Antenatal Bakım
Son yüzyılda tıpta ve sosyokültürel alanlarda oluşan değişimler maternal ve perinatal morbidite ile mortalitede önemli ölçüde düşüşe neden olmuştur. Bu nedenle, prematürite ve anormal fetal gelişim günümüzde batı ülkelerinde perinatal kayıplann başlıca nedenleri haline gelmiştir. Konsepsiyon anından itibaren hem anne hem de babadan gelen genetik faktörler gelişen fetusta, uterus içinde ve dışında karşılaşacağı tehlikelere karşı gerekli korumayı sağlamaktadır. 1 ve 2 no'lu resimde yeni döllenmiş yumurta hücresi ve embriyoner gelişimin erken evreleri görülmektedir. İki pronükleusta depolanan genetik program muhteşem bir potansiyele sahiptir.
Antenatal Bakımın Kapsamı
Antenatal bakım, gebeliğin anne ve bebek için sağlıklı bir şekilde sonlanmasına yönelik uygulanan klinik işlemlerdir. Gebe kadınların büyük çoğunluğu sağlıklı olup çoğu kez normal sağlıklı bebek dünyaya getirmektedir. Ancak, gebelik ve doğum süresince anne, bebek ya da her ikisi için aniden çok ciddi sonuçlara yol açabilecek riskler söz konusu olabilir. Bu nedenle doğum hekimleri yüksek risk grubuna giren gebelerin belirlenebilmesi için bir takım risk faktörleri ortaya koymuşlardır. Belli bir risk faktörü saptandığında anne yoğun takip programına alınmakta ve bu durumun (örneğin gebelikte oluşan glukoz intoleransında olduğu gibi) etkisi en aza indirilmeye çalışılmaktadır. Bununla bereber, işin zor olan kısmı bir hastada bulunan belli bir riskin niceliğini belirleyecek bir yöntemin olmayısı, bu nedenle de bir çok gebenin gereksiz yere yüksek risk grubuna alınarak yakından takip edilmesidir. Aynı şekilde yanlış-negatif olguları da tamamen ekarte edecek bir test henüz bulunamamıştır.
Günümüz batı dünyasında beslenme ya da diğer çevresel faktörler eskiden olduğu gibi gebeliği kötü yönde etkilememekle birlikte, antenatal bakımda önemi olan diğer problemler mevcuttur. Pelvisin morfolojik varyasyonları (örneğin pelvik kırıklardan sonra oluşan şekilsel kemik bozuklukları) pelvisi daraltarak, raşitizmde görüldüğü gibi bazı zorluklara yol açabilmektedir. Anemi halen sıkça görülen bir sorun olup annede halsizliğe, post-partum kan kaybının daha az tolere edilmesine hatta fetal gelişimde geriliğe bile neden olabilmektedir. Sigara kullanımı, alkolizm, uyuşturucu madde bağımlılığı ve cinsel yolla bulaşan hastalıklar ileride fizik, mental ve sosyal problemlere yol açabildiği gibi perinatal morbidite ve mortalitenin de önemli nedenlerindendir. Bu sosyokültürel ve ekonomik sorunlar anne-baba kursları gibi antenatal kliniklere bağlı çalışan kurumlarda verilen sağlık eğitimi sayesinde kısmen de olsa çözülebilir. Bu çabalara ebeler, sağlık ocağı hemşireleri ve sosyal danışmanlar da katkıda bulunabilirler.
Preeklampsi halen 50 yıl öncesinde olduğu gibi gizemli bir bozukluk olup, preeklampsi tedavisi ve preeklampsiden korunma günümüzde doğum öncesi (antenatal) bakımda önemli yer tutmaktadır.
Bazı olgularda, antenatal bakım sırasında özel uzmanlık gerektiren durumlarla karşılaşılabilir; örneğin, insüline bağımlı diabetik gebeler ya da majör kalp de-fekti nedeniyle öpere edilmiş veya organ nakli uygulanmış olan gebeler gibi... Tıbbi ve cerrahi tedavide gözlenen hızlı ilerlemeler sayesinde bu tür hastaların çoğu gebe kalıp doğurabilecek kadar uzun ve sağlıklı yaşamaktadır.
Fetal malformasyonlar, kromozom anomalileri ve her geçen gün sayısı artan metabolik bozuklukların antenatal dönemde tanınabilmesini sağlayan çeşitli yöntemler klinik obstetrikte rutin kullanıma girmişlerdir. Temel olarak antenatal tanı, gelişen fetusun mor-fometrik özelliklerinin ultrasonla değerlendirilmesi ve bunun amniyosentez, koriyon villüs örneklemesi (CVS) veya kordosentezle desteklenmesi sayesinde konmaktadır. Bu teknikler in vitro gelişen hücreler üzerinde pek çok biyokimyasal ve moleküler biyoloji ile ilgili işlemlerin yapılabilmesine olanak tanımaktadır. Antenatal bakımın kapsamı geniş olup başarı oranının yüksek olması için bir çok durumda özel deneyim ve gerektiğinde fetal tedavinin yapılmasını gerektirmektedir. Bugün, antenatal bakım doğum hekimi, klinik genetikçi ve biyokimyacının hep birlikte çalıştığı ortak bir alan haline gelmiştir.
Subkütan Enjeksiyon
Endikasyon
Deri altına ilaç uygulanması
Malzemeler
a) İlacı alabilecek büyüklükte enjektör.
b) 21 numara steril iğne.
c) 25 numara steril iğne.
d) Alkol ve pamuk.
e) Reçete edilen ilaç ve gerekiyorsa sulandırıcısı, İlacın yazıldığı reçete
Biri deneyimli 2 hemşire gerekli olup, deneyimli hemşire ilacı ve dozunu kontrol eder.
Yöntem
1. İşlem hastaya açıklanır, yatarak ya da oturarak rahat edebileceği bir pozisyon verilir. Enjeksiyon için seçilen alan açılır.
2. Doğru dozda ilaç gerekiyorsa sulandırarak 21 numara iğneyle enjektöre çekilir. Daha sonra iğne 25 numara iğneyle değiştirilir, enjektör içindeki hava çıkartılır.
3. Enjeksiyonun yapılacağı alan temizlenir, yaygın olarak kullanılan alanlar, kolun üst dış yanı, uyluğun dış yanı veya göbek altındaki abdominal duvardır.
4. Deri baş ve işaret parmakları arasında sıkılır, temizlenir ve enjektör iğnesi 20 °lik açıyla deri altına uygulanır.
5. Enjektörün pistonu geriye doğru çekilerek, iğnenin kan damarında olup olmadığı kontrol edilir. Kan gelmiyorsa ilaç enjekte edilir.
6. Enjeksiyonun yapıldığı alana pamuk konur ve enjektör hızla ve düz bir açıyla geri çekilir. Alan temizlenir.
7. Tedavi tabelasına ilacın yapıldığını göstermek amacıyla imza atılır, saat kaydedilir.
Hastaya Uyarı ve Öneriler
İlaç uygulanan bölge kızarır ve şişerse hastaneye geri gelinir.
Intramüsküler Enjeksiyon
Endikasyon
Kas içine ilaç uygulanması
Malzeme
a) İlacı alabilecek büyüklükte enjektör.
b) 2 adet steril 21 numara iğne.
c) Alkol ve pamuk.
d) Reçete edilen ilaç ve gerekiyorsa sulandırıcısı. İlacın yazıldığı reçete
Biri deneyimli 2 hemşire gerekli olup, deneyimli hemşire ilacı ve dozunu kontrol eder.
Yöntem
1. İşlem hastaya açıklanır. Yatarak pozisyon verilir, kalça ya da uyluk açılır.
2. Doğru dozda ilaç, gerekiyorsa sulandırılarak enjektöre çekilir. Enjektör iğnesi değiştirilir ve havası çıkartılır.
3. Enjeksiyonun yapılacağı alan silinir. Bu alan genellikle kalçanın 1/4 üst kısmı ya da uyluğun 1/3 üst dış yanıdır.
4. İğne deriye düz bir açıyla uygulanır.
5. Enjektörün pistonu geriye doğru çekilerek, iğnenin kan damarında olup olmadığı kontrol edilir. Kan gelmiyorsa ilaç enjekte edilir.
6. Enjeksiyonun yapıldığı alana pamuk konur ve iğne hızla ve düz bir açıyla geri çekilir. Alan temizlenir.
7. Tedavi tabelasına ilacın yapıldığını göstermek amacıyla imza atılır, saat kaydedilir.
Not: Doktor aksini söylemedikçe iki ilaç aynı alana enjekte edilmemelidir.
Hastaya Uyarı ve Öneriler
İlaç uygulanan bölge kızarır ve şişerse hastaneye geri gelinir.
Tırnak Altındaki Kanın Boşaltılması
Endikasyon
Tırnak altında birikmiş kanın boşaltılması (Subungual hematom)
Malzemeler
a) Steril pansuman paketi, içindekiler :
4 çift dişsiz forseps Küçük kap Kağıt havlu Gaz bezi
Pamuk tamponlar Tepsi
b) Işık kaynağı
c) Kibrit kutuları
d) Ataç
e) Yanmayan kalın ped
f) Temizleyici solüsyon
Yöntem
1. İşlem hastaya açıklanır.
2. Hastanın eline, işlemin rahat yapılabileceği bir pozisyon verilir.
3. Tırnaklar solüsyonla temizlenir.
4. Isı kaynağı yanmaz materyal üzerine konur ve açılır.
5. Ataç düzleştirilir, bir ucu gaz bezi ile tutulur, diğer ucu kızarmcaya kadar ateşte bırakılır.
6. Atacın kızarmış ucu, hematomun merkezi noktasına uygulanır. Tırnakta bütün kan dışarı akıncaya kadar bir delik oluşacaktır.
7. Tırnak etrafı sıkılarak, içerde kalan kan dışarı atılır.
8. Parmağa pansuman uygulanır
Hastaya Uyarı ve Öneriler
Pansuman parmakta en az iki gün bırakılır.
Parmaktan Yüzük Çıkartılması
Endikasyon
Ödemli parmaktan yüzük çıkartılması
Malzemeler
a) Sabun ve su
b) 1 cm genişliğinde uzun kurdele
c) Yüzük kesici
d) İnce metal koruyucu
e) 2 çift Spencer-Wells forsepsi
Yöntem
1. İşlem hastaya açıklanır.
2. Yüzük çıkartılacak ele ve hastaya uygun bir pozisyon verilir.
A. SABUN VE SU YÖNTEMİ
3. Parmağa sabun ve su uygulanır, yüzük çevrilerek çıkartılmaya çalışılır. Hasta bu işlemi daha kolay yapabilir.
B. KURDELE YÖNTEMİ
4. 5 cm'lik kurdele parçası yüzük altına düzgün bir şekilde yerleştirilir.
5. Kurdele döndürülerek parmak etrafından parmak ucuna kadar sarılır.
6. Parmak ucuyla kurdelenin kısa ucu tutularak, açılması önlenir, kurdele parmak ucuna doğru çekilir.
7. Yüzük parmak ucuna doğru kaydırılır. (Şekil 246) Gerekiyorsa 4. ve 7. evreler tekrarlanabilir.
C. YÜZÜK KESME YÖNTEMİ
8. Hastadan işlem için yazılı izin alınır.
9. Avuç yukarı doğru açılarak ele pozisyon verilir. Yüzüğün kesilecek yanı yüzüğe en az zarar verilecek şekilde seçilir.
10. Yüzük kesicinin parmağa vereceği hasan önlemek amacıyla yüzüğün altına metal bir koruyucu yerleştirilir. Sonra yüzük kesicinin ucu, yüzük altına geçirilir.
11. Basınç uygulanarak, kesici yüzüğe değdirilir ve aletin bıçağı çalıştırılır.
12. Yüzük kesildiğinde, Spencer Wells forsepleri ile uçlar ayrılır ve yüzük parmaktan çıkartılır.
13. Yüzük ikiye ayrılarak da çıkartılabilir.
zün
Mesane Kateterizasyonu: Kadında
Endikasyonlar
1. İdrar retansiyonun giderilmesi
2. İdrar inkontinansımn giderilmesi
3. İdrar atımının doğru bir şekilde ölçülmesi
4. İdrar örneği alınması
5. Pelvis travmaları sonrası
Malzemeler
a) Steril kateterizasyon paketi, içindekiler :
Bir çift dişsiz penset
Merkezde deliği olan kağıt havlu
Böbrek küvet
Küçük boy küvet
Kağıt havlu
Gaz bezi
Pamuk tamponlar
b) Kateter
c) Temizleyici solüsyon
d) Steril su, şırınga ve steril iğne (eğer balon kateter kullanılıyorsa)
e) Drenaj torbası.
f) Sıvı izleme formu
g) Steril örnek şişeleri ve laboratuvar istek formları h) Steril eldivenler
i) Steril yeşil örtüler j) Maskeler
Yöntem
Aseptik teknik kullanılmalıdır.
1. İşlem hastaya açıklanır.
2. Hasta sırtüstü yatırılır, dizler ayrılarak vulva açığa çıkartılır.
3. Vulvaya ortasında delik bulunan kağıt havlu veya steril yeşil örtü örtülür.
4. Labium major'lar ayrılır ve temizleyici solüsyona batırılmış pamuk tamponlarla temizlenir. Temizleyiciler forsepsle tutulabilir ve her temizleyici yalnız bir kez kullanılır. Temizlik infeksiyon riskini azaltmak için daima önden arkaya doğru yapılmalıdır. Önce labium major'lar, sonra labium minor'lar, en sonra da merkezi alan temizlenir.
5. Hastanın uylukları arasına böbrek küvet yerleştirilir.
6. Kateter, forseps kullanarak üretra ve mesane içine yavaşça sokulur. Katetere direkt olarak dokunmamalıdır.
7. Kateter mesaneye ulaştığında idrar dışarı akar. Gelen idrar drenaj torbasına bağlantı yapılıncaya kadar böbrek küvette toplanır.
8. Kateter kolayca ilerlemiyorsa zorlanmamalıdır. Değişik boyutta ve şekilde kateterler denenebilir.
9. Kateterin balonunu doldurmak için, üzerinde yazıldığı kadar steril su gereklidir. Gereken miktarda steril su enjektöre çekilir ve balon şişirilir.
10. Balonla beraber mesanede olduğundan emin olmak için kateter çok yavaş bir şekilde çekilir.
11. Gerekirse steril şişelere idrar örnekleri alınır. Üzerlerine hastanın ismi yazılır, istek formlarıyla beraber laboratuvara gönderilir.
12. Kateter drenaj torbasına bağlanır.
13. İdrar test edilir ve gelen idrarın volümü sıvı izleme formuna kaydedilir.
14. Hastanın temiz, kuru ve rahat olmasına özen gösterilir.
Mesane Kateterizasyonu: Erkekte
Endikasyonlar
1. İdrar retansiyonunun giderilmesi
2. İdrar inkontinansınm giderilmesi
3. İdrar atımının doğru bir şekilde ölçülmesi
4. İdrar örneği alınması
5. Pelvis travmaların sonrası
Malzemeler
a) Steril kateterizasyon paketi, içindekiler :
Bir çift dişsiz penset
Merkezde deliği olan kağıt havlu
Lignokain jel için aplikatör
Böbrek küvet
Kağıt havlu
Gaz bezi
Pamuk tamponlar
b) Kateter.
c) Temizleyici solüsyon.
d) 15 mi steril % 2'lik klorheksidinli lignokain jel
e) Steril su, enjektör ve steril iğnesi (eğer balon kateter kullanılıyorsa)
f) Drenaj torbası
g) Sıvı izleme formu
h) Steril örnek şişeleri ve laboratuvar istek formları i) Steril eldivenler j) Steril yeşil örtüler k) Maskeler
Yöntem
Aseptik teknik kullanılmalıdır.
1. İşlem hastaya açıklanır.
2. Hasta sırtüstü yatırılır, bacakları açılır, penis açığa çıkartılır.
3. Penise, ortasında delik bulunan bir havlu veya steril yeşil örtü yerleştirilir.
4. Sünnet derisi geriye çekilir ve temizleyici solüsyona batırılmış pamuk tamponlarla penis başı temizlenir.
5. Lignokain jelin ucuna anesteziğin kolay uygulanabileceği bir aplikatör takılır ve jel üretra içine sıkılarak, üretranın anestezisi ve kayganlığı sağlanır.
6. Kateter ucuna, bir parça lignokain jel konur ve kayganlığı sağlanır.
7. Hastanın uylukları arasına böbrek küvet yerleştirilir.
8. Birkaç dakika sonra kateter, forseps kullanarak yavaş bir şekilde penise ve mesaneye sokulur, katetere direkt olarak dokunmamalıdır.
9. Kateter mesaneye ulaştığında, idrar dışarı akar, gelen idrar drenaj torbasına bağlantı yapılıncaya kadar böbrek küvette toplanır.
10. Kateter kolay ilerlemiyorsa zorlanmamalıdır. Değişik boyutta ve şekilde kateterler denenebilir.
11. Kateter balonunu doldurmak için üzerinde yazıldığı kadar steril su enjektöre çekilir ve balon şişirilir.
12. Balonla beraber mesanede olduğundan emin olmak için kateter, çok yavaş bir şekilde çekilir.
13. Sünnet derisi yerine yerleştirilir.
14. Gerekiyorsa steril şişelere idrar örnekleri alınır, üzerlerine hastanın ismi yazılır, istek formlarıyla birlikte laboratuvara gönderilir.
15. Kateter drenaj torbasına bağlanır.
16. İdrar test edilir ve gelen idrarın volümü sıvı izleme formuna kaydedilir.
17. Hastanın temiz, kuru ve rahat olmasına özen gösterilir.
Göz Irrigasyonu
Endikasyonlar
1. Gözün kimyasal yanıklarının tedavisi (kireç, çimento).
2. Gözden (kornea üzerinde olmayan) çok sayıda küçük yabancı cismin çıkarılması (kum veya toz).
Malzemeler
a) Plastik örtü
b) Böbrek küvet
c) Su veya serum fizyolojik
d) Cam şişe
e) Turnusol kağıdı
f) % l'lik Ametokain göz damlası
g) Göz pedi
h) Geçirgen flaster
İşlem sırasında iyi bir aydınlatma sağlanmalıdır.
Yöntem
Kimyasal yanıklarda doktor gözü muayene eder etmez yıkama işlemine başlanır.
1. İşlem hastaya açıklanır.
2. Hasta başını dayayabileceği özel bir sandalyeye oturtulur veya muayene masasına yatırılır.
3. Hastanın kontak lensi çıkartılır, giysileri plastik bir örtüyle örtülür.
4. Hasta iritasyon nedeniyle gözünü açmada zorluk çekiyorsa göz içine 2-3 damla Ametokain anestezik damla damlatılır. Bu damla kısa bir süre batmaya neden olur.
5. Böbrek küvet hastanın çenesine dayanır.
6. Hastanın başı böbrek küvetin olduğu tarafa doğru hafifçe eğilir.
7. Cam şişeye su veya serum fizyolojik doldurulur.
8. Uygulamayı yapan hemşire serbest kalan eliyle hastanın göz kapaklarını açar.
9. Şişedeki su veya serum fizyolojiğin bir kısmı önce aynı taraftaki yanağa dökülür ve hasta işleme alıştırılır.
10. Daha sonra şişedeki su veya serum fizyolojik hastanın gözüne akıtılır, hastaya göz küresini bir taraftan diğer tarafa hareket ettirmesi söylenir .
11. Cam şişe gerekirse yeniden doldurulur. Şişe kenarındaki uç ile akış hızı kontrol edilir.
12. Korneaya turnusol kağıdı değdirilerek gözün pH'sı (asit ya da alkali derecesi) ölçülür.
13. Eğer çok fazla yıkama gerekiyorsa
14. Gözde katı parçacıklar varsa çıkartılmalıdır.
15. Eğer Ametokain kullanılmışsa göz bir ped ile kapatılır, flasterlenir. Flaster alından çeneye doğru yapıştırılır.
Hastaya Uyarı ve Öneriler
Göz pedi en az 6 saat kalmalıdır.
Göz pedi kullanırken araba kullanılmamalı ve sigara içilmemelidir.
Antibiyotikli damla veya merhem verilmişse aşağıdaki gibi kullanılır :
Alt kapak aşağı doğru çekilir ve kapak içine merhem boydan boya uygulanır.
Yüzük Bloku
Endikasyonlar
Minör cerrahi için el ya da ayak parmaklarına anestezi uygulanması
Malzemeler
a) 5 ml'lik enjektör
b) 23 numara steril iğne
c)
d) Alkol ve pamuk
Yöntem
1. İşlem hastaya açıklanır.
2. Hastaya yatarak rahat bir pozisyon verilir ve etkilenen el ya da ayak açılır.
3. Doktor, lignokaini enjektöre çeker, enjeksiyon alanını temizler.
4. Doktor lignokainin bir kısmını parmak sinirinin bir yanma diğer kısmını da parmağın diğer yanına enjekte eder.
5. Parmak yaklaşık üç dakika içinde anestezik hale gelir, daha sonra cerrahi girişim başlayabilir.
Hastaya Uyarı ve Öneriler
Normal duyunun geri gelmesi 6 saat sürebilir.
Infıltrasyon ile Lokal Anestezi
Endikasyonlar
Patlayıcı maddelerle yaralanmalar veya dikişlerin açılması gibi minör cerrahi gerektiren durumlarda anestezinin sağlanması
Malzemeler
a) Enjektör
b) 23 numara steril iğne
c) Lignokain ampulleri
d) Alkol ve pamuk
Yöntem
1. İşlem hastaya açıklanır.
2. Hastaya yatırılarak rahat bir pozisyon verilir, yaralanan bölge açılır.
3. Doktor lignokaini enjektöre çeker ve alanı temizler.
4. Doktor lignokaini enjekte eder İğne deri yüzeyinde değil, deri altında ilerletilir ve değişik yönlerde çevrilerek anestezi verilir.
5. Cerrahi işlem alanına anestezi uygulanmasından üç dakika sonra başlayabilir.
Hastaya Uyarı ve Öneriler
Normal duyunun geri gelmesi 8 saat sürebilir
Bier Bloku (intravenöz bölgesel anestezi)
Endikasyonlar
Basit cerrahi işlemler için önkol, bilek ve elin anestezisinin sağlanması (örn. Colles kırıklarının redüksiyonu). Bu yöntem bacağa da adapte edilebilir.
Malzemeler
a) Basınç kontrollü havalı manşet (tansiyon aletinin manşeti güvenli olmadığından kullanılmamalıdır).
b) Cerrahi yün
c) 2 adet 20 ml'lik enjektör
d) 1 adet steril iğne
e) % 0.5'lik prilokain, (70 kg.lık bir insan için 40 mi yeterlidir)
/) Turnike
g) Alkol ve pamuk
h) 2 adet 21 numara kelebek iğne.
i) Geçirgen flaster.
j) Gaz bezi
k) Resesitasyon gereçleri.
Yöntem
1. İşlem hastaya açıklanır.
2. Hastanın vital belirtileri alınır (derece, nabız, kan basıncı, solunum hızı) ve kilosu tartılır.
3. Uygulama alanına örtü serilir, hasta rahat bir pozisyonda yatırılır.
4. Hastanın mücevherleri çıkartılır ve dolabına kitlenir.
5. Hava manşetinde basınç kontrolü yapılır, kaçak olup olmadığı kontrol edilir.
6. Doktor gereken volümde prilokaini enjektöre çeker.
7. Doktor hastanın diğer kolundaki vene gerektiğinde acil ilaç uygulamak üzere kelebek iğneyi takar.
8. Üst kol etrafına cerrahi yün uygulanır ve hava manşeti yün üzerine yerleştirilir. Manşetin yün üzerine yerleşmesine dikkat edilir ve manşet bağlanır. Çok sıkı ya da gevşek olmamalıdır.
9. Doktor el sırtına iğneyi sokar ve uygun bir şekilde tesbit eder.
10. Hastaya etkilenen kolunu yaklaşık 2 dakika havada tutması söylenir, gerekirse kendisine yardım edilir. Venlerdeki kan boşalır, 2 dakika sonra manşet 250 mmHg'ya kadar şişirilir ve hastanın kolu indirilir.
11. Zaman kaydedilir.
12. Doktor etkilenen ekstremitedeki kelebek iğneden prilokaini uygular.
13. Kolda lekeli bir görünüm oluşur. Enjeksiyondan 10 dakika sonra ameliyata başlanabilir.
14. Bir hemşire işlem süresince hava manşetindeki basıncın 250 mmHg'da kalmasına dikkat eder.
15.Cerrahi işlemden sonra, prilokain enjeksiyonundan en az 30 dakika sonra, doktor manşeti yavaş yavaş indirmeye başlar. Manşet 45 dakikadan fazla 250 mmHg basıncında tutulmamalıdır.
16. Manşet cerrahi yün ve her iki koldaki kelebek iğneler çıkartılır.
17. Hastanın vital belirtileri kaydedilir.
18. Manşet indirildikten 45 dakika sonraya kadar hasta gözlem altında tutulur.
19. Hasta bir arkadaşı ya da akrabasının gözetiminde taburcu edilir.
Hastaya Uyarı ve Öneriler
Normal duyu manşet indirilmesinden yaklaşık 10 dakika sonra geri gelecektir. Manşetin indirilmesinden sonra bazen ağızda metalik tat, elde sızlama veya kulak çınlaması gibi geçici yan etkiler olabilir.
Not: İntravenöz bölgesel anestezinin konvülsiyon, hipotansiyon, solunum depresyonu ve kardiyak areste neden olan kardiyak aritmiler gibi komplikasyonları ortaya çıkabilir. Bunlardan kaçınmak için aşağıdaki uyanlara dikkat edilir:
a) Bu işlem, epilepsi, kardiyak hastalık, hipertansiyon, Akdeniz anemisi, lokal anestezik ajanlara aşırı duyarlılık, porfiri ve ayaklarda sellüliti olan hastalarda uygulanmamalıdır.
b) İşlemden en az 4 saat önce hasta hiçbir şey yememelidir.
c) Hasta uygulamayı yapanlara yardımcı olmalıdır.
d) Bir doktor anesteziden, diğer doktor cerrahiden sorumlu olmalıdır.
Brakiyal Pleksüs (aksiller) Bloku
Endikasyon
Cerrahi işlemler için önkol, bilek ve elin anestezisinin sağlanması (örneğin kmk redüksiyonu veya dislokasyonu, tendon eksplorasyonu ve sütürü)
Malzemeler
a) İki adet 20 ml'lik enjektör
b) İki adet steril iğne
c) % İlik prilokain (70 kg için 20-40 mi)
d) Kısa, küçük bağlantı tüpü
e) Turnike
/) Alkol ve pamuk
g) 21 numaralı kelebek iğne
h) Geçirgen flaster
i) Temizleyici solüsyon
j) Traş makinası
k) 23 numaralı steril iğne
/) Gaz bezi
m) Etkilenen kolu desteklemek için yastık
n) Resesitasyon gereçleri
Yöntem
1. İşlem hastaya açıklanır.
2. Etkilenen koldan bütün mücevherler çıkartılır, hastanın kilitli dolabına konulur.
3. Hastanın kolunun altına örtü yerleştirilir.
4. Hastanın vital bulgulan kaydedilir (derece, nabız, kan basıncı, solunum sayısı).
5. Aksiller bölge tıraş edilir.
6. Hastaya sedye üzerinde rahat edeceği pozisyon verilir. Etkilenen kol omuz ile yaklaşık 90 ° açı yapacak şekilde olmalı, yastıkla desteklenmeli, dirsek fleksiyona getirilip el başa doğru uzatılmalıdır .
7. Doktor gereken miktarda prilokaini enjektöre çeker, bağlantı tüpünü enjektöre bağlar, havasını çıkartır.
8. Doktor diğer koldaki vene kelebek iğneyi yerleştirir ve tespit eder. Böylece acil bir durumda damar yolunun açık olması sağlanır.
9. Doktor hasarlı kolun üst kısmına (humerusun 1/4 üst kısmı) turnike uygular (prilokaini aksiller kılıfta tutmak için). Aksillayı temizler. 23 numaralı iğneyi aksiller arterin hemen üzerine girer. Doktor bir "klik" hissettiğinde iğne aksiller kılıf içerisine girmiştir. Hasta ise kolunun aşağısına doğru vurulma hissi tanımlar. İğnede pulsasyon görülür.
10. Doktor bağlantı tüpünü aksilladaki iğneye bağlar ve prilokaini enjekte eder. Bu işlemden önce iğnenin damarda olmadığından emin olunmalıdır. Enjeksiyon tamamlandıktan sonra hekim iğneyi aksilladan çıkartır. Hasarlı kol hasta yanma getirilir.
11. Zaman kaydedilir. Enjeksiyondan 20 dakika sonra turnike çıkartılır.
12. Enjeksiyondan 30 dakika sonra ameliyat başlayabilir.
13. Ameliyattan sonra kelebek iğne diğer koldan çıkartılır.
14. Hastanın vital belirtileri kaydedilir.
Hastaya Uyarı ve Öneriler
Normal duyu 16 saat sonra geri gelir
