonvulsif kullanmakta olan kadınların çoğu yeterli takipten yoksun olduğundan, sürekli ilaç kullanımının gerekip gerekmediğine, gebelikten önce karar ve­rilmelidir. Tüm antikonvulsiflerin teratojenitesi bilinmemekle beraber, bazılarının da­na tehlikeli olduğu belirlenmiştir. Fenobarbital herhalde en güvenli antikonvulsifler-den biridir; trimetadion ise en tehlikelerindedir.

Hamilelikte İlaç Kullanımı

Bazı durumlarda, antikoagulan kullanımı gerekmektedir. En sık yazılan anti-koagülanlar, heparin ve vvarfarin (coumadin)'dir. VVarfarin genellikle uzun süreli anti-koagulasyon için kullanılır. Bu madde, plasentadan geçer ve gebeliğin erken dönem­lerinde uygulandığında teratojen olduğu saptanmıştır. Gebeliğinin ileri dönemlerinde uygulandığında ise fetal sinir sistemi bozukluklarına yol açar. Heparinin ancak ö-nemsiz miktarı plasentadan geçtiğinden, antikoagulan tedavi endika olduğundan, gebelik boyunca kullanılabilmektedir.

Gelişmekte olan fetusa zararlı olabilecek ilaçları kullanan kadınlar, yeterli kontraseptif önlem almaları konusunda uyarılmalıdır. Bir çift, gebeliği planladığı za­man, aldıkları, reçeteli ve reçetesiz satılan ilaçlar yeniden gözden geçirilmelidir.

Gebelikte ilaç kullanımı

Genetik Riskler ve gebelik öncesi testler

Kromozom anomalili çocuk-doğurma riski, maternal yaşla orantılı artmaktadır. Bu kapsamda en sık rastlanan anomali Down sendromu olduğu halde diğer kromo­zom anomalilerinin de insidansı artmaktadır.

Beslenme Danışmanlığı ve gebelik öncesi beslenme

Gebelikte, beslenenin etkileri çok önemlidir. Gebelikte annenin kilosunun dü­şük olması, düşük kilolu bebeklerin doğumuyla ilişkilidir. Bulimia veya "anorexia nervaso" gibi beslenme bozukluğu olan kadınlar, bu konuda gebelik öncesi danış­manlıktan yararlana bilir. Optimal gebelik koşulları oluşturma açısından, bu tür has­talıklar gebelikten önce giderilmelidir. Belli bazı vitaminlerin çok yüksek dozlarının, fetusta konjenital anomali riskini arttırdığına dair kanıt vardır, fakat gebeliğin başlan­gıcının hemen öncesi ve hemen sonrasında muitivitamin kullanımının nöral tüp defektlerinin azalttığı düşünülmektedir. Bu nedenlerden dolayı beslenme danışman­lığı gerektiğinde, en uygun zaman gebelik öncesidir.

Gebelik tanısı

Doğurganlık dönemindeki kadınların teşhis ve tedavisi bahis konusu olduğun­da, gebelik olasılığı daima hatırda tutulmalıdır. Gebelik belirtileri olan kadınlar sıklık­la gastrointestinal belirtileriyle değerlendirilip, gebeliğin erken evresinde bulunabile­cekleri düşünülmeden x - ışınlarıyla teşhise çalışmaktadır; teratojenik potansiyelli ilaçlar, hastaya bilgi verilmeden yazılabilmektedir: hastalıkları gebelikle olumsuz etki­lenebilecek kadınlara da genellikle gebeliğin durumlarında yaratabileceği sorunlar­dan bahsedilmemektedir.

Gebeliğin teşhisi bazen büyük önem taşır. Gebeliğin evresine göre, varlığını saptayacak birtakım yöntemler vardır. Fizik muayene, biyokimyasal testler ve görün­tüleme yöntemleri.

Gebeliğin tanısına yarayabilecek belirtiler üç gruba ayrılabilir; Kesin, olası ve tahmini gebelik kanıtları.
Gebeliğin kesin belirtileri;
Fetal kalp atımlarının saptanması
Fetal hareketlerin algılanması
Fetüsün görüntülenmesi

Gebeliğin olası belirtileri;

Abdomenin büyümesi
Uterus değişimleri
Servikal değişimler
Fetusun palposyonu
Braxton Hicks Kontraksiyonları
Endokrin testler Gebeliğin tahmini belirtileri
Adetlerin kesilmesi
Memelerdeki değişimler
Vajina mukozası ve cilt değişimleri
Bulantı
İdrar torbasında duyarlık artışı
Yorgunluk
Fetal hareketlerin algılanması

ŞETAL YAŞAM VEYA ÖLÜM TEŞHİSİ FETAL YAŞAM İŞARETLERİ

Doppler ve "real - time" ultrason cihazlarının yaygın kullanımı, fetal yaşam teşhisini önemli ölçüde kolaylaştırmıştır.

Fetusun yaşadığının kanıtları, fetal kalp atımlarının steteskop veya doppler cihaztyla duyulması, fetal kalbin "real-time" ultrason aletiyle gözlenmesi veya Fetal hareketlerin palpasyonudur.

Fetal kardiak, "real-time" ultrasonografiyle, genellikle 6. gebelik haftasında gözlenebilir veya 12. haftada doppler teknikleriyle saptanabilir.

Fetal ölümün tanısı

Gebeliğin başlarında feta, uterusun büyümemesi ve gebelik işaretlerinin ço­ğunun gerilemesi eşlik eder. Tekrarlanan muayenelerde, uterusun büyümediğinin veya ufaklığının saptanması, embriyonik veya fetal ölümü düşündürür. Plasenta, embriyonik veya fetal ölümden birkaç hafta sonrasına kadar HCG yapmaya devam edebildiği için, pozitif endokrin testler, canlı bir gebeliğin sürdürüldüğünün belirtisi değildir, örneğin içinde embriyo bulunmayan bir gebelik kesesi, bir boş kesenin be­lirtisi olabileceği gibi, sanıldığından daha erken evredeki bir normal gebeliğin görün­tüsünde olabilir. Bu durumda, 1-2 hafta sonra tekrarlanacak incelem veya ard arda yapılacak beta HCG tayinleri, bu iki olasılığın ayırt edilmesine yarayacaktır.

Gebeliğin daha ileri dönemlerinde, fetal hareketlerin hissedilmemesi, anneyi fetal ölüm olasılığı açısından uyaracaktır. Fetal kalp, bir doppler cihazıyla işitilmiyorsa veya atımları gözlenmiyorsa, fetal ölüm kesin gibidir. Yinede gebeliğin sonlandırıcı önlemleri almadan önce, teşhis kesinleştirilmelidir. "Reai-time" ultrasonografi, fetal ölüm teşhisini doğrulayabilecek en iyi yöntemdir.

Ultrasonun bulunmadığı hallerde, eğer gebelik, Fetusun radiografik imaj vere­bileceği evredeyse ve fetal ölüm, tahminen en az birkaç gün önce olmuşsa, tanıyı koymak için x- ışınlarından yararlanabilir. Fetal ölümün belli başlı üç radiografik be­lirtisi vardır. Birincisi, fetal kranium kemiklerinin üst üste binmesidir. Bu olay, fetal beynin sulanmasının ardından gelişir. Benzer görünüm, bazen yaşayanfetusun başı annenin pelvisi içinde sıkıştığında da belirir. İkinci işaret, amur ligamentlerinin tonuzs-larını kaybetmesi sonucu, fetal omurgada beliren abartılmış bir bükülmedir. Üçüncü işaretse, fetal abdomende gaz bulunmasıdır.

Fetusun ölümü üzerinden birkaç gün geçince, amniyotik sıvı koyu kahveren-gileşir fakat bu işaret tanıya götürme, çünkü amniyotik kese içine olan kanama da benzer bir renk değişimine yol açabilir.

Gebelik Oncesi Folik Asit

Gebelik Öncesi Danışmanlık

Son 30 yıl içinde, perinatal sonucu önemli ölçüde başarıya götüren birkaç fak­tör bir araya gelmiştir. Ciddi perinatpl bakımla, 28. gebelik haftasında doğanların ya-şam oranı %90'a yükselmiştir. Anneye, fetusa ve yeni doğana optimal bakım sağ­landığında, perinatal dönemin, konsepsiyon öncesine uzanması doğaldır.

Gebeliğin başarıyla sonlanmasında, gebelik öncesi girişimler, sayılacak yol­lardan katkılı olabilmektedir, örneğin, diabetik hastanın gebelik öncesi metabolik kontrolü, konjenitai anomali insidansmı düşünebilmektedir. Gebeliğin anne sağlığına veya fetal duruma olumsuz etki yapabileceği koşullarda, gebelik öncesi danışma, çif­tin gebeliğe ilişkin bilinçli karar almasında yardımcı olur. Doğurganlık yıllarındaki ka­dınları tedavi eden tüm hekimler, tıbbi koşulların ve ilaçların gebeliğe etkisini ve ay­rıca gebeliğin kadının sağlığına tesirini çok iyi bilmelidir.

Gebelik öncesi danışma servisi, hastanın kişisel ve toplumsal koşullarının, (doesite, ileri yaşta annelik, özel rejimler, ekonomik koşullar) ve sağlığa aykırı dav­ranışların (tütün.alkol kullanımı, ilaç bağımlığı ) tanınması olasılığını sağlar. Danış­ma seansları kapsamında, tıbbi durumlar (bağışıklık koşulları.ilaçlar, genetik riskler, akut ve kronik hastalıklar), psikolojik durumlar (stres, endişe, depresyon) ve çevre durumlar (işyeri koşulları, toksit kimyasal maddeler, ışınlamasıyla karşılama ) ele a-lınmaktadır. Ayrıca aile planlaması ve erken prenatal bakıma engeller varsa bunlara da çareler aranabilmektedir.

Gebelik öncesi folik asit

Gebeliği olumsuz etkileyen metarnal hastalıklar

Diabetes millitus vakalarında, gebeliğin başarısıyla sonuçlanmasında kayde­dilen büyük ilerlemelere rağmen, diabetik annelerin çocuklarında, konjenital anomali, insidansı, genel nüfustakinden üç kez fazladır.

Araştırmacılar, diabetik kadınlarda gebelik öncesi metabolik kontrolün, çocuk­larından konjenital anomali riskini azaltabildiğini göstermiştir.

Gebeliği olumsuz etkileyebilen diğer bir matemal durum, fenilketonuridir (PKU). Yaşamlarının erken döneminde tedavi olmuş hastalar, genellikle erişkinlik dönemlerinde düşük fenilalanın rejimlerini sürdürmemekte ve bu durumda reproduk-tif devreye ulaşmaktadır. Annedeki yüksek fenilalanın düzeyleri, gelişmedeki fetusa zararlıdır. PKU'lu annelerden doğan PKU'suz çocuklarda, doğumda, mikrosedali, intrauterin gelişme gerekliği (IUGR), konjenital kalp hastalığı ve bir takım yapısal bo­zukluklar görülür ve bunlardan sonuçta zeka geriliği oluşur. Gebelik esnasında, ye­niden düşük fenilalanın dietinin uygulanması bu sendromu ödeyememektedir. PKU'lu kadınlarda, gebelik öncesinde fenilalanın düzeylerinin düşürülmesi, çocukla­rında konjenital anomali ve gelişme problemlerini önlemede çok etkili olmaktadır.

Gebelikte olumsuz etkilenebilen maternal hastalıklar

Gebeliğin normal uyumun, maternal tıbbı durumlara etkisi düşünülmelidir. Ör­neğin, kalp hastalıklı kadınların çoğu, gebeliği kolayca tahammül edebilmektedir. Buna karşılık, bazı durumlarda, gebeliğin oluşturduğu maternal risk çok büyüktür. Primer pulmoner hipertansiyonlu kadınlarda maternal mortalite %50 olarak bildiril­miştir; bu risk Eisenmenger kompleksinde % 25 olabilmektedir. Tromboembolik ha-salık geçirmişlerde, bu durumun gebelikte tekrarlama riski % 10 - % 15 oranındadır.

Anneyi yüksek riske sokan diğer bir durum da Marfan sendromudur. Bu durumda çok yüksek matemal mortalite bildirildiği halde, yeni bulgulara göre bu risk aorta kö­künün dilate olmadığı zamanda, bu risk almamaktadır. Gebeliğin hastalarda risk yükseltebileceği durumlarda, hastalar, gebe kalmadan önce, bu konuda aydınlatıl­malıdır.

Özgeçmişte başarısız sonuçlanmış gebeliklerin varlığı
özgeçmişlerinde tekrarlayan gebelik kayıpları bulunan hastalar, gebelik ön­cesi değerlendirme ve tedaviden yararlanabilir, özgeçmişlerinde erken doğum bulu­nan kadınlar, erken doğumunun tekrarlaması riskini taşır. Bu hastaların gebelik ön­cesi değerlendirilmesi, problemin, uterus anomalisi gibi, tedavi edilebilecek bir nede­ne dayandığını gösterebilir.