Kan Basıncı Ölçerken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Kan Basıncı Ölçümü
Ölçümden önceki 15 dakikada sigara, bir saat içinde çay, kahve içilmemiş olmalı.
Ölçümden önce adrenerjik stimulanlar alınmamış olmalı (burun spreyleri gibi).
Ölçüm yapılan ortam sakin olmalı, soğuk olmamalı.
Kişi en az 5-10 dakika dinlenmiş olmalı, oturur durumda kol kalp hizasındayken ölçüm yapılmalı.
Diyabetikler, yaşlılar veya antihipertansif ilaç almakta olanlarda, kan başmandaki pozisyonel değişmeleri değerlendirmek için ayağa kalkınca ve 2 dakika ayakta durduktan sonra da ölçüm yapılmalı.
Ölçüm cihazları düzenli olarak kontrol edilmeli, civalı manometrelerin en güvenli ölçümü sağladığı unutulmamalı.
Kola sarılan kısmın (manşon) eni, kolun 2/3'ünü kaplayacak genişlikte olmalıdır. Standart ebat olan 12x23 mm'lik boyutlar genellikle yeterli olmakla beraber, obezler için 18x36 veya 18x50 mm'lik boyutlardaki manşonlara ihtiyaç duyulabilir.
Kola sarılmış olan manşon bilekteki nabızın kaybolduğu değerin 20-30 mmHg üstünde şişirilir. Manşonun söndürülme hızı 2-3 mm/sn'den fazla olmamalıdır.-
Kan Basıncı Nasıl, Kan Basıncı Ölçme
Korotkoff sesinin (kulaktan duyulan ses) duyulduğu an sistolik basınç, Korotkoff sesinin kesildiği an (faz 5) diyastolik basınç olarak kabul edilir. Gençlerde ve hamilelerde basınç sıfıra ininceye kadar ses duyulabilir. Bu durumda Korotkoff sesinin hafiflemeye başladığı an (faz 4) diyastolik basınç olarak kabul edilebilir. Ölçülen basıncın son rakamı sıfır veya beş rakamına yuvarlanmamak 2 mmHg'lik hassasiyetle kaydedilmelidir.
Birkaç dakika aralıkla en az iki ölçüm yapılmalıdır. Ölçümler arasındaki fark 5 mmHg'dan fazla ise, yakın iki değer elde edilinceye kadar ölçümler tekrarlanmalıdır.
Tanı için 3-5 gün aralıklarla bu ölçüm tekrarlanmalıdır.
Ölçüm her iki koldan yapılmalıdır. Ancak takip döneminde basınç yüksek olan kolda ölçüm yeterlidir.
Özellikle genç hastalarda bacaktan da kan basıncı ölçülmelidir.
Hastanın Durumunu ve Geleceğini Etkileyen Faktörler
Kişide tansiyon yükselmesini tetikleyen risk faktörleri aşağıdaki gibidir:
Kalp ve damar hastalığı risk faktörleri
Küçük ve büyük kan basıncı düzeyleri,
Erkek > 55 yaş,
Kadın > 65 yaş,
Sigara,
Kolesterol yüksekliği,
Ailede erken görülen kalp hastalığı,
Karın ve bel çevresindeki yağlanma.
Hedef-organ hasarı
Sol ventrikül hipertrofisi (kalpte sol karıncık büyümesi),
Ultrasonla damar duvar kalınlaşmasının gösterilmesi,
Serum kreatininde hafif yükselme (kalp kası hasar gördüğünde yükselen bir tür kas enzimi),
Mikroalbuminüri (idrarda az miktarda protein çıkması).
Şeker hastalığı
Açlık kan şekeri >126 mg/dl,
Tokluk kan şekeri > 198 mg/dl.
Eşlik eden hastalıklar
Serebrovasküler (beyin damar) hastalık: İskemik (beyin damarlarının tıkanması) sonucu oluşan inme,
Kalp hastalığı: Kalp krizi, nefes darlığı,
Böbrek hastalığı,
Periferik (bacak ve kol) damar hastalığı,
İlerlemiş retinopati (göz dibindeki damarların hastalığı).
