Deri ve Vücud Sağlığı
Yıkanmada amaç, derinin temizliğidir. Deri sağlığı, vücudun genel sağlığı için çok önemlidir.
Deri vücudumuzu kaplayan epitel örtü dokusudur. Deri aynı zamanda boşaltım sisteminin bir parçasıdır. Solunum sistemine yardımcı organdır. Deri diğer birçok sistemlerle bir bütünlük içinde görev yapar. Bu nedenlerden dolayı genel vücut sağlığı ile yakından ilgilidir.
Derinin Görevleri
Derinin başlıca görevleri şunlardır:
• Vücudu dış etkenlerden korur, vücut ısısını ayarlar, artık maddeleri ter yoluyla dışarı boşaltır, solunum yapar, D vitamini yapar, yağ salgılayarak ultraviole ışınlardan vücudu korur ve destek dokusu ile travmalardan iç organları, damar ve sinirleri korur.
Sağlıkla ilgili yukarıdaki önemli görevleri yapan derinin, temizlenmesi ve sağlıklı kalması sürekli sağlanmalıdır.
Deri Sağlığı
Deri sağlıklı ve temiz olduğu sürece görevlerini tam yapar. Derinin sağlığı için, aşağıdaki temel unsurlara özen gösterilir.
Yeterli ve dengeli beslenme, uygun giyim, sağlıklı sindirim, temiz hava ve beden eğitimi, sistemli çalışma ve yeterli dinlenme, yeterli uyku, güneş banyosu, su ve sabun ile yıkanma, soğuk veya ılık duş olma ve masajdır.
Deri Temizliği ve Yıkama
Deri salgıladığı ter ve yağ ile kaplanır. Bu maddelere çevreden gelen toz, kimyasal maddeler, ölü epitel hücreleri ve biyolojik maddeler (mikroorganizmalar) da karışarak kir adı verilen karışım meydana gelir.
Kir deriyi kaplayarak derinin gözeneklerini, ter bezi ve yağ bezi kanallarını tıkar. Sonuçta deri solunum ve boşaltım görevlerini yapamaz.
Kir, uzun süre deride kalırsa, kokuşma meydana gelerek etrafa pis koku yayılır.
Derinin kirden temizlenmesi için sıcak sabunlu su ile yeteri kadar yıkanması gerekir. Yıkanma, normal ve değişik sıcaklıktaki su ile mümkündür. Kirin eriyip atılması için sıcak su daha etkilidir. Bu nedenle su, 35-40 C de yani vücut ısısı sınırları içinde olabilir. Daha sıcak su ile yıkanmak, alışkanlığa bağlıdır.
Sıcak su ile organik yağları, kiri parçalayan ve kendine bağlayan sabun mutlaka kullanılır. Yıkanma sırasında lif kullanmak deriden kirin atılması ve derinin ovulması bakımından yararlıdır.
Kirli ve zehirli iş ortamında çalışanlar, kirletici zararlı maddeleri deriden atmak için işten hemen sonra yıkanmalıdır. Örneğin; tarım ilacı uygulayan işçiler, matbaa işçileri gibi.
Yıkanma, sıcak suyun dökülmesi ya da duş alma şeklinde yapılmalıdır. Küvette biriken suda yıkanmak, kirli suda kalma olarak düşünüldüğünden pek tercih edilmez. Özellikle otel ve hamam gibi topluma açık yerlerde temiz olmayan küvetler kullanılmamalıdır. Genellikle böyle yerlerde havlular ve terlikler bulaşıcı mantar hastalıklarının yayılmasına neden olabilirler. Kontrolsüz genel banyolar hastalık bulaştıran yerler olabilirler.
Yeterli yıkanma için köpürtülmüş sabun ile deri ovulur ve bol sıcak su ile durulanır. Bu işlem 2 - 3 defa tekrarlanır. Deriye sabun köpüğünün uygulanması için lif veya banyo süngeri kullanılır.
Banyo imkan varsa her gün, yoksa haftada en az 1 - 2 defa yapılmalıdır. Banyo aralığının uzun olması halinde sabunlu su ile koltuk altları, kasık bölgesi ve deri katları olan bölgeler silinir. Menstrüasyan döneminde yıkanmanın hiç bir zararı yoktur. Özellikle temizlik gerektiren fizyolojik bir olaydır.
Yıkanma özellikle yemekten 2 - 3 saat sonra yapılır. Tok karına tercih edilmez. Çabuk yağlanan ve çok terleyen insanlar, banyo sayısını ihjiyaca göre ayarlarlar.
Banyo Yapmanın faydaları Nelerdir
• Perferik kılcal dolaşımı canlandırır,
• Ruhen ve bedenen dinlendirir,
• Uykusu az olanlara uyku verir,
• Sinir uçlarını uyarır,
• Sinir sistemini teskin eder,
• Deri solunumunu ve boşaltımı kolaylaştırır,
• Derinin esnekliğini korunur,
• insanın fiziki görünüşü iyileşir,
• Giyecekler daha az kirlenir.
