Elektrik Çarpması ve ilk yardım
ABD'de her yıl elektrik çarpmasına bağlı yaklaşık 4000 yaralanma ve 1000 ölüm olgusu bildirilmektedir. Ölümlerin çoğu iş yeri kazalarına bağlı gelişmektedir. Diğerleri ise ev kazaları ve yıldırım düşmesine bağlı ölümlerdir.
Yüksek voltaj elektrik yaralanmaları çok ciddidir. Derin doku harabiyeti ve mortalite; elektriğin voltaj ve rezistansı ile ilgilidir. Ancak dokunun tipi ve ihtiva ettiği su miktarı, elektrik akımının değişken ve direk olması önemlidir. Değişken akımlar daha tehlikelidir, çünkü tetanik kontraksiyonlara yol açar. 60 Hertz sıklıktaki değişken akımlar kardi-yak aritmi ve solunum arrestine neden olmaktadır.
Elektrik çarpmaları değişik patolojilere neden olur:Yanıklar, kas nekrozları, renal yetmezlik, kırık ve diğer kas-iske-let yaralanmaları, katarakt ve aritmiler (özellikle atrial ve ventriküler fıbrilas-yon, asistoli).
Elektrik çarpmaları olgularının %25'inde nörolojik sekel gelişir. Elden ele veya elden ayağa akımın geçmesi ile spinal kord hasarı olur. Hasar yeri spi-nal korda çok yakınsa veya termal bir yaralanma varsa spinal kord daha çok zarar görür. Düşük voltaj yaralanmalarında ise segmental atrofıler oluşur. 1000 voltdan daha yüksek elektrik çarpmalarında ise myelopatiler gelişir. Bu ise spinal kordu besleyen arterlerin elektrik akımından dolayı hasarlanma-smdan ileri gelmektedir.
Kafa bölgesinden elektrik çarpması bilinç kaybı ile sonuçlanır. Bilinç geri dönebilirken; kazazedede geçici sağırlık, körlük, konvülziyon, konfüzyon, sensoryomotor disfonksiyon ve tinnutus gelişebilir. Daha ciddi olgularda sereb-ral ödem ve buna bağlı intrakranial basınç artışı görülür. Elektriğin çarptığı yerde periferik sinir hasarı görülür. Ayrıca metabolik asidozis, vertebral ve diğer kemik kırıkları, hipotansiyon, pul-moner ödem, sepsis, nefropati, gastroin-testinal hemoraji ve nekroz oluşabilir.
Laboratuvar bulguları olarak, sıvı ve elektrolit durumundan emin olmak için elektrolit ve hemotokrite; kas nekrozları için kreatin kinaza, metabolik asidozis için kan gazı analizine, kırıklar için radyolojik araştırmaya, serebral etkilenmeler için komputerize tomografiye bakılmalıdır.
Tedavisinde ilk yapılacak, kazazedeyi elektrik kaynağından uzaklaştırıp güvenli bir yere almaktır. Pulmoner ve kardiyak arrest varsa ilk önce kardio-pulmoner resüsitasyon yapılır. Sıvı. elektrolit verilir. İdrar alkalinizasyonu yapılır, nefropatiyi engellemek için mannitol ile osmotik diürezis sağlanır. Yanık için yanık ünitesinde tedavi gerekebilir. Debridman, fasyatomi, greft; kırık için stabilizasyon; tetanus ve enfeksiyon proflaksisi; konvülziyon için anti-epileptik tedavi verilmelidir.
