Dejeneratif Disk Hastalığı
Dejeneratif disk hastalığı disklerde meydana gelen kireçlenmeler ve bozulmalara verilen isimdir. Disk iki kısımdan meydana gelir, ortada çekirdek ismi verilen sulu kısım, etrafındaki çember. Yaşla birlikte disk yüksekliğini ve su içeriğini yitirmeye başlar. Doğuşta %88 olan su oranı yaşla birlikte %80'lere hatta daha aşağıya düşer. Buna bağlı olarak diskleri ve omurları birbirine bağlayan bağlarda da bozulmalar baş gösterir. Diskin daha kolay yırtılmasına zemin hazırlar.
Fiziksel yapı, kalıtım, sigara gibi etkenler de diskin yaşlanmasına neden olan etkenler arasındadır. Diskin içerisinde kırıklar ve fay hatları belirmeye başlar. Bu hastalığın tüm belirtileri her zaman MR veya BT ile görüntülenemeyebilir. Ancak diskografi denilen, disk içerisine boyalı madde verilerek yapılan bir inceleme ile ortaya konabilir.
Dejeneratif disk hastalığının bulguları
En sık görülen bulgu bel ve kalçalara yayılan ağrıdır. Ağrı hareket etme, yük kaldırma, eğilme ya da yana dönme ile artabilir. Günlük aktiviteyi azaltır. Böyle hastalarda hareket kısıtlılığı, günlük etkinliklerden uzak kalma sonucunda depresyon ve diğer psikolojik bozukluklar da baş gösterir.
Dejeneratif Disk Hastalığı Tedavisi
Tedavisinde hastalığın iyileştirilmesinden çok ağrının giderilmesine önem verilir. Başlangıçta ağrı kesiciler yeterli olabilir. Fizik tedavi yöntemlerinden geçici olsa da yararlanabilirler. Daha önemli olan düzenli egzersizlerle bel kaslarının güçlendirilmesidir. Böyle yöntemlerle düzelmeyen hastalarda diskin içerisine elektrot yönlendirerek disk içerisindeki ağrı sinirlerinin yakılmasına dayanan disk içi elektrotermal tedavi uygulanabilir.
Fiziksel aktiviteden kaçınmak yerine özendirilmeli, hasta daha çok hareket etmelidir. Bu amaçla uygulanacak egzersiz programlarında bel ve karın kasları güçlendirilmeli, hasta kilolu ise kilo vermesi sağlanmalıdır. Çok ilerlemiş hastalarda eğer disk yüksekliği sıfıra inmiş ve omurlar birbiri üzerine binmişse fîizyon adı verilen omurların birbiri ile bağlanmasını sağlayan ortopedik ameliyatlar gündeme gelebilir.
Omurga kanalının darlığı- Spinal Stenoz Genellikle yaşlı hastalarda görülen bir bel ağrısı nedeni de omurga kanalının darlığına bağlı olan ağrılardır.
Yaşa bağlı olarak omuriliği çevreleyen kanalın etrafındaki faset eklemlerde ve disklerde kireçlenme gelişir ve yavaş yavaş kanalı daraltmaya başlar. Bel fıtığından tamamıyla farklıdır. Hastada hareketle ağrı gelişmez. Ağrı bir süre yürüyünce başlar. Hasta dinlendiğinde geçer. İlerlemiş vakalarda bu yürüme süresi ve mesafesi kısalmaya başlar. Ayaklar vücudu taşıyamaz hale gelir. Bacakların her ikisinde birden yürüdükçe ortaya çıkan uyuşukluklar olur. Dinlenince geçer.
Başlangıçta fizik tedavi, hasta kilolu ise kilo vermesi gibi yöntemlerle hastanın ağrısı kontrol altına alınabilir. Daha ilerlemiş vakalarda omurga kanalı içerisine kortizon verilerek hasta bir süre rahatlatılmaya çalışılır.
Hasta yürüyemez hale geliyorsa o zaman ortopedi merkezlerine gönderilmeli ve cerrahiye başvurulmalıdır.
