Elektrolit Denge Bozuklukları
Gerek dehidratasyon gerekse surhidratasyon meydana gelesi halinde vücut sıvı dengesini ayarlayan osmolarite üzerinde en etkili madde extrasellüler sıvı kompartımandaki sodyum muhtevasıdır.
Extrasellüler bölümün ana katyonu sodyumdur. Sodyum alımı ve atımı insan vücudunda devamlı dengededir.
Ter veya gastrointestinalbüyük kayıplar yoksa sodyumun esas kaybı idrarla olmaktadır. Sodyum dengesindeki esas organ böbrektir. Böbrek tarafından harcedilen oksifenin büyük bir kısmı sodyumun transportuna harcedilir. Etrasellüler sıvı volümün azlığı vaya çokluğunantijenöre böbreklerden sodyum emilmesi veya atımı değişmektedir. Filtre olan sodyumun % 1 inde az bölümü idrarla çıkar. Takiben %65 proksimal tüplerden %25 Henle kulpundan %4-8 kadar da kollektör tüplerden emilim olmaktadır. Osmolaritenin çok kabul edilenen iyi indeksi plazmadaki solut konsantrasyonu veya hasta serumunun donma noktasıdır.
Normal serum osmolaritesi 285-295 mOsm/lt, dir. Şu basit formüllede serum osmolaritesi kabaca hesap edilebilir.
Osmolarite=2 (Serum Na)
Üresi ve glesemisi normal olanlarda serum sodyum miktarının iki katı osmolariteyi yaklaşık olarak verebilir.
Hiponatremi Nedir
Hiponatremide serumda 130 mEg/lt, den daha az bir sodyum seviyesi söz konusudur. Düşüklüğünde hipoozmolarite oluşur.
Hiponatremi ayırıcı teşhisi ve tedavisi hipotonik dehidratasyon bölümünde yapılmıştır. Özellikle hipovolemik hiponatremide hipotansiyon, taşikardi, santralvenöz basınç düşmesi oligüri, prerenal azotemi. çeşitli derecede psişik şikayetler, şahsiyet değişiklikleri, turgor tonüs azlığı, preferik ödem çokluğu dikkati çeker. Böbrekler sağlamsa idrar dansitesi yüksek idrarla sodyum kaybı 20 mEg/It'den azdır.
Serum sodyum konsantrasyonu 120 mEg/lt, den az oluncaya kadar bir semptom yoktur. Semptomlar non spesifiktir. Halsizlik yorgunluk, konfizyon, dalgınlık ve çekilmeler (Twitching) , konvulsiyon ve adele krampları ve koma ortaya çıkar. Hiponatremi;hipotonik dehidratasyon bahsinde de anlatılmıştır. Alımdaki azlığa bağlı olarak nadiren hiponatremi ortaya çıkar. Hiponatremi daha çok gostro intestinal (kusmadiare) veya renal kayıplar (diüretik ve adrenal yetersizlik) ile husule gelir. Hiponatremi sonucu extrasellüler sıvı volümünden ve kalp atım hacminde ve sonunda hipotasiyon ve oligüriyi takiben glomerul filtrasyonda bir azalmaya yol açabilmektedir.
Hiponatremi ve Hiperosmolarite Nedenleri
Serum Hiperosmolaritesi bilhassa extrasellüler bölümde sodyum, glikoz eürenin artması ile karakteristiktir vesuyun intrasellüler bölümden extrasellüler bölüme geçmesine yol açması bakımından tehlike yaratabilir.
Organizmaya aniden verilen üre ve alkol geçici hiperosmolariteye yol açabilir.
Serum sodyum değerinin 150mEg/lt, den fazla olduğu durumlarda söz konusudur. Hiperosmolalite ile bereberdir. Hiperosmolalite belirtileri konfüzyon, hiperirritabilite, dalgınlık, hipotansiyon ve koma belirtileridir.
