Alerjilere Karşı Savunma Silahları, Antijen Nedir
Bağışıklık sisteminde en büyük rolü akyuvarlar üstlenir. Vücutta saldırganları yutan dev makrofajlardan, düşmanı imha eden "katil" T hücrelerine kadar birçok akyuvar çeşidi vardır. Akyuvarlar günde 24 saat virüs, bakteri ve parazit gibi genel olarak antijen denen tanecikleri araştırırlar ve yakaladıklarını yok ederler. Bütün bunlar biraz korkutucu gelebilir; ama vücudunuzda işler böyle yürür. Önemli olan sizin onlardan daha atik davranmanızdır!
Üzerinde özellikle duracağımız akyuvar tipine lenfosit denir. Bunlar kemik iliğinde üretilir ve lazım olana kadar vücudun belirli bölümlerinde saklanır. Güçlü bir bilgisayar kullanmadan vücudunuzun ürettiği lenfosit miktarını hesaplamak pek kolay değildir. Vücudunuzda aynı anda 2.000.000.000.000 (iki trilyon) lenfosit dolaşıyor olabilir.
Lenfositlerin iki temel tipi vardır: T hücreleri ve B hücreleri. T hücreleri antijenlerin bulaştığı ya da zarar verdiği vücut hücrelerini yok ederek, sorunlara karşı cepheden saldırıya geçer. B hücreleri ise biraz daha dolaylı yoldan iş görür. Bunlar lenf düğümleri ile dalak, bademcikler ve körbağırsak (apandis) gibi bağışıklıkla ilgili diğer organlarda kümelenir. Vücutta bir antijen saptandığında, B hücreleri antikor denen özel proteinler üretir. Bu antikorlar antijenlere bağlanır. Antikor bir kere bir antijene kancayı taktığında, o antijen artık normal işlevlerini yapamaz. Eğer antijen bir virüsse, vücut hücrelerine girip üreme şansını kaybeder. Eğer bir bakteriyse, toksik (zehirleyici) etkilerini yayamaz.
Antikorlar son derece özelleşmiş yapılardır; yalnızca belirli antijenlere tepki gösterirler. Vücudunuza bir grip virüsü girdiğinde, bununla yalnız "grip antikorları" savaşır. Diğerleri özgül antijenlerini aramaya devam eder. Karşılaştığınız her yeni antijen için vücudunuz onunla savaşmaya uygun antikorlar üretir. Özgül antikor bir kere üretildiğinde, vücutta varlığını uzun süre, bazen ömür boyu sürdürür. Bu nedenle bağışıklık sisteminin bir belleği olduğu söylenir. Örneğin, suçiçeği virüsü kaptığınız zaman vücudunuz özgül antikorlar üretir. Siz iyileştikten sonra da bu antikorlardan bazıları yıllarca vücudunuzda kalır. Yeniden suçiçeği virüsü aldığınızda, isterse aradan yıllar geçmiş olsun, vücudunuz bu savaşa hazır olduğundan hastalığınız yinelemez.
