Karaciğer Biyopsisi Nedir
Karaciğer biyopsisi, günümüzde NAYK tanısında altın standart bir yöntemdir. Biyopsi, karaciğer hasarı yapan diğer nedenlerden ayırıcı tanının yapılmasında da rol alır. Yağlanma (steatoz), mikst inflamatuar hücre infiltrasyonu, hepatositlerde balonlaşma, nekroz, glikojen birikimi, Mallory cisimcikleri ve fibrozis NAYK’ın histolojik bulgularıdır. NAYK spektrumunda tanımlanan histolojik bulgular tek veya kombine şekilde bulunabilir. Portal alan sıklıkla inflamasyondan korunmuştur. Yakın zamanda Kleiner ve arkadaşları tarafından NAYK histolojik tanı skorlama sistemi modifiye edilmiştir. Steatoz sadece karaciğer hücrelerinde yağlanma ile ilişkili olup, yağlanan hepatosit miktarına göre 0-3 arasında derecelendirilir Steatozla birlikte mononükleer ve/veya polimorfonükleer hücre infiltrasyonu, hepatositlerde balonlaşma ve nekroz varlığı steatohepatit olarak tanımlanır. Fibrozisin varlığı ileri evre, ağır karaciğer hasarını gösterir.
Karaciğer biyopsisinin NAYK tanısında değerliliğini kısıtlayan birçok faktör bulunmaktadır. Yapılan çalışmalarda, NAYK hastalarının karaciğer biyopsi örneklerinde tanısal farklılıklar ve farklı patologlar tarafından değerlendirmelerde uyumsuzluklar olabileceği vurgulanmıştır (2,6,30). Biyopsi örneklerinde tanısal farklılıklar karaciğer steatozunun heterojen olduğu durumlarda daha belirgindir. Karaciğer biyopsisi, karaciğerin 1/50.000 örneğini temsil etmesi nedeniyle tüm karaciğer hakkında bilgi verme konusunda yeterli değildir. Ratziu ve arkadaşlarının yaptığı çalışmada, karaciğer biyopsisi yapılan NAYK hastalarında biyopsi giriş açısındaki farklılıkların yağlanma tanı ve derecelendirmesinde farklılıklar yaratacağı gösterilmiştir (6). Diğer bir çalışmada, NAYK tanısının karaciğer biyopsi örneğinin uzunluğu ve örnek sayısıyla ilişkili olduğu ileri sürülmüştür.
Bu tanısal zorluklarla birlikte karaciğer biyopsisine ait minör ve majör komplikasyonlar da bulunmaktadır. Biyopsi yerinde ağrı, sağ omuz ağrısı, vazovagal reflekse bağlı bulantı, hipotansiyon sık görülen komplikasyonlardandır. Kanama, organ perforasyonu, pnömotoraks, enfeksiyon gibi majör komplikasyonlar hastaların %1-3’ünde görülmekte ve hastanın hospitalizasyonunu gerektirmektedir. Biyopsi komplikasyonuna bağlı ölüm olguları da (1:10.000) bildirilmiştir . Bu nedenle, toplumda yüksek sıklıkta görülen NAYK hastalığı tanı ve izleminde daha pratik tanı yöntemlerine ihtiyaç duyulmaktadır.
