Panik bozukluğuna eşlik eden psikolojik sorunlar
Obsesif Kompülsif Bozukluk (takıntılı-tekrarlayıcı davranış) bozukluk nedir?
Obsesif Kompulsif Bozukluk Nedir
Obsesif-kompülsif bozukluk (OKB), psikiyatrik bir hastalık olarak tek başına da seyredebilen ve dolayısıyla tanımlanan ve tedavi edilen bir rahatsızlık olabiliyor. Ancak, başka belirtilerle birlikte farklı psikiyatrik hastalıklara da eşlik edebiliyor. Yani panik bozukluğuna ya da depresyona olduğu gibi. Gerçekten de OKB çok sık depresyonla ya da depresyon öncesinde görülebilir. Obsesif-kompülsif bozuklukla ilgili olarak yapılan çeşitli psikiyatrik araştırmalar gösteriyor ki, bu hastalık toplumda panik bozukluğu kadar, hatta daha da yaygın. Üstelik her^aşta görülebiliyor. OKB'nin toplumda görülme yaygınlığı yüzde 2-3 oranında. Ancak, doktora gidip tedavi görenlerin sayısının çok az olduğu düşünülürse, gerçek değerin bu oranların çok üzerinde olduğu da söylenebilir.
Obsesif Kompülsif bozukluğun belirtileri neler?
Obsesif-kompülsif bozukluklar daha çok takıntılı ve bu takıntılı davranışların tekrarı biçiminde ortaya çıkar. Birçok değişik formu vardır. Mesela bazen hastalık, sadece takıntılı düşünce biçiminde, bazen de takıntılı ve tekrarla-yıcı davranış şeklinde yaşanır. Bununla birlikte obsesyonlar düşünce ve takıntılı düşünce; kompülsiyonlar ise davranış ve tekrarlayıcı davranış biçiminde olur.
Obsesyon ve kompülsiyon kelimelerinin tam anlamlarını açıklar mısınız?
Öncelikle obsesyonun (takıntı) tanımından başlayalım isterseniz. Burada, kişinin kontrolsüzce tekrar eden düşünceleri vardır. Bu düşünceler onu devamlı uyarır. Bunu yaşayan kişi, çok ama çok anlamsız bir şey yaptığını bile bile ve bundan çok da rahatsız olarak aynı düşüncelerin içine hapseder kendini. Kişi, kendini rahatsız eden bu düşüncelerin kıskacında yaşamdan keyif alamaz hale gelir. Halk arasında takıntı olarak da kabul edilen obsesif-kompülsif bozukluklarla birlikte başka psikolojik sorunlar da yaşanmaya başlar. Mesela fobiler, ardı arkası kesilmeyen şüpheler, sürekli kaygı hali gibi sorunlar birlikte sürer gider.
Hastalar takıntılı düşüncelerden kurtulmak için akıllarına başka düşünceleri getirirler veya bazı davranışlarda bulunurlar bu tür düşünce ve davranışlara kompülsiyon (tekrarlayan davranışlar) denir. Takıntılı düşünceler anksi-yete artışına neden olurken kompülsiyonlar anksiyeteyi azaltır.
En sık görülen obsesyonlar hangileridir?
En sık görülen obsesyonları şöyle sıralayabiliriz:
Kirlilik takıntısı (çevreden kan, tükürük, mikrop gibi kir bulaşması veya kişinin çevreye kir bulaştırması düşüncesi),
Kendi başına veya yakınlarının başına bir kötülük geleceği düşüncesi,
Kontrolünü kaybetme ve saldırgan davranışta bulunma korkusu,
Tekrarlayan ve kontrol edilemeyen cinsel düşünceler,
Dinle ve ahlaki değerlerle aşırı uğraşma.
