Nöropatik Ağrı ve Nevraljiler
Nöropatik ağrı ve nevraljiler vücutta çeşitli nedenlerle oluşan sinir hasarlarına bağlı olarak ortaya çıkan ağrılardır. Bu hasar bir travmaya, şeker gibi sistemik bir hastalığa, mikrobik bir hastalığa bağlı olabileceği gibi bazen nedeni anlaşılamayan nevralji şeklinde ağrılar da ortaya çıkabilir. Nöropatik ağrıyı en çok ortaya çıkaran nedenler şu şekilde sıralanabilir:
Enflamasyon (yangı)
Zona veya sıtma gibi enfeksiyonlar
Kanser kemoterapisi
Radyasyon tedavisi
Cerrahi
Tümörlere bağlı sinir basısı
Omurilikten çıkan sinirlere bası (disk fıtığı gibi)
Şeker, tiroid hastalıkları, anemi (kansızlık)
Sinirlerde kendiliğinden oluşan yaşa bağlı veya genetik bozulmalar
İnme gibi beyin hasarları.
Nöropatik ağrı birçok diğer ağrı tipinden farklı şekilde hissedilir. Sıklıkla keskin, zonklayıcı, yanıcı ve elektrik çarpmış gibi sözcükleriyle ifade edilir. Geceleri şiddetlenebilir. İnme sonrası ve şeker hastalığında sürekli bir ağrı şeklinde olabilir.
Trigeminal nevraljide ve siyatik ağrısında ise gelip gidebilir.
Nöropatik ağrının tipleri şunlardır:
Allodini: Kola rüzgar esintisinin değmesi ya da bacağa çarşafın sürtmesi gibi normalde ağrı oluşturmayan uyaranlarla ağrının ortaya çıkmasıdır.
Hiperaljezi: Hafif ağrı oluşturması beklenen uyaranlara artmış ağrılı yanıttır. Bu duruma kolu hafifçe bir yere çarpmakla kızgın bir ütüye dokunmuş gibi ağrı ortaya çıkması örnek verilebilir.
Dizestezi: Tam olarak ağrı şeklinde nitelendirilemeyen rahatsız edici iğnelenme benzeri hislerdir. Ayağı şişmiş gibi hissetmek ya da ciltte kurtçuklar geziyormuş gibi hissetmek örnek verilebilir.
Ağrının nedenini belirlemek için röntgen, kan testleri ve sinir ileti testleri yapılabilir. Ayrıca ek incelemeler için sizi bir nörologa, beyin cerrahına veya fizik tedavi uzmanına gönderebilir.
Nöropatik Ağrı Tedavisi
Reçeteli veya reçetesiz kullanılan ağrı kesicilerin büyük çoğunluğu nöropatik ağrıda işe yaramaz. Beyne giden ağrı sinyallerini durduran antidepresanlar ve epilepsi ilaçları kullanılabilir. Bunlar tek başların aya da diğer ilaçlarla birlikte kullanılabilirler. Bu ilaçların etkisi günler ya da haftalar içinde başlar, bu nedenle ağrının azalması için düzenli bir şekilde kullanmaya devam edilmelidirler. Bu ilaçlar genellikle ağrıyı tam olarak ortadan, kaldıramasalar da katlanılabilir düzeye indireceklerdir Nöropatik ağrıda ayrıca şu tedavi yöntemleri de uygulanabilir:
Masaj
Ağrılı bölgeye sıcak uygulaması
Ağrılı bölgeye soğuk uygulaması
Biyolojik geribildirim (vücut yanıtlarını beyin yoluyla kontrol etmeyi sağlayan bir yöntem)
Elektronik sinir uyarıcı cihazlar
Mentol ya da lidokain gibi cilde uygulanan anestezik (mevzi uyuşturucu) bantlar
Ağrıya neden olan siniri kesmek için cerrahi
Ağrıyı bloke etmek için lokal anestezik, kortizon veya diğer başka ilaçların enjeksiyonu
Sinire ya da çevresine ilaç enjeksiyonu siniri uyuşturarak bazen geçici bazen de kalıcı ağrı kesilmesi sağlayabilir. Bununla birlikte, bu yöntemle ağrının olduğu bölgede uyuşukluk oluşabilir. Kortizon enjeksiyonu da bölgedeki yangıyı azaltarak yararlı olabilir.
İlaç tedavisine yanıt vermeyen hastaların sinir blokajları gibi girişimsel yöntemlerle ağrı tedavisi için ağrı kliniklerine başvurmaları uygun olacaktır.
Sık görülen özel nöropatik ağrı durumları aşağıda anlatılmıştır:
